Uit recent onderzoek blijkt dat de Amerikaanse overdosis-epidemie wordt overgedragen van oud naar jong.
Het is geen geheim dat in Amerika drugsverslaving een steeds erger probleem wordt. Maar in hoeverre speelt iemands geboortejaar daarbij een rol?
De studie laat zien dat iemands generatie twee dingen sterk voorspelt: (1) hoe waarschijnlijk het is dat ze zullen overlijden aan een overdosis drugs en (2) op welke leeftijd gaan ze overlijden. De studie is online gepubliceerd in Nature Medicine.
“Iedereen heeft een soort sociologische vingerafdruk afhankelijk van de geboortedatum”, zegt Donald Burke, ”Het weerspiegelt de attitudes die iemand in zijn puberteit heeft ontwikkeld – zoals de attitudes tegenover drugsgebruik. Zulke puberteitsattitudes blijven je hele leven bij je”.
Eerder demografisch onderzoek naar drugsgebruik keek vooral naar leeftijd. Daaruit bleek dat de ‘midlife’-categorie het hoogste risico heeft op overlijden door drugsgebruik. Burke en collega’s keken juist naar de geboortedatum. Ze ontdekten dat het geboortejaar een sterk verband heeft met de kans op overlijden – en de leeftijd van overlijden – door een overdosis.
Voor de studie analyseerde het team 661565 sterfgevallen tussen 1979 en 2017. De data kwamen uit de ‘overdosis dataverzamelingen’ afkomstig van de CDCs (Centers for Disease Control and Prevention, https://tinyurl.com/yapwyt7o). De onderzoekers keken vervolgens naar het sterftecijfer als een functie van zowel leeftijd als geboortejaar. Daarbij bepaalde het geboortejaar de generatie, achtereenvolgens: Silent Generation, Baby Boomer, Generation X en Millennial.
Hun analyse laat duidelijk zien dat de overdosis-epidemie abrupt begint bij de Babyboomers, vandaar verschuift richting de jeugd bij Generatie-X en vervolgens naar nieuwe hoogten stijgt bij de Millennials. Deze fasen komen overeen met de eerder geïdentificeerde golf van toenemende en afnemende populariteit van achtereenvolgens: farmaceutische opioïden, heroïne en fentanyl.
Jalal en collega’s ontdekten een verrassend verband: het risico op een overdosis neemt gestaag toe met het geboortejaar. Het is niet duidelijk waarom dit zo is, zegt Jalal, maar het patroon is te helder om het aan toeval te kunnen toeschrijven. Ook de algehele stijging van het aantal drugsdoden kan het patroon niet weg-verklaren.
Epidemioloog Burke trekt de analogie met infectieziekten om de resultaten te verklaren. Generaties geven indirect het sterfterisico door. Burke: “Er is een epidemie aan de gang. En net als een besmettelijke ziekte is er overdracht. In dit geval verspreidt het kwaad zich van oudere naar jongere leeftijdsgroepen”.
Burke hoopt dat de zeer regelmatige patronen die deze analyse aan het licht heeft gebracht beleidsmakers een instrument aanreiken waarmee ze het effect van hun maatregelen op de lange termijn in kaart kunnen brengen om daarmee tot een effectievere aanpak te komen.
Dick Schrauwen
Bronnen:
Publicatie: https://tinyurl.com/yapwyt7o
Pitt Public Health: https://tinyurl.com/y8fvkdgp
Donald Burke, M.D is senior auteur, professor bij afdeling Epidemiologie en bekleedt de Jonas Salk-leerstoel van Population Health. Ook is hij decaan bij Pitt Public Health.
Hawre Jalal, PhD, hoofdauteur en assistent-professor gezondheidsbeleid en management bij Pitt Public Health