Volgens nieuw onderzoek onder leiding van de Universiteit van East Anglia (UAE) is het aantal bejaarden dat antidepressiva gebruikt in de laatste twee decennia meer dan verdubbeld. Ondanks een toename van het gebruik van antidepressiva, was er weinig verandering in het aantal ouderen met de diagnose depressie.
De bevindingen zijn gebaseerd op de Cognitive Function and Aging Studies, uitgevoerd op twee tijdstippen – tussen 1991 en 1993 en tussen 2008 en 2011. De onderzoekers hielden vraaggesprekken met meer dan 15000 65-plussers in Engeland en Wales om te achterhalen of de prevalentie van depressie en het gebruik van antidepressiva aan verandering onderhevig is.
Hoofdauteur prof. Antony Arthur – van de UEA School of Health Sciences – zegt: “Depressie is wereldwijd een belangrijke oorzaak van slechte levenskwaliteit. We weten dat ouderen minder kans hebben dan andere leeftijdsgroepen om hun huisarts in te schakelen bij symptomen van depressie”.
Hij vervolgt: “Tot nu toe was er weinig bekend over hoe bij ouderen de relatie tussen de prevalentie van depressie en het gebruik van antidepressiva in de loop van de tijd is veranderd. De Cognitive Function and Aging Studies – onder leiding van de universiteit van Cambridge – bieden de mogelijkheid om veranderingen in de gezondheidsbehoeften van ouderen over verschillende generaties te onderzoeken omdat de steekproefmethodiek en de diagnostische methoden in de loop van de tijd constant zijn gehouden”.
“We vroegen de deelnemers aan het onderzoek naar hun gezondheid, hun dagelijkse activiteiten, het gebruik van gezondheids- en sociale zorgdiensten en de medicijnen die ze slikten.
“We hebben gebruik gemaakt van een gestandaardiseerd interviewproces om depressiesymptomen vast te stellen. Vervolgens hebben we diagnostische criteria toegepast om vast te stellen in welke depressiecategorie de deelnemer thuishoorde. We maakten daarbij onderscheid tussen incidentele depressie – gekenmerkt door lichte stemmingsverschijnselen – en persistente depressie – de ernstige vorm, gekenmerkt door verlies van energie, interesse en plezier”.
Hoofdonderzoeker van de studie en directeur van het Cambridge Institute of Public Health, prof. Carol Brayne, zegt: “Ons onderzoek heeft eerder een dramatische verlaging van het aantal gevallen van dementie over verschillende generaties aangetoond. Dit nieuwe werk laat zien dat die reductie niet geldt voor depressie ondanks de sterke toename van het gebruik van voorgeschreven antidepressiva. Dat baart zorgen omdat we ook negatieve tendensen hebben ontdekt die verband zouden kunnen houden met polyfarmacie (het tegelijkertijd slikken van verschillende geneesmiddelen)”.
Belangrijkste bevindingen
– Het aandeel ouderen dat antidepressiva voorgeschreven krijgt, is in twee decennia meer dan verdubbeld – van 4,2 procent begin jaren negentig tot 10,7 procent 20 jaar later.
– De geschatte prevalentie van depressie onder 65-plussers in de vroege jaren 90 was 7,9 procent vergeleken met 6,8 procent 20 jaar later.
– Depressie en antidepressiva kwamen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen op beide tijdstippen.
– Depressie is geassocieerd met wonen in achtergestelde gebieden.
– Het aandeel van 65-plussers dat in verzorgingstehuizen woont, is gedaald maar die daling geldt niet voor de prevalentie van depressie in verzorgingstehuizen: ongeveer een op de tien bewoners in een verzorgingstehuis lijdt aan depressie.
– In beide periodes gebruikten de meeste mensen met ernstige depressie geen antidepressiva, terwijl de meeste mensen die wel antidepressiva gebruiken helemaal geen depressie hebben.
“In de twee verschillende steekproeven – die 20 jaar na elkaar werden getrokken (1990-93 en 2008-11), vonden we weinig verandering in de prevalentie van depressie. Het aandeel deelnemers onder antidepressiva steeg echter van 4 procent naar bijna 11 procent. Dit kan te danken zijn aan verbeterde herkenning en behandeling van depressie maar het kan ook te wijten zijn aan overmatig voorschrijven of het gebruik van antidepressiva voor andere aandoeningen (dan depressie)”.
“Wat de verklaring ook is, bij de 65-plussers heeft de substantiële toename van het gebruik van antidepressiva de prevalentie van depressie niet verminderd. Daarom verdienen de nog steeds slecht begrepen oorzaken van depressie bij ouderen meer aandacht. Dat geldt ook voor de eveneens slecht begrepen factoren die depressie in stand houden en het ontbreken van ‘beste manieren’ om depressie te behandelen”.
Het onderzoek stond onder leiding van de Universiteit van East Anglia en werd uitgevoerd in samenwerking met de Universiteit van Cambridge, de Universiteit van Newcastle en de Universiteit van Nottingham.
Verwijzingen
Vertaling: Dick Schrauwen [1, 3]
[1] Oorspronkelijk persbericht
– https://www.uea.ac.uk/about/-/number-of-depressed-over-65s-unchanged-but-antidepressant-use-soars
[2] Publicatie
– https://www.cambridge.org/core/journals/the-british-journal-of-psychiatry/article/changing-prevalence-and-treatment-of-depression-among-older-people-over-two-decades/902EC0C4539FB3E159A18873701C1EF2
[3] Antidepressiva
– https://www.depressievereniging.nl/behandeling/antidepressiva/soorten-antidepressiva/