Nieuw onderzoek onthult voordelen van een
vegetarisch dieet
Het eten van een vegetarisch of voornamelijk
plantaardig dieet gaat gepaard met een aantal
gezondheidsvoordelen. Maar simpelweg vegetarisch zijn is
niet genoeg om die voordelen te plukken - ook de
kwaliteit van het eten is van belang. Tijdens de
Nutrition 2018 bijeenkomst zal verder onderzoek
ondersteunen naar de gezondheidseffecten van het eten
van een plantaardig dieet en hoe voedingskwaliteit deze
effecten beïnvloedt.
Waarom je een plantaardig dieet verkeerd kan uitpakken -
Dr Greger
Interessante video voor veganisten en vegetariers, het
probleem kan zijn een te hoge inname van omega 6 vetzuren en een
te lage inname van b12. Hierdoor kunnen mensen die niet tijdig
bijsturen hogere homocysteïne waardes en meer kans op
hartziekten krijgen doordat omega 6 wordt omgezet in
arachidonzuur (zit ook in varkensvlees). Tijdig dus bijsturen
met plantaardige bronnen van omega 3 en b12 suppletie (2000mcg
per dag). Deel dit soort kennis svp.
Uit de video wat voorbeelden: Omega 6 en 3 verhouding
Rundvlees- versus bonenmaaltijden: beide geven een soortgelijk
gevoel van voldaanheid
Tegenwoordig zijn vegetariërs niet de enige groep van consumenten
die zoeken naar vleesvrije voedingsmiddelen die toch een voldaan
gevoel geven. Allerlei soorten consumenten zijn op zoek naar
manieren van gewichtsbeheersing of -handhaving met plantaardige
maaltijdvervangers, met ingrediënten zoals eiwitisolaten,
volwaardige peulvruchten, volkorengranen en groentes.
Vegetarisch dieet kan bij kinderen met obesitas het risico op
hart- en vaatziekten verminderen
Een studie door de Cleveland Clinic vindt dat
veganistisch dieet effectiever kan zijn dan het dieet dat het
American Heart Association voorschrijft in het verkleinen van de
cardiovasculaire risico’s. Volgens onderzoek aan de Cleveland Clinic, online
gepubliceerd door The Journal of Pediatrics, kunnen zwaarlijvige
kinderen die overschakelen op een plantaardige veganistisch dieet
hun risico op hart- en vaatziekten verminderen door verbeteringen in
gewicht, bloeddruk, body mass index, cholesterolgehalte,
insulinegevoeligheid en hoge gevoeligheid voor C-reactief.
Als vegetarisch levend mens
heb ik een tijdje terug wat moeten puzzelen met de vraag 'Wat is
gezond eten en hoe krijgen we alles binnen wat een mens nodig
heeft voor een optimale conditie/weerstand en gezondheid. Ik
voelde me fitter dan met een vlees menu maar ik was er nog niet.
Dus heb ik wat cursussen over voeding gevolgd, het Nederlands
buro voor voeding geraadpleegd. Met het advies dat ik van de
dietiste kon ik niet veel. Ze noemde de schijf van 5; het vakje
4 eiwitten: vlees, eieren, kaas of vervangers hiervan. Ik had
het idee dat men bedoelde de namaakhamburgers gemaakt van qorn,
kippe-eiwit of soja enz. Voor mij geen optie, te vet, te lekker
en te zout. Af en toe kijk ik nog in het boek 'Gids voor
vitamines en minaralen' van Ulrich Rukert als ik denk 'Hoe zat
het ook al weer'.
Wetenschappers vertellen regering:
Wordt vegetarisch om de planeet te redden
Volgens onderzoek van de Food Standards
Agency zouden diëten, om de planeet te helpen, moeten wijzigen: rundvlees moet worden
vervangen door varkensvlees, kaas door eieren, ijs door de yoghurt en whisky door bier.
Jaap Korteweg is biologisch akkerbouwer en
mede-oprichter van BioTrio, een biologisch akkerbouw-en tuinbouwbedrijf in Noord-Brabant.
