Volgens onderzoek gepubliceerd door de American Psychological Association kunnen symptomen van posttraumatische stress bij personen die een trauma te boven komen na verlies van een naaste vriend of geliefde, jaren na het trauma, gecompliceerd leed voorspellen – een gevoel van aanhoudend verdriet en een onvermogen hiermee om te gaan.
“Verdriet is een normale respons op het verlies van een dierbare, maar traumatisch verlies kan overlevenden jarenlang benadelen,” zegt Kristin Alve Glad, PhD, onderzoeker bij het Noorse Centre for Violence and Traumatic Stress Studies en hoofdauteur van het onderzoek. “Onze uitkomsten tonen aan dat bij het behandelen van trauma overlevenden, het vroeg herkennen van symptomen van PTSD (post-traumatic stress disorder) zou kunnen helpen om later gecompliceerd lijden te vermijden.”
Voor de meeste mensen die verdriet ervaren, nijgen gevoelens van pijn en verlies na verloop van tijd te verminderen, volgens Glad. In het geval van gecompliceerd lijden, kunnen, in plaats van langzaam verminderen, symptomen vaak aanhouden of verslechteren en mensen benadelen of belemmeren in een normaal leven.
“Gecompliceerd lijden wordt gedefinieerd als een aanhoudende, intense hunkering, verlangen en verdriet, meestal vergezeld van onophoudelijke gedachten en beelden van de overledene en een gevoel van ontkenning of een onvermogen de pijnlijke realiteit van de dood van die persoon te accepteren,” zegt Glad.
Voor het onderzoek, gepubliceerd in de uitgave Psychological Trauma: Theory, Research, Practice and Policy, interviewden de onderzoekers de overlevenden die een naaste hadden verloren tijdens een binnenlandse terroristische aanval in 2011 op Utøya, een eiland in Noorwegen. Van de 275 deelnemers verloren 256 een naaste vriend; 6 verloren een familielid en 13 verloren een naaste vriend èn een familielid/partner.
Deelnemers werden 3x individueel, een op een, geinterviewd door ervaren gezondheidspersoneel na de aanval op Utøya: 4-5 maanden, 14-15 maanden en 30-32 maanden na de aanval. Tijdens de interviews werden o.a. vragen gesteld over de post-traumatische stress symptomen en gecompliceerd lijden reacties (bijv moeite met het accepteren van de dood van hun naaste, belemmeringen door verdriet in hun dagelijks leven, zorgelijke gedachten met betrekking tot de dood, vermijden van herinneringen aan het verlies, of een gevoel van isolatie, of afstandelijkheid naar anderen).
Onderzoekers ontdekten dat deelnemers met symptomen van PTSD ook aanzienlijk meer symptomen rapporteerden van gecompliceerd lijden. Ze ontdekten ook dat deelnemers die na een jaar na de aanval vroege PTSD symptomen hadden zelfs meer symptomen hadden van gecompliceerd lijden jaren later.
“Het feit dat we zagen dat PTSD symptomen gecompliceerd lijden voorspelden op een later tijdstip, maar gecompliceerd lijden geen ontwikkeling voorspelde van PTSD, is interessant, omdat het suggereert dat het herkennen van PTSD symptomen het later ontwikkelen van gecompliceerd lijden zou kunnen belemmeren,” zegt Glad. “Dit zou belangrijke gevolgen kunnen hebben voor artsen die werken met trauma overlevenden.”
De onderzoekers zijn ervan overtuigd dat de gevolgen van de terroristische aanval voor de overlevenden bijzonder ernstig waren omdat zij niet alleen een naaste verloren – zij werden eveneens direct blootgesteld aan de aanval. Deze duale last van onverwacht verlies en de totale blootstelling van de overlevenden aan trauma, kunnen resulteren in een ander traject van PTSD symptomen en gecompliceerd lijden dan voor nabestaanden die niet direct blootgesteld worden aan het trauma.
Deze uitkomsten kunnen van toepassing zijn op iedereen die een naaste heeft verloren op een potentieel traumatiserende manier, volgens Glad. Inzicht in de relatie tussen PTSD symptomen en gecompliceerd lijden na een tijd, kan artsen helpen bij het ontwikkelen van effectievere behandelingsstrategieen en het formuleren van betere behandelplannen voor overlevenden die het meest worstelen om zich staande te houden, zeggen de onderzoekers.
Artikel: “The Longitudinal Association Between Symptoms of Posttraumatic Stress and Complicated Grief. A Random Intercepts Cross-Lag Analysis,” by Kristin Alve Glad, PhD, Synne Stensland, MD, PhD, and Grete Dyb, PhD, Norwegian Centre for Violence and Traumatic Stress Studies; and Nikolai O. Czajkowski, PhD, University of Oslo, and Paul A. Boelen, PhD, Utrecht University. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice and Policy , published online Aug. 16, 2021.
Vertaling: Ellen Lam