Jonge kinderen van Afrikaanse afkomst lopen meer risico op het ontwikkelen van obesitas als ze een genetische variant bezitten die hun vermogen om het hormoon leptine te produceren, vermindert. Volwassenen met de variant lopen niet hetzelfde risico, wat suggereert dat leptine een rol speelt bij de ontwikkeling van obesitas op jonge leeftijd, maar dat obesitas niet doorzet tot in de volwassenheid.
Dit is een van de bevindingen van een internationale studie door wetenschappers van de Universiteit van Kopenhagen, Universiteit van Exeter, Icahn School of Medicine op de berg Sinaï en anderen, die de rol van genetica bij het beheersen van leptinespiegels onderzochten.
“Onze bevindingen suggereren dat jonge kinderen bijzonder gevoelig kunnen zijn voor het effect van leptine bij het beheersen van hun lichaamsgewicht”, zegt universitair hoofddocent Tuomas Kilpeläinen van het Novo Nordisk Foundation Center for Basic Metabolic Research (CBMR) aan de Universiteit van Kopenhagen.
Variatie in leptinespiegels begrijpen via genetica
Het is al lang bekend dat het hormoon leptine wordt afgegeven door het lichaamsvetweefsel en de hersenen vertelt hoeveel vet er in het lichaam wordt opgeslagen – hoe meer lichaamsvet iemand heeft, hoe hoger het leptinegehalte. De hersenen gebruiken deze informatie om de eetlust en voedselinname van een persoon te reguleren.
Leptinespiegels variëren echter van persoon tot persoon, en ongeveer 10 tot 20 procent van de personen met obesitas heeft dezelfde leptinespiegels als personen met een normaal gewicht. Deze variatie roept vragen op over de rol die leptine speelt bij het reguleren van het gewicht.
In het onderzoek, gepubliceerd in Diabetes, screenden de wetenschappers het genoom van meer dan 55.000 mensen op genetische varianten die de leptinespiegel beïnvloeden. Ze identificeerden vijf nieuwe genetische varianten die een rol spelen bij het reguleren van leptinespiegels.
Leptine speelt mogelijk een sterkere rol bij de gewichtsbeheersing bij kinderen dan bij volwassenen.
Een van de variaties, Vel94Met, die de hoeveelheid leptine die het lichaam aanmaakt, vermindert, wordt alleen aangetroffen bij personen van Afrikaanse afkomst. Jongeren met deze variatie lopen meer risico op het ontwikkelen van obesitas, hoewel dit niet het geval is voor volwassenen met de variatie, die over het algemeen even zwaar zijn als andere volwassenen.
Deze bevinding ondersteunt de theorie dat mensen met de jaren minder gevoelig worden voor leptine. Het toedienen van leptine aan volwassenen met obesitas is niet effectief gebleken bij het beheersen van hun gewicht.
“Deze nieuwe kennis over de impact van leptine op de gewichtsbeheersing van jonge mensen moet nu worden gevolgd door verdere studies om de moleculaire mechanismen bloot te leggen die ten grondslag liggen aan deze leeftijdsafhankelijke relatie tussen leptine en BMI”, zegt universitair hoofddocent Tuomas Kilpeläinen.
Links
http://dx.doi.org/10.2337/db20-0070
https://cbmr.ku.dk/staff_overview/?pure=en/persons/423913