BioTrio bewerkt 210 hectare akkerbouwland. De belangrijkste gewassen zijn peen, uien en
aardappelen voor de verse markt. Verder teelt BioTrio conservengroenten en kruiden voor de
industrie. Momenteel is Jaap Korteweg bezig met de teelt en productie van vleesvervangende
producten. En die laatste ontwikkeling maakt hem op dit moment uniek in Nederland
De Vegetarische Slager daagt alle
vleeseters uit: Link
Geert
De gezonde versie van een
vegetarisch menu en veganistisch leefwijze
Ik wil het niet hebben over het feit dat de
bio-industrie 20% CO2 uitstoot, net zoveel als het verkeer en 30% methaan uitstoot wat
zeer schadelijk is. Tussen haakjes 6 kilo plantaardige eiwitten is nodig voor de
productie van 1 kilo vlees. Ik ga het ook niet hebben over het feit dat, als er geen vlees
gegeten werd op deze planeet dat er dan geen honger zou zijn; dat er niet miljoenen
kindertjes zouden sterven omdat ze geen eten krijgen. Simpel weg om het feit dat de
landbouwgronden die nu gebruikt worden voor het telen van soja, maïs die gebruikt wordt
voor het voer dat gevoerd wordt aan de dieren die wij opeten.
Ik ga het ook niet hebben over feiten als dat de Mexicaanse griep afkomstig was van
varkens uit de Amerikaanse bio-industrie. Mexico klinkt lekker ver weg en stemt minder tot
nadenken. Ik ga het ook niet hebben over hier vlakbij; om de hoek. Miljoenen dieren leven
hier onzichtbaar in geblindeerde schuren op elkaar gepakt op roosters waar ze niet kunnen
rusten. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 500 miljoen dieren gedood in de intensieve
veehouderij. De bio-industrie heeft grote nadelige gevolgen, de afvalstromen (ammoniak, en
fosfaat); het tropisch regenwoud wordt massaal gekapt voor de aanleg van sojaplantages ten
behoeve van het veevoer. Daar ga ik het echter niet over hebben.
Dat bijna 50% van de wereld graanvoorraad verdwijnt in de magen van de dieren in de
vleesindustrie wat betekent dat 85% van het plantaardige eiwit wordt verspild met als
gevolg miljoenen kindertjes die geen leven krijgen maar sterven van de honger. Ik ga het
ook niet specifiek hebben massale het immense verborgen dierenleed vanaf hun geboorte tot
hun einde het slachthuis. Als iemand een kat op die manier zou doden is het schokkend
voorpagina nieuws bij wakker Nederland de Telegraaf. De pijngrens van dieren
is niet anders dan die bij ons. Het zenuwstelsel van warmbloedige dieren is gelijk aan die
van ons. Wat dieren tot dieren maakt is dat zij een kortere pre frontale cortex hebben.
Door onze langere prefrontale cortex zijn wij in staat om dieren gevangen te houden en vet
te mesten om ze daarna pas op te eten. Hun lichaamsbouw is niet geschikt om te schrijven
en auto te rijden. Sommige dieren hebben daar hun personeel voor..
Maar wist u dat voor het vlees in de schappen van de supermarkten oerwouden worden gekapt?
Regenwouden zo groot als Nederland worden gekapt om te gebruiken om veevoergewassen te
verbouwen. Dat er tijdens die kap ook de in het regenwoud levende apen en hun jongen
worden gescheiden op een akelige manier worden gedood laat ik maar buiten beschouwing.
Voor de vleeseters wil ik wel kwijt dat naast de biologische slager Jumbo tot op heden het
meest duurzame vlees in de schappen heeft liggen. Het is allemaal waar maar het zelden tot
enig gedragsverandering geleid. De economie heeft er geen belang bij dat mensen in het
westen hun eetgedrag veranderen.
Ook bij mij zette het niet om in een ander consumptiepatroon.
Bij mij kwam het keerpunt pas toen ik een aantal haar geleden geconfronteerd werd met een
potentieel ernstige ziekte. Maar vooral was het een doodgewone KOE die mij aan het denken
zette
Bron: NOS 8 uur Jourmaal 2006
Een tussendoor bericht bij het NOS journaal. Bevangen door angst is vanochtend een
koe zwaar in paniek voor het slachthuis over een schutting van 2 meter gesprongen en
weggevlucht. Later op de dag werd zij
aangetroffen in een weiland, grazend. Een weldoener die verder onbekend wenst te blijven
heeft haar een tweede gruweltocht naar het slachthuis bespaard en heeft haar vrijgekocht.
Nu graast zij verder, genietend van haar leven en van haar moed op een boerderij die ook
andere dieren opvangt ergens in Friesland. Daar mag zij de rest van haar leven blijven.
