Mogelijk verband tussen menopauze en ongunstige cardiovasculaire gezondheid

Nieuw onderzoek gepresenteerd op het ESC Congres 2024 in Londen toont aan dat vrouwen in de overgangsperiode veranderingen in hun bloedcholesterol profielen vertonen die een negatieve invloed kunnen hebben op hun cardiovasculaire gezondheid. “Er is een toename van ‘slechte’ low-density type lipoproteïne (LDL) deeltjes en een afname van ‘goede’ high-density lipoproteïne (HDL) deeltjes die plaatsvindt tijdens en na de overgang naar de menopauze”, zegt studie auteur Dr Stephanie Moreno, University of Texas Southwestern Medical Center, Dallas, TX, US. ”

“Als we deze veranderingen samenvoegen, laten ze zien dat de menopauze geassocieerd wordt met een overgang naar een lipoproteïne profiel met een hoger risico dat waarschijnlijker hart- en vaatziekten veroorzaakt, zoals coronaire hartziekte.”

Hart- en vaatziekten (CVD) zijn de grootste doodsoorzaak bij vrouwen, ondanks de misvatting dat CVD een ‘mannenziekte’ is – 40% van alle sterfgevallen bij vrouwen zijn het gevolg van CVD. Terwijl vrouwen ongeveer tien jaar later hart- en vaatziekten (CVD) ontwikkelen dan mannen, stijgt het risico op CVD bij vrouwen na de menopauze. De mechanismen die ten grondslag liggen aan deze versnelling van het CVD-risico zijn niet goed duidelijk, maar het is bekend dat er tijdens de perimenopauze nadelige veranderingen in bloedvet (lipide) metingen optreden. Eerdere onderzoeken waren grotendeels beperkt tot traditionele lipidemetingen (LDL [slechte] cholesterol, HDL [goede] cholesterol en triglyceriden) en hebben geen veranderingen in geavanceerde lipiden onderzocht, waaronder lipide-subfracties en aantal deeltjes waarvan in verschillende onderzoeken is aangetoond dat ze voorspellend zijn voor hart- en vaatziekten.

In deze studie onderzochten de auteurs de veranderingen in de loop van de tijd in lipoproteïne deeltjes die optreden tijdens de overgang naar de menopauze. In totaal ondergingen 1246 deelnemers aan de Dallas Heart Study (DHS) met een bekende menopauze status metingen van veelvoorkomende lipoproteïnen die verband houden met CVD, waaronder atherogene LDL-P en kleine dichte LDL. Met behulp van nucleaire magnetische resonantie (NMR)-technologie vergeleken ze op twee tijdstippen (DHS1 en DHS2) longitudinale veranderingen in lipoproteïne metingen tussen pre-, peri-, postmenopauzale vrouwen en mannen met behulp van statistische modellen. Voor hun analyse is peri- de groep die pre-menopauze was bij DHS I en post-menopauze bij DHS 2.

Er waren ook 1346 mannen (referentiegroep) opgenomen in de studie met een gemiddelde leeftijd van 43 jaar. Er waren in totaal 1246 vrouwen met een gemiddelde leeftijd van 42 jaar voor de peri-groep, 54 jaar voor de post-groep en 34 jaar voor de pre-groep. Van de vrouwen waren 440 (35%) pre-menopauzaal, 298 (24%) peri-menopauzaal en 508 (41%) post-menopauzaal.

Gedurende een mediane follow-uptijd van 7 jaar vertoonden alle drie de vrouwelijke groepen hadden een toename in LDL-P, maar de grootste procentuele verandering werd gevonden tussen de peri- en post-groepen met 8,3%. In vergelijking met mannen heeft de post-groep de grootste procentuele verandering van HDL-P met een negatieve verandering van 4,8%.

Small dense LDL had een grotere procentuele verandering in de peri-groep in vergelijking met mannen met een verandering van 213%. Deze procentuele verandering is ~15% hoger dan zowel de pre- als post-menopauze groepen.

“We ontdekten dat de menopauze geassocieerd wordt met ongunstige veranderingen in lipoproteïne profielen, waarbij de meest uitgesproken veranderingen werden gevonden in toenames van ‘slechte’ LDL-deeltjes en subfracties die werden waargenomen bij peri-menopauzale vrouwen,” zei Dr. Moreno. “Wanneer we deze veranderingen samen bekijken, kunnen ze helpen de toename van hart- en vaatziekten bij post-menopauzale vrouwen te verklaren en helpen bepalen of eerdere interventies gerechtvaardigd zijn.”

Ze concludeert: “Er is meer onderzoek nodig om na te gaan of deze ongunstige veranderingen in lipoproteïnen leiden tot een groter cardiovasculair risico.”

Vertaling persbericht: Andre Teirlinck