Clusters van kankercellen oplossen om uitzaaiingen te voorkomen

In een recente studie, gepubliceerd in Nature Medicine, hebben onderzoekers aangetoond dat het medicijn digoxine, dat traditioneel wordt gebruikt bij hartproblemen, veelbelovend is bij de behandeling van uitgezaaide borstkanker. De studie, uitgevoerd door onderzoekers van ETH Zurich en verschillende Zwitserse ziekenhuizen, toont aan dat digoxine clusters van circulerende tumorcellen (CTC’s) in het bloed kan verminderen, wat het risico op metastasen significant verlaagt.

Achtergrond

Sommige tumortypen, waaronder borstkanker, verspreiden zich door het lichaam door tumorcellen los te laten in de bloedbaan. Deze cellen vormen clusters die in andere organen metastasen kunnen veroorzaken, wat de overlevingskansen van patiënten drastisch verlaagt. Elk jaar overlijden wereldwijd miljoenen mensen aan uitgezaaide tumoren, waaronder vele vrouwen met borstkanker.

De studie

Het onderzoek richtte zich op negen patiënten met uitgezaaide borstkanker die gedurende een week een lage, veilige dosis digoxine toegediend kregen. De resultaten waren veelbelovend: de gemiddelde grootte van de CTC-clusters nam met 2,2 cellen af. Omdat deze clusters vaak slechts uit enkele cellen bestaan, is deze afname klinisch relevant. Hoe kleiner de clusters, hoe minder kans ze hebben om metastasen te vormen.

De werking van digoxine richt zich op de natrium-kalium-ionenpompen in de celmembranen van de tumorcellen. Door deze pompen te blokkeren, neemt de calciumopname in de cellen toe, wat de cohesie van de tumorcellen in de clusters verzwakt en de clusters uiteen laat vallen.

Beperkingen en vervolgonderzoek

Hoewel digoxine de CTC-clusters effectief verkleint, vernietigt het de bestaande tumoren niet. Daarom zal het waarschijnlijk moeten worden gecombineerd met andere behandelingen die de primaire tumoren aanpakken. De onderzoekers werken momenteel aan het ontwikkelen van verbeterde versies van digoxine die nog effectiever zijn tegen CTC-clusters. Deze nieuwe moleculen worden verder ontwikkeld door het ETH-spin-offbedrijf Page Therapeutics.

Daarnaast plannen de onderzoekers om het gebruik van digoxine uit te breiden naar andere kankertypes die zich via clusters verspreiden, zoals prostaatkanker, darmkanker, alvleesklierkanker en melanoom. Eerste laboratoriumexperimenten in deze richtingen zijn al begonnen.

Belang van de studie

De resultaten van dit onderzoek bieden hoop op nieuwe behandelingsstrategieën voor uitgezaaide kanker, een belangrijke oorzaak van sterfte wereldwijd. Bovendien onderstreept deze studie het belang van samenwerking tussen academische instellingen en klinische ziekenhuizen, zoals ETH Zurich en ziekenhuizen in Basel en Zürich, in het vertalen van wetenschappelijke doorbraken naar klinische toepassingen.

Bron

  • Kurzeder C, Nguyen-Sträuli BD, Krol I, Ring A, et al. Digoxin for reduction of circulating tumor cell cluster size in metastatic breast cancer: a proof-of-concept study. Nature Medicine, 2025. DOI: 10.1038/s41591-024-03486-6