Voor diegenen die geboeid zitten te luisteren, helaas voor jullie ga ik nu heel beknopt
iets vertellen over de gezonde versie van vegetarisch en ook een veganistisch menu.
Een paar jaar geleden ben ik langzaam overgestapt op vegetarisch eten maar voelde me niet
meteen fit. Dat was ik overigens al helemaal niet toen ik nog vlees at. Integendeel. Ik
wist niet goed wat en hoe te eten. Zo bestelde ik een paar keer vegetarisch eten in een
restaurant. De ene keer, dat was bij Karel de vijfde in Utrecht, kreeg ik een ontplofte
aardappel. Jawel mevrouw, dat is echt uw hoofdgerecht'. De andere keer moest ik het
doen met een peer uit blik met chocolade saus erover heen. Dat leek me niet gezond.
Aanvankelijk levend op tahoe en groenten met mijn Koe in gedachten begon ik
aan mijn zoektocht om erachter te komen hoe ik gezond kan eten zonder vlees. Ik wilde
gewoon niet meer meewerken aan dat
dierenleed. En ik voelde ik me spiritueel prettiger, ik was vegetariër. Dat voelde heel
erg goed. Werd ineens dankbaar voor al dat lekkere voedsel en het extreem ruime aanbod
ineens. De groene winkel, een walhalla, een wereld van zuivere lekkernijen en schoon
biologisch voedsel die bij de gewone supermarkt niet te koop was/is Eigenlijk is
biologisch heel gewoon en supermarkt food een beetje raar.
Ik raadpleegde het Voedingscentrum, natuurartsen, internet, volgde een cursus voedingsleer
bij de Volksuniversiteit in Utrecht, deed een opleiding bij de LOI
gewichtsconsulent, las veel wetenschappelijke literatuur over voeding waaruit
een vegetarische leefwijze steeds als winnaar uit de bus kwam. Het boek van
dr. Michael Sharon, een vooraanstaand arts en voedingsexpert gaf concrete informatie maar
daarover later.
De docent voedingsleer schreef in haar syllabus dat 4 keer per week een ei vlees volledig
vervangt. Over eieren gesproken, neem dan biologisch dynamische demeter
eieren. Dat zijn de enige eieren die geen
omega 6 vetzuren bevatten. Biologische eieren van Albert Hein zijn van kippen die soja,
maïs eten. Deze eieren bevatten veel omega 6 vetzuur, je kunt dat eenvoudig zien aan de
knalgele kleur. Een demeter ei
(biologisch-dynamisch dus ook geen kunstmest) is een stuk witter omdat ze alleen omega 3
vetzuur bevat.
Het boek van Dr. Michael Sharon: het bleek heel eenvoudig. Ik kwam erachter dat je moet
combineren. Vegetarisch eten wil zeggen dat je wel producten van een dier gebruikt zoals
melk, kaas, eieren maar niet
het dier zelf opeet. Veganistisch eten wil zeggen dat je ook geen producten van een dier
eet. Je eet dan bonen, granen, zaad, noten, linzen groenten fruit en allerlei combinaties
daarvan en nog veel meer. Een
bekende veganist is de Amerikaanse hartchirurg Dr. Oz en Einstein.
Ik heb groot respect voor mensen die veganistisch leven omdat zij als geen ander zich
bewust zijn van het groter geheel en duurzaamheid. Zelf kan ik het niet al zijn er wel
dagen dat ik onbewust veganistisch heb
gegeten. Maar ik zie geen kwaad in kaas, eieren enzovoort mits van biologisch-dynamische
afkomst. Die dieren hebben een veel beter leven en er wordt geen antibiotica,
groeihormonen en dergelijke gebruikt. Daar voelt de koe en het varken, het schaap zich
veel beter door maar het is voor ons ook veel en veel gezonder. Al die residuen groei
hormonen en antibiotica dagelijks weer binnen krijgen in je kaas end. het laat zich raden
wat er dan kan ontsporen op een gegeven moment. .
