Endometriose, een ziekte die bij tot 10 procent van de vrouwen voorkomt, is al raadselachtig sinds ze voor het eerst werd beschreven. Een nieuwe theorie ontwikkeld door onderzoekers van de Simon Fraser University suggereert dat een voorheen over het hoofd gezien hormoon – testosteron – een cruciale rol speelt bij de ontwikkeling ervan. Het onderzoek zou directe gevolgen kunnen hebben voor de diagnose en behandeling van de ziekte, wat hoopvol is voor vrouwen met endometriose wereldwijd.
De ziekte wordt veroorzaakt door endometriumweefsel dat buiten de baarmoeder groeit, meestal in het bekkengebied, waar het bijdraagt aan pijn, ontsteking en onvruchtbaarheid. Maar waarom sommige vrouwen het krijgen en anderen niet, is onduidelijk gebleven.
Het nieuw onderzoek is gebaseerd op recente bevindingen dat vrouwen endometriose ontwikkelen als foetus in de baarmoeder van hun moeder, onder omstandigheden van relatief laag testosteron, vergeleken met vrouwen zonder endometriose.
Volgens de theorie van de onderzoekers ‘programmeert’ dit lage testosteron het zich ontwikkelende voortplantingssysteem van vrouwen om de unieke reeks eigenschappen te vertonen die verband houden met endometriose, waaronder vroege menarche, korte menstruatiecycli, hoge pijngevoeligheid, hoge ontstekingen en veranderde niveaus. van de hormonen die de ovulatie en de menstruatiecyclus regelen.
De onderzoekers ontdekten dat hun theorie werd ondersteund door een opmerkelijke reeks gegevens in de literatuur, van genetica en ontwikkeling tot endocrinologie, morfologie, levensgeschiedenis en evolutiebiologie, en vormden daarmee de eerste uitgebreide verklaring voor de eigenschappen die verband houden met endometriose.
De theorie kan bijna alle symptomen van endometriose verklaren als stroomafwaartse effecten van een laag testosteron op jonge leeftijd. De bevindingen werden gepresenteerd in twee recente artikelen die zijn gepubliceerd in Evolution, Medicine and Public Health en Evolutionary Applications.
“Laag testosteron in de vroege ontwikkeling is het sterkst bekende correlaat van endometriose, en de effecten ervan kunnen de meeste symptomen van endometriose verklaren”, zegt Bernard Crespi, hoogleraar biologische wetenschappen van SFU, een Canada Research Chair en co-auteur van het werk van afgestudeerde studente Natalie Dinsdale. . “Bovendien heeft de nieuwe theorie directe implicaties voor de diagnose en behandeling van endometriose.”
Crespi merkt op dat testosteron blijkbaar over het hoofd is gezien in onderzoeken naar endometriose omdat het gewoonlijk wordt beschouwd als een ‘mannelijk’ hormoon, hoewel bekend is dat het ook bij vrouwen belangrijke effecten heeft.
“Het is heel gebruikelijk dat onderzoekers zich concentreren op oestrogeen als vrouwelijk hormoon en testosteron als mannelijk hormoon, maar in werkelijkheid zijn dit beide cruciale hormonen bij iedereen”, zegt Ben Trumble, assistent-professor aan de School of Human Evolution and Sociale Change aan de Arizona State University, die niet bij deze onderzoeken was betrokken. “Ik juich de auteurs toe omdat ze voorbij deze binaire hormonale blinde vlek zijn gegaan en het volledige scala aan steroïden hebben bestudeerd die de gezondheid van vrouwen kunnen beïnvloeden.”
“Dit werk stelt endometriose vast als een endocriene ontwikkelingsstoornis met wortels in het vroege leven”, zegt Crespi. “Het verduidelijkt ook de relatie tussen endometriose en polycysteus ovariumsyndroom, een aandoening die wordt veroorzaakt door te hoge, in plaats van te lage niveaus van prenataal testosteron. We laten zien dat polycysteus ovariumsyndroom in wezen tegengesteld is aan endometriose wat betreft de oorzaken, correlaties en belangrijkste symptomen. . Als zodanig zou dit werk moeten helpen om ons begrip van beide aandoeningen te transformeren.”
Vertaling: Andre Teirlinck