Het combineren van gezonder levensstijlen gaat gepaard met een substantieel lager risico op de ziekte van Alzheimer in een onderzoek met gegevens van bijna 3.000 deelnemers. Degenen die zich hielden aan vier of alle van de vijf gespecificeerde gezonde gedragingen, hadden een 60% lager risico op Alzheimer. Het gedrag was fysieke activiteit, niet roken, licht tot matig alcoholgebruik, een dieet van hoge kwaliteit en cognitieve activiteiten. Gefinancierd door het National Institute on Aging (NIA), onderdeel van de National Institutes of Health, werd dit onderzoek gepubliceerd in het online nummer van 17 juni 2020 van Neurology, het medisch tijdschrift van de American Academy of Neurology.
“Deze observationele studie levert meer bewijs over hoe een combinatie van aanpasbaar gedrag het risico op de ziekte van Alzheimer kan verminderen”, zegt NIA-directeur Richard J. Hodes, MD. “De bevindingen versterken de associatie tussen gezond gedrag en een lager risico en dragen bij aan de basis voor gecontroleerde klinische proeven om het vermogen van interventies om de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer te vertragen of te voorkomen, direct te testen.”
Het onderzoeksteam beoordeelde gegevens van twee door NIA gefinancierde longitudinale onderzoekspopulaties: het Chicago Health and Aging Project (CHAP) en het Memory and Aging Project (MAP). Ze selecteerden deelnemers uit die onderzoeken met gegevens over hun eetgedrag, leefstijl, genetica en klinische beoordelingen voor de ziekte van Alzheimer. De resulterende datapool omvatte 1.845 deelnemers van CHAP en 920 van MAP.
De onderzoekers beoordeelden elke deelnemer op vijf gezonde leefstijlfactoren, die allemaal belangrijke gezondheidsvoordelen hebben:
• Minstens 150 minuten per week matige tot krachtige lichamelijke activiteit – Lichamelijke activiteit is een belangrijk onderdeel van gezond ouder worden.
• Niet roken – Vaststaand onderzoek heeft bevestigd dat stoppen met roken de gezondheid verbetert, zelfs bij mensen van 60 jaar of ouder die al tientallen jaren roken.
• Licht tot matig alcoholgebruik – Het beperken van alcoholgebruik kan de cognitieve gezondheid helpen.
• Een Mediterraans-DASH-interventie van hoge kwaliteit voor Neurodegeneratieve Vertraging (MIND) -dieet, die het Mediterrane dieet combineert met dieet om hypertensie (DASH-dieet) te stoppen – Het MIND-dieet richt zich op plantaardig voedsel als dementie preventie.
• Betrokkenheid bij cognitieve activiteiten op latere leeftijd – Intellectueel betrokken zijn door de geest actief te houden kan de hersenen ten goede komen.
Het onderzoeksteam vergeleek vervolgens de scores met de resultaten van een klinische diagnose van Alzheimer bij de CHAP- en MAP-deelnemers. De hoofdauteur van het artikel, Klodian Dhana, M.D., Ph.D., assistent professor aan het Rush University Medical Center, benadrukte dat de combinatie van gezonde leefstijlfactoren de sleutel is. Hij schreef dat in vergelijking met deelnemers met geen of één gezonde leefstijlfactor, het risico op Alzheimer 37% lager was bij degenen met twee tot drie en 60% lager bij degenen met vier tot vijf gezonde leefstijlfactoren.
“Deze op populatie gebaseerde studie helpt het beeld te schetsen van hoe meerdere factoren waarschijnlijk een rol spelen bij het risico op de ziekte van Alzheimer”, zegt Dallas Anderson, Ph.D., programmadirecteur bij de afdeling Neuroscience bij NIA. “Het is geen duidelijk oorzaak-gevolg resultaat, maar een sterke bevinding vanwege de dubbele datasets en de combinatie van aanpasbare leefstijlfactoren die tot risicovermindering lijken te leiden.”
Een onderzoeksbeoordeling en rapport uit 2017 in opdracht van NIA concludeerde dat bewijs over leefstijlfactoren zoals toenemende fysieke activiteit, beheer van bloeddruk en cognitieve training, “bemoedigend maar niet overtuigend” is voor het voorkomen van de ziekte van Alzheimer. Sindsdien is er meer onderzoek naar boven gekomen, zoals de SPRINT MIND-studie, die suggereert dat intensieve bloeddrukcontrole leeftijdsgebonden hersenbeschadiging kan vertragen, en er zijn nieuwe onderzoeken gestart.
Bijvoorbeeld:
• De door NIA gefinancierde MIND-dieetinterventie om de ziekte van Alzheimer te voorkomen is een interventionele klinische studie waarin parallelle groepen worden vergeleken met twee verschillende diëten. Een door NIA gefinancierde samenwerking tussen Rush University en Harvard T.H. Chan School of Public Health en Brigham & Women’s Hospital (nummer R01AG052583). MIND heeft meer dan 600 deelnemers ingeschreven en verwacht voltooiing van de studie in 2021.
• De Amerikaanse studie om de gezondheid van de hersenen te beschermen door middel van levensstijlinterventie om het risico te verminderen (US POINTER) is een gerandomiseerde klinische studie die is opgezet om te evalueren of levensstijl interventies – waaronder het MIND-dieet – de cognitieve functie kunnen beschermen bij oudere volwassenen. NIA financiert de beeldvormende, neurovasculaire en slaapgerelateerde onderzoeken van POINTER.
NIA financiert momenteel meer dan 230 actieve klinische onderzoeken rond de ziekte van Alzheimer en aanverwante dementie. Daarvan zijn er meer dan 100 niet medicamenteuze interventies, zoals lichaamsbeweging, voeding, cognitieve training, slaap of combinatietherapieën.
Het onderzoek in deze studie wordt gefinancierd met NIH-subsidies.
Vertaling: Andre Teirlinck