Combineren dus. Bijvoorbeeld in graan (haver, gerst, boekweit, rogge, rijst enz. (geen
pasta ook geen bruine!) ) zitten bepaalde aminozuren en in biologische graskaas ook maar
weer andere proteïnen. Die
aminozuren/proteïnen vullen elkaar aan als je het tegelijkertijd eet. Bijvoorbeeld
roggebrood met een plak biologische boeren (dus rauwmelkse) gras kaas of roggebrood met
een glaasje biologische karnemelk geeft een compleet NEB. Dat betekent een Netto Eiwit
Benutting. Hier zijn zeer vele lekkere combinaties mogelijk.
Datzelfde geld voor warm eten. Rijst, quinoa, boekweit enzovoort combineren met
bijvoorbeeld erwten, bonen dus producten uit groep 3, en sesamzaad. pompoenzaad (zeer
eiwitrijk en calciumrijk) geeft een complete eiwitmaaltijd. De glycemische index halveert
als je er een eetlepel biologische appelazijn bij bijvoorbeeld door de sla die je erbij
neemt of door je eten zelf.
Mensen met coeliakie die geen graan kunnen verdagen is er glutenvrij meel zoals rijst,
boekweit. Dan zijn er ook mensen die een lactose intolerantie hebben en geen melkproducten
verdragen. Zeker geen gekookte melkproducten omdat door het koken de enzymen worden
afgebroken die juist nodig zijn om het te verteren. Rauwe melk biologische boerenkaas kan
dan een oplossing zijn. Boerenkaas wordt gemaakt van rauwe melk.
Er zijn ongelooflijk veel en lekkere combinaties waar het water je van uit de mond loopt.
Ik wil het hier kort eenvoudig houden en noem er maar een paar.
Roggebrood met notenpasta. De eiwitten in het roggebrood vullen de andere eiwitten van de
noten aan zodat je een compleet NEB hebt. Of roggebrood met biologische boerenkaas en
biologische grasroomboter, idem dito. Ander eenvoudig voorbeeld: basmati rijst met
sesamzaad. Combinaties met erwten bonen, linzen, allerlei zaden. Dit is zeer beknopt, er
zijn zoveel lekkere mogelijkheden. Alle mogelijkheden/ combinaties met uitleg staan
beschreven in het boek van dr. Michael Sharon Voeding en Gezondheid.
Dr. Oz, de hartchirurg vertelde dat wetenschappelijk is aangetoond dat peulvruchten en
bonen en alle complexe koolhydraten de bloedsuikergehalte reguleert. Bij
enkelvoudige koolhydraten (suiker, rijst, wit brood, pasta) ) is dat niet het geval.
Er zijn 8 soorten essentiële aminozuren/eiwitten.
Essentieel betekent dat je lichaam het niet zelf kan aanmaken. Je moet ze dus uit je eten
halen. Niet essentieel betekent dat het lichaam ze zelf aanmaakt. Ik laat jullie het
volgende lijstje zien met producten waar de essentiële eiwitten inzitten. Ik was wat
verbaasd want dacht altijd dat vlees een compleet eiwit zou zijn. Vlees staat echter op de
vierde plaats.
1. Moedermelk; een gedeelde eerste plaats met het ei en gefermenteerde soja.
2. Kaas en melkproducten.
3. Doperwten, linzen, bonen enzovoort
4. Vlees
5. Granen
6. Groenten, sla, broccoli, prei etc
Moedermelk (en eieren) is een compleet eiwit. Zo heeft de natuur dat bedacht. Kaas en
melkproducten scoren ook hoog.
Op de vierde plaats staat vlees. Vlees bevat 2 niet-essentiële aminozuren taurine en
carnitine.. Deze twee aminozuren zijn niet essentieel want je lichaam kan het ook zelf
aanmaken als je normaal eet. In vlees zit
B12. Vit B12 zit ook in eieren en kaas en andere dierlijke producten. 1 ei per dag levert
de dagelijkse behoefte aan vit B12. Twee plakken kaas dito idem. Hoe minder vit B12 je
binnen krijgt per keer hoe beter, omdat je lichaam het dan heel efficiënt om kan zetten
in voor het lichaam bruikbare vit B12 met behulp van maagzuur. Voor vleesetende mensen en
niet vleesetende geldt beide dat na je 50ste het steeds lastiger wordt voor je maag om vit
B12 daadwerkelijk om te zetten in vit B12. Na je 60ste is dat nog lastiger. Rechtstreeks
in de bloedbaan spuiten is dan een optie.
