Uit een nieuwe studie gepubliceerd in de online uitgave van Neurology®, het medisch tijdschrift van de American Academy of Neurology van 27 september 2023 blijkt dat mensen met een hogere cumulatieve blootstelling aan oestrogeen gedurende hun hele leven mogelijk een lager risico lopen op cerebrale ziekte van de kleine bloedvaten. Cerebrale ziekte van de kleine bloedvaten, een vorm van cerebro vasculaire ziekte, is het gevolg van schade aan kleine bloedvaten in de hersenen. Het verhoogt het risico op cognitieve stoornissen en dementie.
“Eerder onderzoek heeft aangetoond dat het aantal cerebro vasculaire aandoeningen toeneemt na de menopauze, wat vaak wordt toegeschreven aan de afwezigheid van hormonen”, zegt auteur Kevin Whittingstall, PhD, van de Universiteit van Sherbrooke in Quebec, Canada. “Het blijft onbekend of de hoeveelheid blootstelling aan hormonen vóór de menopauze de periode van bescherming verlengt tot na de menopauze.”
Onderzoekers keken naar de relatie tussen levenslange blootstelling aan hormonen, of het aantal keren dat een persoon zwanger is geweest, en hun reproductieve levensduur, en hyperintensiteiten van witte stof, een veel voorkomende biomarker voor de gezondheid van vasculaire hersenen die zich ontwikkelt met de leeftijd.
Bij het onderzoek waren 9.000 Britse post menopauzale vrouwelijke deelnemers betrokken met een gemiddelde leeftijd van 64 jaar. Bij aanvang van het onderzoek hadden zij geen cerebrale ziekte van de kleine bloedvaten.
Deelnemers beantwoordden vragen over reproductieve gezondheidsinformatie, waaronder de leeftijd bij de eerste menstruatie en het begin van de menopauze, het aantal zwangerschappen, het gebruik van orale anticonceptiva en hormoontherapie.
Deelnemers ondergingen ook hersenscans om te zoeken naar cerebrale ziekte van de kleine bloedvaten door de hyperintensiteiten van de witte stof in te schatten, wat duidt op letsel aan de witte stof van de hersenen.
Onderzoekers berekenden de levenslange blootstelling aan hormonen door het aantal jaren dat de deelnemers zwanger waren op te tellen met de duur van hun reproductieve levensduur, het aantal jaren vanaf de eerste menstruatie tot de menopauze. De gemiddelde levenslange blootstelling aan hormonen was 40 jaar.
Na correctie voor factoren als leeftijd, hoge bloeddruk en roken, ontdekten onderzoekers dat deelnemers met een hogere blootstelling aan hormonen tijdens hun leven een lager hyperintensiteit volume in de witte stof hadden. Het gemiddelde totale volume hyperintensiteit van de witte stof was 0,0019 milliliter (ml). Ze ontdekten dat mensen met een hogere levenslange blootstelling aan hormonen een kleiner volume hyperintensiteiten in de witte stof hadden, met een verschil van 0,007 ml.
Onderzoekers berekenden ook de levenslange blootstelling aan hormonen door het aantal jaren dat deelnemers orale anticonceptiva en hormoon substitutietherapie gebruikten bij elkaar op te tellen. Deze factoren veranderden niets aan het effect dat het aantal zwangerschappen en het aantal reproductieve jaren hadden op de hyperintensiteiten van de witte stof.
Het aantal zwangerschappen dat deelnemers hadden en hun aantal reproductieve jaren beïnvloedden beide onafhankelijk de hyperintensiteit volumes van de witte stof.
“Onze studie benadrukt de cruciale rol van de voortplanting geschiedenis bij het vormgeven van het vrouwelijke brein gedurende het hele leven”, zegt Whittingstall. “Deze resultaten benadrukken de noodzaak om de reproductieve geschiedenis te integreren in het beheer van de hersen gezondheid bij post menopauzale vrouwen. Toekomstig onderzoek moet manieren onderzoeken om betere hormonale therapieën te ontwikkelen.”
Een beperking van het onderzoek was dat informatie over reproductieve factoren voornamelijk werd verzameld op basis van het vermogen van de deelnemers om zich gebeurtenissen te herinneren, en dat ze zich dergelijke gebeurtenissen mogelijk niet correct hebben herinnerd.
Het onderzoek bewijst niet dat een lagere blootstelling aan oestrogeen cerebrale ziekte van de kleine bloedvaten veroorzaakt; het toont alleen een verband.
Vertaling persbericht: Andre Teirlinck