Column Hans Zevenboom – Bewuste aandacht voor je emoties

Maart 2023

  • Inleiding

‘Psychologische eerste hulp voor getroffenen van de aardbevingen’

De recente aardbevingen in Turkije en Syrië hebben ons allemaal geraakt en geleid tot wijdverspreid emotioneel leed. De TV beelden van de zware aardbeving (6 februari 2023) in Turkije en Syrië hebben ongetwijfeld veel emotionele reacties bij ontelbare mensen over de hele wereld opgeroepen. Het zien van deze TV beelden waarin een Turks meisje van 6 jaar (Turkse stad Adiyaman) onder het puin wordt bevrijd tot de verschrikkelijke beelden van vele doden (boven 50118; 24 febr. 2023) roept hartverscheurende reacties op. Naast de doden en vermisten zijn er ook tienduizenden gewonden en ontheemden in het getroffen gebied. Meer dan een half miljoen mensen zijn uit het rampgebied geëvacueerd.
Maar het is normaal dat je overweldigd, angstig en verdrietig voelt bij zulke verwoestende berichten en gebeurtenissen, en het is belangrijk om jezelf de tijd te geven om deze gevoelens te verwerken en te zorgen voor je mentaal en emotioneel welzijn.

‘Wij condoleren de families van de slachtoffers en wensen de gewonden een spoedig hertel’

Spanning in ons lichaam onderdrukt vele gewaarwordingen; impressies, indrukken, voorgevoelens. Bij veel mensen is spanning echter zo constant aanwezig, dat ze niet meer merken hoezeer deze hun zintuigen verlamt en het emotioneel doet reageren.

2.0 Emoties: gedachten in beweging

‘Een overtuiging verandert de biologie’

Een emotie is een innerlijke beleving of een gemoedsbeweging zoals vreugde, angst, boosheid en verdriet. Het is een instinctieve en niet-rationele reactie op een gebeurtenis van buitenaf. Heel elementair gezien zijn emoties de manier waarop onze geest (Let wel: niet onze ziel) en ons lichaam voorbereidt op actie.

Onze emoties zijn in bijna ieder deel van ons lichaam te voelen als een verzameling gewaarwordingen van verschillende intensiteit. Ze kunnen dus opkomen, ervaren worden én weer wegvloeien.Houd je daarentegen de energie van een emotie vast in je denken of in je lichaam, dan gaat het daar een eigen leven leiden. Als je ze maar lang genoeg in stand houdt, kunnen de gevoelens uiteindelijk ook vastomlijnde denkpatronen vormen of …. zelfs (spirituele) overtuigingenworden. Dan wordt ineens die onprettige opmerking van die ander een deel van jezelf: je denkt ook dat je zo bent. Met andere woorden de oorspronkelijke primaire emotie wordt tot een verhaal gemaakt met bijbehorende gevoelens; het zgn. ‘materialiseren van je gedachten’!

Je bent niet je gevoelens en gedachten, je hébt ze!

Maar gelukkig kunnen we gevoelens en gedachten daarentegen kun je ook leren beheren.Door je te focussen op positieve gedachten, voel je je gelukkiger. Jij hebt je gedachten onder controle, jij bepaalt welke gedachten je toelaat of niet. Vanuit wat je denkt, volgt hoe jij je voelt. Dus jij bepaalt zelf hoe je je voelt! Pyotr D. Ouspensky(1878-1947)schreef, dat het gevoel duizenden malen sneller is dan de rede!

 

3.0 Logica, intuïtie en emotie

Je bent een drieledig wezen van lichaam, ziel en geest. Dat is zowel een glorie als een wonder. Want veel van je besluiten worden op alle drie die niveaus (op zielen-, geest-, en lichaamsniveau) tegelijkertijd genomen, en die zijn lang niet altijd met elkaar in overeenstemming. Je ziel(je innerlijke of hoger bewustzijn; de goddelijke vonk, je essentie)kan keuzes maken en beslissingen nemen, maar het kan zijn dat de ‘geest’ – het verstand, ‘Mind’: het totale fysieke bewustzijn, niet alleen de breinmassa maar ook het totale DNA-cel-geheugen – ‘tegenspartelt’; er een andere gedachteerop nahoudt.
Je ziel kan keuzes maken en beslissingen nemen en doet dat op drie innerlijke niveaus, te weten: logica, intuïtie en emotie. Soms vanuit alle drie tegelijk waardoor er nog meer innerlijke conflicten tussen geest en ziel kunnen ontstaan. Vaak wil je lichaam dat je het ene besluit neemt terwijl je ziel iets anders zoekt en je geest naar weer iets anders verlangt. Jongelui hebben een gezegde, ‘ze allemaal op een rijtje hebben’, en dat is nauw precies die die samenhang uitdrukt.