Dus beter 1 biologisch eitje s ochtends en s' avonds. Beter 1 plak biologische gras
kaas per keer dan 2 plakken biologische graskaas tegelijkertijd eten. Verder moet je weten
dat vit. C vit B12 vernietigt als je dit in 1 maaltijd eet. Beter is het om bij een vit C
niet in dezelfde maaltijd te gebruiken maar een uur te wachten. Vit C verhoogt wel de
opname van ijzer in 1 maaltijd. Beetje afwisselen dus.
En dan heb je ijzer; dat zit in vlees, het beruchte haemijzer. IJzer (geen heam) zit ook
in eieren, bonen, erwten, noten, prei, alfalfa, zaden (pompoen, sesam, alfalfa, amandelen,
hazelnoten), brandnetelthee,
appelstroop, melasse (In melasse zelfs zo veel dat je er niet meer dan 1 theelepel per dag
van mag), groenten als prei, spinazie, broccoli, druiven, gedroogde abrikozen, vijgen,
pruimen bruine rijst, rogge, haver en alle andere granen zoals gierst, gerst (= zeer
gezond = prebiotisch) . Alleen dat heb je een beetje vit C nodig om het ijzer beter te
laten opnemen.
Een echte ijzerknaller is een eetlepel appelstroop of melasse, het levert maar liefst 10
mg ijzer per lepeltje. Melasse zit ook boordevol met alle mineralen, en vitamine Bs.
Kortom een gewone pannenkoek van haver en boekweit met wat biologische melk is dus heel
gezond en geeft een compleet NEB eiwit. Ook een zelf gemaakte volkoren pizza met
biologische kaas is super gezond, mits je er ook nog een kwak groenten op doet. Je eet dan
vegetarisch. Voor mensen met een coeliakie die geen graan verdragen is er glutenvrij meel.
Soja en dan bedoel ik tahoe en sommige vleesvervangers is echt ongezond. Het ondermijnt en
blokkeert de opname van mineralen en zouten. Tempeh, de gefermenteerde soja is wel goed zo
af en toe.
Veganisme
Je hebt ook mensen die veganistisch leven, die ook geen kaas, melk of eieren gebruiken.
Waarom ook niet denk ik wel eens. Kijk es naar paarden, hoe sterk ze zijn. Een paard is
een veganist en leeft alleen op
gras en graan. Olifanten en stieren zijn ijzersterk en zijn ook veganist. De planteneters
worden opgegeten door vleeseters. Als een roofdier een prooi te pakken heeft bijt hij de
keel door en als eerste eet hij de maag vol groenten en graan leeg van zijn arme
slachtoffer. Daarna wordt het kadaver pas opgegeten.
Mensen zijn geen carnivoren maar omnivoren. Eigenlijk in aanleg geen 'roofdieren', maar
alles eters. Toch eten de meeste mensen vlees. Maar volgens veel wetenschappers heb je het
niet nodig. Op voorwaarde dat je een uitgekiend voedingspatroon er op na houdt net als dat
geld voor vlees eters.
Volgens wetenschappelijke onderzoeken is het zelfs gezonder om geen vlees te eten.
Prof Ellen Westra van de Universiteit van Wageningen vertelde tijdens een van haar
lezingen dat het zogenaamde heam-ijzer verantwoordelijk is voor het ontstaan van
bijvoorbeeld (darm) kanker en diabetes 2.
Heam-ijzer zit in al het rode vlees dus vlees van dode koeien, paarden, lammetjes, geiten,
konijnen, varkens. Prof. Westra adviseerde ons, het publiek Als je perse vlees wil
eten, eet dan niet vaker dan 1 keer per week rood vlees aldus prof. Westra.
Zelf heb ik er geen wetenschappelijk onderzoek voor nodig; kijk maar naar de blue
zones in de wereld. Zones waar de mensen allemaal op hun 100ste nog hout lopen te
hakken en hele dag bezig zijn hun eigen
groenten te verbouwen. Deze mensen leven veganistisch. Er zijn boeken over geschreven en
een reportage gemaakt te zien bij National Geografic en Discovery.
Onder vegetariërs en veganisten komt geen diabetes 2 voor. Diabetes 2 heeft te maken met
overgewicht.
Het is interessant om het boek van de marathonloper en kampioen atleet (veganist) es te
lezen of zijn website te bekijken. www.brendanbrazier.com
Hij vertelt in zijn boek over zijn zoektocht naar een manier van eten waar hij
topprestaties mee kon leveren. Uiteindelijk kwam hij uit op een veganistisch leefwijze.
