Sinds de invasie van Oekraïne en de sancties tegen Russische fossiele brandstoffen exporteert Australië steenkool naar Europa. Hand in hand maakten autoriteiten en mijnbouwgroepen, zoals Glencore en Adani, van de situatie gebruik om controversiële projecten een impuls te geven. Public Eye heeft een ontmoeting gehad met de Aboriginals en milieuactivisten die het verzet tegen de mijnlobby organiseren.
Europa heeft de energietransitie gemist en ziet zich genoodzaakt goedkope Russische steenkool te vervangen door Australische steenkool om zijn energievoorziening veilig te stellen.
En dus ligt de uitfasering van steenkool, waartoe in 2021 op de klimaatconferentie van Glasgow is besloten, stof te vergaren. Het zijn opnieuw de inheemse gemeenschappen die de prijs betalen, terwijl de in Zwitserland gevestigde grondstoffenbedrijven de vruchten plukken. In de staat Queensland heeft Public Eye onderzoek gedaan naar een van de megaprojecten van het Indiase conglomeraat Adani, een groep die in 2020 een commerciële vestiging oprichtte in Genève, vermoedelijk om zijn steenkool te verkopen.
Het bedrijf van Gautam Adani, de op twee na rijkste persoon ter wereld, profiteerde van de steun van Credit Suisse, die volgens onze gegevens dat jaar zo’n 27 miljoen dollar aan obligaties ophaalde. In 2022 produceerde de multinational 10 miljoen ton steenkool in de Carmichael-mijn. Van daaruit wordt de steenkool per trein vervoerd naar de terminal van Abbot Point, ook gecontroleerd door Adani, en vervolgens doorgestuurd naar Azië en Europa.
Dit klimaatschadelijke project heeft tot verontwaardiging geleid onder Aboriginal-volkeren omdat de Carmichael-mijn zich bevindt op het land van de Wangan- en Jagalingou-bevolking. Op het moment van ons onderzoek, in oktober 2022, bezetten zo’n vijftien mensen het perceel gelegen voor de concessie die Adani wil omvormen tot een van de grootste kolenmijnen ter wereld. Ze waren daar 406 dagen geweest. Aboriginals en milieuactivisten hekelen de agressiviteit van de multinational en de zelfgenoegzaamheid van de autoriteiten. Public Eye heeft kunnen zien hoe Adani omgaat met mensen die geïnteresseerd zijn in haar activiteiten.
Tijdens ons onderzoek volgden en filmden haar veiligheidsdiensten ons. Kort daarna kregen we via e-mail het bevel het Aboriginalkamp te verlaten, waarbij we dreigden met juridische stappen als we onze beelden zouden vrijgeven. Uit gegevens van Argus Media blijkt dat momenteel een aanzienlijk deel van Adani’s productie naar Europese havens wordt verscheept. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne heeft Australië 3,3 miljoen ton steenkool naar Europa geëxporteerd, waaronder 1,4 miljoen ton van Abbot Point.
Adani is niet het enige bedrijf met grote plannen in Australië, een land met de op twee na grootste steenkoolreserves ter wereld. In 2021 lanceerde Glencore, de grootste mijnwerker van het land, openbare aanvallen op vertegenwoordigers van inheemse gemeenschappen die zich verzetten tegen het project om de Glendell-mijn uit te breiden. De Zwitserse mijnwerker, die toezeggingen had gedaan om steenkool uit te faseren, wordt bekritiseerd vanwege valse beloften en zijn rampzalige staat van dienst op milieugebied. Hail Creek, een ander project van de groep, is een van de meest vervuilende dagbouwmijnen.
Uit de analyse van satellietbeelden in juni 2022 door onderzoeksbureau Ember bleek dat het daadwerkelijk meer dan 10 keer zoveel methaan (een bijzonder krachtig broeikasgas) lekt dan Glencore aan de regelgevende instanties heeft verklaard. Een ander controversieel project is Valeria, dat de grootste mijn van Australië moet worden. Begin december 2022 zette Glencore het project ‘onder de loep’ vanwege zijn klimaattoezeggingen, maar ook als reactie op een belastingverhoging aangekondigd door de regering van Queensland. Een hefboom om de autoriteiten te buigen? Ter plaatse ontdekte Public Eye echter dat de meeste boeren al onteigend waren.
|
Public Eye | Dienerstrasse 12 | P.O. box | 8021 Zürich | publiceye.ch
|