Een internationaal team van onderzoekers heeft ontdekt dat stikstofemissies uit meststoffen en fossiele brandstoffen een netto koelend effect op het klimaat hebben. Ze waarschuwen echter dat het verhogen van atmosferische stikstof schadelijke gevolgen heeft voor het milieu en roepen op tot een dringende vermindering van broeikasgasemissies om de opwarming van de aarde te stoppen.
Uit een vandaag in Nature gepubliceerde studie blijkt dat reactief stikstof, door menselijke activiteiten vrijgegeven in het milieu, het klimaat met minus 0,34 watt per vierkante meter koelt. Hoewel de wereldwijde opwarming verder zou zijn gevorderd zonder menselijke stikstofemissies, is dit koelende effect niet voldoende om de opwarming door broeikasgassen te compenseren.
Het koelende effect ontstaat op vier manieren:
- Kortlevende stikstofoxiden, geproduceerd door de verbranding van fossiele brandstoffen, vormen fijne deeltjes die zonlicht afschermen en zo het klimaat koelen.
- Ammoniak, vrijgekomen uit meststoffen, heeft een soortgelijk effect.
- Stikstof toegepast op gewassen stimuleert de plantengroei, waardoor meer CO2 uit de atmosfeer wordt opgenomen, wat een koelend effect heeft.
- Stikstofoxiden dragen bij aan de afbraak van methaan, een krachtig broeikasgas.
De onderzoekers benadrukken dat het verhogen van atmosferische stikstof geen oplossing is voor klimaatverandering vanwege de schadelijke effecten op gezondheid, biodiversiteit en de ozonlaag.
Professor Federico Maggi van de Universiteit van Sydney waarschuwde dat stikstofmeststoffen water vervuilen en stikstofoxiden uit fossiele brandstoffen de lucht vervuilen, waardoor meer stikstof in de atmosfeer geen acceptabele oplossing is voor klimaatverandering.
Sönke Zaehle van het Max Planck Instituut voegde toe dat hoewel de bevindingen als goed nieuws kunnen klinken, de schadelijke effecten van stikstofemissies niet mogen worden genegeerd en dat extra stikstofinput geen middel is om de opwarming van de aarde tegen te gaan.
Hoewel elementaire stikstof klimaatneutraal is, kunnen andere reactieve stikstofverbindingen direct of indirect invloed hebben op het mondiale klimaat, soms verwarmend en soms koelend. Distikstofoxide (N2O) is een bijna 300 keer krachtiger broeikasgas dan CO2.
De onderzoekers gebruikten geavanceerde modellen om de effecten van stikstofemissies op het koolstofcyclus en radiatieve forcing te berekenen. Ze benadrukken het belang van urgente acties om broeikasgasemissies te verminderen en de complexiteit van interacties op planetaire schaal.
Deze studie onderstreept de noodzaak van uitgebreide wiskundige modellen om niet-lineaire effecten over bodem, land en atmosfeer te begrijpen en benadrukt dat kennis niet voldoende is; er moet met grote urgentie gehandeld worden om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.
Bron: Universiteit van Sydney