Zwaarlijvige vrouwen die orale anticonceptiva gebruiken die oestrogeen en progestageen bevatten, hebben een 24-voudig verhoogd risico op veneuze trombo-embolie (VTE) in vergelijking met niet-zwaarlijvige vrouwen die de medicijnen niet gebruiken, volgens een overzichtsartikel dat vandaag is gepubliceerd in ESC Heart Failure, een tijdschrift van de European Society of Cardiology (ESC).
Studie auteur Professor Giuseppe Rosano van de IRCCS San Raffaele Pisana, Rome, Italië zei: “Het is algemeen bekend dat zowel obesitas als oestrogeenbevattende anticonceptiva risicofactoren zijn voor VTE. Desondanks blijven zwaarlijvige vrouwen deze medicijnen krijgen. Het wetenschappelijk bewijs geeft aan dat obesitas en gecombineerde orale anticonceptiva een synergetisch effect hebben op het risico op VTE en hiermee moet rekening worden gehouden bij beslissingen over het voorschrijven. Producten met alleen progestageen, waaronder pillen, spiraaltjes of implantaten, zijn een veiliger alternatief voor de combinatiepil bij vrouwen met overgewicht.”
Dit overzichtsartikel belicht het meest recente bewijs over de onafhankelijke effecten van obesitas en anticonceptiva, en hun synergetische effecten, op het risico op VTE en geeft klinische aanbevelingen. VTE verwijst naar een bloedstolsel in een ader en omvat twee levensbedreigende aandoeningen: diepe veneuze trombose en longembolie.
De Wereldgezondheidsorganisatie schat dat de wereldwijde prevalentie van obesitas tussen 1975 en 2016 bijna verdrievoudigd is – waarbij 15% van de volwassen vrouwen zwaarlijvig is. Het risico op VTE neemt progressief toe met de body mass index (BMI), en bij obese vrouwen is het meer dan het dubbele van dat van niet-obese vrouwen. Obesitas heeft de grootste impact op VTE-vrouwen jonger dan 40 jaar, die een vijfvoudig verhoogd risico hebben in vergelijking met niet-zwaarlijvige vrouwen. Professor Rosano merkte op: „Het bijzonder hoge risico bij zwaarlijvige vrouwen onder de 40 is belangrijk, aangezien velen op deze leeftijd anticonceptie zoeken.”
Gecombineerde orale anticonceptiva zijn geassocieerd met een verhoogde kans op VTE, waarbij gebruikers een drie- tot zevenmaal verhoogde kans op VTE hebben in vergelijking met niet-gebruikers. Daarentegen zijn producten met alleen progestageen niet geassocieerd met een verhoogd risico op VTE.
De combinatie van overgewicht/obesitas en het gebruik van gecombineerde orale anticonceptiva vergroot de kans op bloedstolsels bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Uit een groot populatieonderzoek bleek bijvoorbeeld dat overgewicht en obesitas geassocieerd waren met respectievelijk 1,7- en 2,4-voudige verhoogde risico’s op VTE. Bij gebruikers van combinatiepillen was het risico op VTE echter 12 keer hoger bij vrouwen met overgewicht en 24 keer hoger bij vrouwen met obesitas – in vergelijking met niet-gebruiksters met een normaal gewicht.
Professor Rosano zei: “Zwaarlijvige vrouwen die voorbehoedsmiddelen gebruiken, zijn kwetsbaar voor VTE en moeten stappen ondernemen om hun andere predisponerende factoren voor hart- en vaatziekten te beperken, bijvoorbeeld door te stoppen met roken en hun fysieke activiteitsniveau te verhogen.”