‘De vijf natuurlijke emoties’

In de verschillende niveaus waarop jij je keuzes maakt, kun je nog meer niveaus onderscheiden. Het duidelijkst is dat zo met het niveau van de ziel; logica, intuïtie en emotie. En in één van deze drie niveaus – die van emotie – zitten nog vijf niveaus. Dat zijn de vijf natuurlijke emoties: verdriet, boosheid, afgunst, angst en liefde. En ook hierin zijn er twee uiteindelijke niveaus – liefde en angst -, die er toedoen.
Liefde en angst zijn elk één van de vijf natuurlijke emoties, maar ze vormen ook de basis van iedere emotie afzonderlijk. De andere drie emoties zijn gevolgen van deze twee.
Uiteindelijk worden ál je gedachten ingegeven door liefde en angst! Dat is de grote polariteit; de twee tegenovergestelde uiteinden. Dat is de goddelijke tweeheid; de goddelijke dichotomie, de twee schijnbaar tegenstrijdige waarheden die tegelijkertijd in dezelfde ‘ruimte’ bestaan. Alles komt dus uiteindelijke op één van deze twee neer.

Alle gedachten, ideeën, concepten, begrippen, besluiten, keuzes en daden worden door deze twee gestuurd. En tenslotte is er in de werkelijkheid maar één: liefde. De waarheid is dat er alléén liefde is. Het klinkt misschien paradoxaal, maar zelfs angst is op liefde gebaseerd en als angst op de juiste manier gebruikt wordt, drukt hij liefde uit.

4.0 Verschil tussen emoties en gevoelens

‘Emoties  laten zich niet zomaar wegdrukken’

We leven iedere dag met onze eigen gevoelens, maar wist je dat emoties en gevoel verschillend werken?Er is dus een verschil tussen emoties en gevoelens.

Emoties zijn de zichtbare uitingsvorm van je gevoel. ‘Je voelt je verdrietig, je voelt je bang en verlegen’. Gevoelensdaarentegen zijn lichamelijke reacties; onze hersenen en ons zenuwstelsel geven feedback over hoe we als mens een bepaalde toestand ervaren. Deze feedback noemen we ‘gevoel’. Dit gevoel ontstaat via neurale patronen in ons lichaam. Deze worden vervolgens vertaalt in mentale beelden en patronen.Emoties, gevoelens kunnen gedachten oproepen als reactie.

‘Gevoel is een vorm van feedback’

Gevoelens zijn subtieler en stiller van aard dan emoties. Emoties hebben altijd iets heftigs, iets dramatisch in zich. Als we een beetje zorgvuldig kijken, zien we dat emoties zoals angst, woede en verdriet een verbinding met gedachten hebben.Onder ‘gedachten’ (een activiteit van de geest) versta ik elke vorm van denkwerk: verhalen, standpunten, veronderstellingen, dwalende losse flodders, meningen, geloofsovertuigingen en eveneens de beelden en mentale filmpjes die door ons hoofd gaan. Anders gezegd de term ‘gedachten’ is een overkoepelende term voor elke vorm vanhersen- of geestesarbeid.

‘Onuitgesproken emoties sterven nooit’[Sigmund Freud]

5.0 Angst neemt een loopje met ons

‘Wat we vooral moeten onthouden is dat emotionele reacties zijn gekoppeld aan onze waarneming van een gegeven situatie’

Veel mensen zullen sneller overdrijven wanneer ze gespannen of overspannen zijn, of ze nemen instant-beslissingen waar ze later spijt van krijgen. Door juist nu onze gedachten te leren observeren zonder erin verdiept te raken, kunnen we gaan ontdekken wat de aanleiding voor een groot deel van onze mentale ruis en (onbeteugelde) emotionele reacties zijn. Dit is voor velen van ons belangrijk, omdat emoties vaak een allesoverheersende kracht blijken te zijn die ons vermogen om bewust in het NU te blijven, ernstig aantasten.