Iets over diabetes 2
Onder vegetariërs en veganisten komt geen diabetes 2 voor! Diabetes 2 heeft te maken met
overgewicht maar daar ga ik het niet over hebben.Volgens de hartchirurg dr. Oz kun je het
risico op diabetes voorspellen als je de helft van je lengte neemt en dat vergelijkt met
de maat van je taille. Als de afmeting van je middel meer is dan de helft van je lengte
moet je oppassen. Diabetes 2 heeft ook te maken met het buikvet; het teveel (buik) vet
houdt je alvleesklier voor de gek waardoor er continue (teveel) bloedsuiker
wordt afgegeven aan je bloed. Bewegen is essentieel omdat bij beweging de bloedsuikers uit
je bloed naar de spieren wordt getransporteerd.
Tot slot: waarom biologisch dus onbespoten brood, groenten, melkproducten en graan?
Ik weet als geen ander hoe zwaar en veelvuldig graan, groenten, aardappels 2 keer per jaar
wordt bespoten. Ik kom oorspronkelijk uit Flevoland een prachtig Frans aandoend agrarisch
gebied, voormalig IJsselmeer en 25 meter onder de zeespiegel.
Ieder voorjaar, ieder najaar wordt al het graan, de aardappel, de groenten, de bloemen
getrakteerd op kilos zwaar gif. Rij es op een mooie doordeweekse voorjaarsavond of
prachtige herfst avond eind augustus, begin september door de polders. Doe wel de raampjes
van je auto even dicht in verband met de aerosol die je inademt. Dan zie je met eigen
ogen, de sproeivliegtuigjes, bemand of bevrouwd door een gemaskerde piloten
hun zuurstofmasker keer op keer over hetzelfde rijtje graan, aardappel, bloemen, groenten
vliegen en zo het weiland afwerken. In de kassen gebeurt hetzelfde maar dan wordt het met
de hand gedaan.
Waarom biologische laas en eieren?
Odat alles wat een koe of een varken eet, ingespoten krijgt, toegediend krijgt komt in het
vlees terecht en in de uitscheidingsproducten zoals de melk. Een dier uit de massale vee
industrie krijgt ongelooflijk veel van die troep binnen. Als het dier geslacht wordt wat
eet je dan? Precies, je krijgt het ook binnen, de groeihormonen, de antibiotica, die
geheimzinnige stoffen. De ziekten, de bacteriën de virussen. Er was een tijd dat koeien
ook DDT kregen, de kinderen van moeders die melk met DDT dronken werden ziek.
Dieren uit de biologische landbouw zijn sterk en gezond. Ze krijgen geen groeihormonen,
niet of nauwelijks antibiotica. Grazen op weiland waar geen of nauwelijks kunstmest
(ammoniak) gestrooid wordt. Zo zijn er
nog veel meer voordelen maar dat zou je aan een biologische boer kunnen vragen of het
platform voor biologica.
Wat ik zelf eet? Nou ja, biologische tarwekiemen, daar zit zoveel van alle vitamine
Bs en foliumzuur en lecithine en choline en inositol gecombineerd met biologische
biogarde; in tarwekiemen zit zoveel dat je er niet meer dan 6 eetlepels per dag van mag.
Biologische brandnetelthee (barstens vol calcium) natuurlijk, melasse. Ach ja ik eet alles
eigenlijk maar niets komt van de supermarkt, uitzonderingen daargelaten. Zo is de
kwark/biogarde biologisch bij AH al staat dat niet op de verpakking, wel in kleine
lettertjes bij productinformatie.
Kruiden zijn ook een vergeten iets. Die primitief levende mensen uit de Blue
zones gebruiken ook geel veel kruiden. Kruiden zijn ongelooflijk krachtig en
voedend. Ik heb ook een cursus gedaan bij Marrys
www.marrys.nl Heel leerzaam. Er komen bijvoorbeeld veel mensen uit de buurt van Tsjernobyl
bij haar om de grote klis te kopen. Een kruid dat als geen ander ontgift. De meeste
kruiden zijn echter zeer voedend tot geneeskrachtig.
Niets uit bovenstaande/deze tekst mag
worden verveelvoudigt en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie,
microfilm of welk andere wijze dan ook., zonder schriftelijke toestemming
van de schrijfster.