De Onafhankelijke Ziekenfondsen organiseerden een enquête onder 1.000 jongeren tussen 16-25 jaar om te polsen naar hun mentale gezondheid. De resultaten van dit onderzoek werden deze namiddag tijdens het onlinesymposium ‘Ik was 20 in 2020’ voorgesteld, dat gevolgd werd door 350 mensen, onder meer uit de gezondheidssector. Uit diezelfde enquête blijkt ook dat 41% van de jongeren aangeven te twijfelen of getwijfeld hebben om zich te laten vaccineren.
“Ik denk dat COVID een grote impact heeft gehad op mijn mentale gezondheid“, getuigt een Leuvense kotstudente aan het begin van het symposium ‘Ik was 20 in 2020’. “Ik heb zelf al jaren een psychische kwetsbaarheid, die enorm werd uitvergroot door corona omdat alle houvast wegviel.” Samen met drie andere jongeren gaf zij aan dat het belangrijk is om geen schrik te hebben om professionele hulp te zoeken. “Uiteindelijk zijn het die mensen die je echt kunnen helpen, begrijpen of naar je luisteren zonder een oordeel te vellen.” De getuigenissen maakten meteen duidelijk hoe erg sommige mentaal hebben geleden onder het sociaal isolement tijdens de lockdown.
In het begin van de crisis waren er nog niet zoveel zorgvragen, maar de eerste- en tweedelijnszorgen raakten snel verzwakt. Prof. Dr. Véronique Delvenne, kinder- en jeugdpsychiater, diensthoofd HUDERF: “De crisis heeft het aantal pedopsychiatrische urgenties doen stijgen met 150 tot 200%: angstaanvallen, depressies en zelfmoordpogingen.”
Leeftijd
Studies tonen aan dat de helft van de psychologische problemen beginnen rond de leeftijd van 14 jaar. Maar ook twintigers worden geconfronteerd met grote uitdagingen. “De periode tussen 18-28 is een in-between-age” verduidelijkte Prof. Dr. Ronny Bruffaerts van de KULeuven. “Het is een periode met gebrek aan standvastigheid en emotionele instabiliteit. De jongeren moeten leren hoe ze verantwoordelijkheid nemen, zich daarin oefenen en zichzelf toelaten om fouten te maken.”
Hans Klüge, Europees directeur bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benadrukt dat de mentale gezondheid van jongeren met 17% is gedaald. “We hebben gezamelijke en globale acties nodig om mentale gezondheid een centrale plaats te geven tussen de politieke prioriteiten.”
Tijdens het symposium kwamen ook jongerenvertegenwoordigers hun deel van het verhaal vertellen. Ook minister van Gezondheid Frank Vandenbroucke nam het woord tijdens een videoboodschap: “Het uitrollen van geestelijke gezondheidszorg in de eerste lijn betekent onder andere dat we ook in scholen, hogescholen, universiteiten beter in staat moeten zijn om problemen te detecteren. En dat daarrond ook meer expertise moet gedeeld worden. We moeten ook een nieuwe aanpak, nieuwe methoden gebruiken om jongeren te bereiken.” Jongerenvertegenwoordigers Loredana Cremery van de Vlaamse Jeugdraad en Gauthier De Wulf, van Forum des Jeunes sluiten nauw aan bij wat de minister voorstelt. “Scholieren en studenten zijn vragende partij voor praatgroepen. Deze sessies kunnen georganiseerd worden door vrijwilligers en geschoolde hulpverleners.”
Vaccinatie
41% van de ondervraagde jongeren twijfelt of heeft getwijfeld om zich te laten vaccineren. Jongeren die al besmet geweest zijn met Covid-19 lijken lichtjes meer te twijfelen over vaccinatie. Mogelijks speelt de gedachte dat ze al een soort van immuniteit hebben mee in hun redenering. Ook jongeren die in het Brusselse wonen en geen student zijn, twijfelen meer dan anderen. Xavier Brenez, directeur-generaal van de Onafhankelijke Ziekenfondsen: “We kunnen niet genoeg benadrukken hoe belangrijk sensibilisering rond vaccinatie is. En dat kan in het basis- en secundair onderwijs, op hogescholen en op de universiteit.”