Als we bijvoorbeeld onze zelfbeheersing verliezen, komt dat doordat we onbewust het principe van vasthouden en vermijden toepassen op wat we voelen. We houden emoties die goed voelen vast en proberen de emoties die niet goed voelen te vermijden. Je denkt nu misschien: nogal logisch! …. en dan heb je gelijk.

‘De oneindige cyclus van herhalingen’

Stel je voor dat iemand die bang is voor kleine ruimtes (claustrofobie); in een drukke lift zit. Deze persoon zal het idee hebben dat er gevaar dreigt, waardoor er een gevoel van angst in zijn of haar lichaam ontstaat. En dat is een gevoel dat deze persoon wil mijden. Door zich te verzetten tegen angst en spanning maakt deze persoon nog meer emotionele reacties los. Hij of zij versterkt onbewust de spanning door bang te zijn voor de angst, wat nog meer spanning geeft. En zo gaat dat maar door.

‘Om over na te denken’

Emoties horen onlosmakelijk bij ons bestaan en kunnen gewoon niet vermeden worden. Als we een emotie voelen, is daar een reden voor!Probeer dan ook niet te ontkennen wat je voelt. Door met onze aandacht in het NU te zijn en de emoties onbelemmerd door ons heen te laten gaan, verminderen we niet alleen de fysieke belasting maar geven we onszelf ook de kans te begrijpen waar ze hun oorsprong hebben.

6.0 Gedachten als realiteit

Sinds 2022 maken meer dan 1,2 miljoen dagelijks gebruik van antidepressiva. Kun jij nu, na het lezen van deze Nieuwsbrief, begrijpen waarom?

Waarom kunnen we, terwijl ons leven niet in gevaar is, ons gedragen alsof dat wel zo is? Wat zorgt ervoor dat twee volwassenen met elkaar op de vuist gaan tijdens een sportmanifestatie? Wat is de oorzaak van de intense woede bij weggebruikers die tot geweld in het verkeer leidt? Wat zou mensen tot zulke (wanhoops)daden drijven?

Vaak handelen we op basis van onze emoties, zonder ooit te beseffen dat we ons alleen door lichamelijke gewaarwordingen laten leiden en niet door ons gezonde verstand. Maar de realiteit van het leven is dat je waarnemingen – goed of fout – alles wat je verder doet, beïnvloeden. Wanneer je een juist beeld van je waarnemingen krijgt, kun je verbaasd staan hoeveel andere zaken op hun plaats vallen.

‘…… Ons leven is wat onze gedachten ervan maken’[ Marcus Aurelius Antonius]

Sta eens stil bij de steeds sterker wordende tekenen die erop wijzen dat onze maatschappij blind aan het worden is voor haar eigen emotionele onrust.

7.0 Huiswerk & Tips

Je opvattingen en je emoties kritisch bekijken door steeds maar jezelf de vraag te stellen zodra je in contact komt met je medemens of eventueel achteraf: ‘Kijk ik door de bril van angst of door de bril van liefde?’

We hebben bijna allemaal en heel star idee van |Wie-we-Zijn| en wat voor leven we hebben: dit is ons ‘drama’. Misschien is het daarom verstandig of een goed idee als je minimaal één of twee keer per week je leven naloopt door te kijken, te voelen en te ervaren wat je ongebreidelde emoties voor effecten heeft op je dagelijks leventje.

Schrijf daarom je emoties van de afgelopen dagen in een dagboek op en bestudeer ze aandachtig …….. eens per maand of eens per week. Welk van de opvattingen zou je bereid zijn te onderzoeken en eventueel op te geven?

‘Als jij je opvattingen niet wijzigt, zal je leven altijd zo blijven verlopen. Ben je aar blij mee?’ [Dr. Robert Anthony]

Tip: Lees de Nieuwsbrief De impact van gedachte-energie op je medemens. ‘Elementalen’ – April 2023

Hans Zevenboom

Link:https://www.millennium-visie.org/site/nieuwsbrief/362-bewuste-aandacht-voor-je-emoties

 

 

Ontvang onze dagelijkse updates per email
https://www.leefbewust.com/update/