Volgens onderzoek gepresenteerd op Heart Failure 2022, een wetenschappelijk congres van de European Society of Cardiology (ESC), houden de niveaus van alcoholgebruik die momenteel door sommige landen als veilig worden beschouwd een gevaar in voor de ontwikkeling van hartfalen.
“Deze studie draagt bij tot het bewijs dat een meer voorzichtige benadering van alcoholconsumptie nodig is”, zei auteur Dr. Bethany Wong van het St. Vincent’s University Hospital, Dublin, Ierland. “Om het risico te minimaliseren dat alcohol schade aan het hart toebrengt is het nodig de wekelijkse consumptie tot minder dan één fles wijn of minder dan 3,5 blikjes van 500 ml 4,5% bier te adviseren”
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is de Europese Unie de regio met de meeste alcoholconsumpties ter wereld. Hoewel algemeen wordt erkend dat langdurig zwaar alcoholgebruik een vorm van hartfalen kan veroorzaken, suggereert bewijs van Aziatische bevolkingsgroepen dat die lagere hoeveelheden ook schadelijk zijn. “Omdat er genetische en omgevingsverschillen zijn tussen Aziatische en Europese populaties, onderzocht deze studie of er een vergelijkbare relatie was tussen alcohol en hartproblemen bij Europeanen met een risico op hartfalen of bij pre-hartfalen,” zei Dr. Wong. “De steunpilaar van de behandeling voor deze groep is het beheersen van risicofactoren zoals alcohol, dus kennis over veilige niveaus is cruciaal.”
De studie omvatte 744 volwassenen ouder dan 40 jaar, ofwel met een risico op het ontwikkelen van hartfalen als gevolg van risicofactoren (bijv. hoge bloeddruk, diabetes, obesitas) of met pre-hartfalen. (risicofactoren en hartafwijkingen maar geen symptomen). De gemiddelde leeftijd was 66,5 jaar en 53% waren vrouwen. De studie sloot voormalige drinkers en patiënten met hartfalen uit met symptomen (bijv. kortademigheid, vermoeidheid, verminderd vermogen om te sporten, gezwollen enkels). Hartfunctie werd gemeten met echocardiografie bij aanvang en follow-up. In het onderzoek werd de Ierse definitie van één standaarddrank (d.w.z. één eenheid) gebruikt, namelijk 10 gram alcohol.
De deelnemers werden ingedeeld op basis van hun wekelijkse alcoholinname: 1) geen; 2) laag (minder dan zeven eenheden; maximaal één fles van 750 ml met 12,5% wijn of drieënhalf blikjes van 500 ml met 4,5% bier); 3) matig (7-14 eenheden; maximaal twee flessen van 12,5% wijn of zeven 500 ml blikjes van 4,5% bier); 4) hoog (meer dan 14 eenheden; meer dan twee flessen wijn van 12,5% of zeven blikken van 4,5% bier van 500 ml).
De onderzoekers analyseerden het verband tussen alcoholgebruik en de gezondheid van het hart over een mediaan van 5,4 jaar. De resultaten werden afzonderlijk gerapporteerd voor de risicogroepen en de groepen vóór hartfalen. In de risicogroep werd een verslechtering van de gezondheid van het hart gedefinieerd als progressie tot pre-hartfalen of tot symptomatisch hartfalen. Voor de groep vóór hartfalen werd een verslechtering van de gezondheid van het hart gedefinieerd als verslechtering van de knijp- of ontspanningsfuncties van het hart of progressie naar symptomatisch hartfalen. De analyses zijn aangepast voor factoren die de hartstructuur kunnen beïnvloeden, waaronder leeftijd, geslacht, obesitas, hoge bloeddruk, diabetes en vaatziekten.
In totaal meldden 201 (27%) patiënten geen alcoholgebruik, terwijl 356 (48%) lage gebruikers waren en 187 (25%) matige of hoge inname hadden. Vergeleken met de groep met een lage inname, waren degenen met matig of hoog gebruik jonger, vaker mannelijk en hadden ze een hogere body mass index.
In de groep pre-hartfalen, vergeleken met geen alcoholgebruik, was matige of hoge inname geassocieerd met een 4,5-voudig verhoogd risico op verslechtering van de gezondheid van het hart. De relatie werd ook waargenomen wanneer matige en hoge niveaus afzonderlijk werden geanalyseerd. In de risicogroep was er geen verband tussen matig of hoog alcoholgebruik met progressie tot pre-hartfalen of tot symptomatisch hartfalen. Er werden geen beschermende associaties gevonden voor een lage alcoholinname.
Dr. Wong zei: “Onze studie suggereert dat het drinken van meer dan 70 g alcohol per week geassocieerd is met verergering van pre-hartfalen of progressie tot symptomatisch hartfalen bij Europeanen. We zagen geen voordelen van laag alcoholgebruik. Onze resultaten geven aan dat landen zouden moeten pleiten voor lagere limieten voor veilige alcoholinname bij patiënten met pre-hartfalen. In Ierland wordt mensen met een risico op hartfalen of met pre-hartfalen bijvoorbeeld geadviseerd om de wekelijkse alcoholinname te beperken tot 11 eenheden voor vrouwen en 17 eenheden voor mannen. Deze limiet voor mannen is meer dan het dubbele dat we veilig vonden.
Er is meer onderzoek nodig bij blanke populaties om de resultaten op elkaar af te stemmen en de waarden die clinici, patiënten en het publiek momenteel krijgen, te verminderen.”
Vertaling: Andre Teirlinck