De tijd van de dag waarop we sporten zou van invloed kunnen zijn op het risico op kanker door circadiaanse verstoring, volgens een nieuwe studie met ca. 3.000 Spanjaarden
Een potentiele oorzaak van kanker is circadiaanse verstoring, het uit de pas lopen van omgevingsfactoren (daglicht, voedselinname, etc.) en onze endogene circadiaanse ritmes. Het is vastgesteld dat regelmatige fysieke activiteit gedurende ons hele leven het risico op kanker kan verminderen. Dit beschermende effect zou het meest gunstig zijn als deze fysieke activiteit in de ochtend plaatsvindt – dit is het belangrijkste resultaat uit een recent onderzoek gecoordineerd door het Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal), een door de “la Caixa Foundation” ondersteund centrum, samen met het Department of Epidemiology van de Medical University van Wenen.
De meeste onderzoeken naar circadiaanse verstoringen en het kankerrisico focuste op het werken tijdens nachtdiensten. Recente studies tonen aan dat blootstelling aan licht tijdens de nacht en late inname van voedsel een rol kunnen spelen in de etiologie van kanker. Tot op de dag van vandaag blijft onbekend of de timing van fysieke activiteit het risico op kanker zou kunnen beinvloeden door circadiaanse verstoring.
Om deze vraag te beantwoorden, onderzochten de wetenschappers het effect van het tijdstip van recreatieve fysieke activiteit op borst- en prostaatkankerrisico’s in een bevolkingsonderzoek. Zij stelden als hypothese dat het werkzame effect van de meest langdurige fysieke activiteit voor het verminderen van het risico op kanker sterker zou kunnen zijn als deze ‘s morgens werd uitgevoerd. Zij baseerden dit idee op de resultaten van een experimentele studie dat aantoonde dat fysieke activiteit in de middag en in de avond de melatonineproductie kan vertragen, een hormoon dat voornamelijk ‘s nachts geproduceerd wordt en reeds bekende oncostatische eigenschappen heeft.
Aan de analyse deden 2.795 participanten mee uit het multicase controleonderzoek in Spanje (MCC-Spain). De onderzoekers ontdekten dat het heilzame effect van de fysieke activiteit (het langst gedurende het hele leven) om het risico op borst- en prostaatkanker te verminderen, sterker was als de activiteit regelmatig plaatsvond in de ochtend (08.00-10.00). Bij mannen was het effect net zo sterk in de avonduren (19.00-23.00). Het resultaat bleef hetzelfde als bij de timing ook rekening werd gehouden met de meest inspannende fysieke activiteit. De effecten verschilden met de chronotypes – de voorkeuren voor slapen en activiteit op een bepaalde tijd van de dag. ‘s Morgens vroeg (08.00-10.00) leek vooral beschermend voor late chronotypes; mensen die in het algemeen tegen de avond actiever zijn.
In hun document, dat gepubliceerd werd in het International Journal of Cancer, bespreken de epidemiologen hoe fysieke activiteit de menselijke circadiaanse ritmes zou kunnen beinvloeden en suggereren mogelijke biologische mechanismen (bijv. veranderingen van melatonine en sexhormoon productie, het metabolisme van de voedingsstoffen, etc.). Al met al wijzen de resultaten van dit onderzoek erop dat “het tijdstip van de dag van fysieke activiteit een belangrijk aspect is dat het beschermende effect van fysieke activiteit op het kankerrisico kan versterken,” was het commentaar van Manolis Kogevinas, wetenschappelijk directeur van Severo Ochoa Distinction bij ISGlobal en coordinator van het onderzoek. “Deze resultaten, indien bevestigd, zouden huidige aanbevelingen voor fysieke activiteit ivm kankerpreventie kunnen verbeteren. Het is in elk geval duidelijk dat iedereen zijn/haar risico op kanker kan verkleinen door simpelweg gematigd fysiek actief te zijn gedurende minimaal 150 minuten per week”, voegde hij toe.
Vertaling: Ellen Lam