In een recente studie proberen de onderzoekers een simpele vraag te beantwoorden: Hoe hoge bloeddruk bij mannen behandelen zonder hun seks leven om zeep te helpen?
De studie concludeert: mannen met hoge bloeddruk hebben een mindere doorstroming van het bloed in de penis dan mannen zonder hoge bloeddruk. Dat verschil verdwijnt bij de hoge-bloeddrukkers als ze worden behandelend met de juiste medicatie. Dat kan mannen geruststellen en medicatietrouw verbeteren.
Wereldwijd hebben meer dan een miljard mensen een (te) hoge bloeddruk. Hoge bloeddruk is ook een belangrijke oorzaak van voortijdig overlijden. Gebruikelijke remedies zijn: een gezondere levensstijl met veel lichaamsbeweging, een gezonder consumptiepatroon met minder zout zonder alcohol, koffie of tabak en het streven naar een gezond gewicht (afvallen). De meeste patiënten krijgen ook bloeddrukverlagende geneesmiddelen. Het probleem is dat de helft hun pillen niet neemt. Een belangrijke reden om met hun medicatie te stoppen, is seksueel disfunctioneren.
Mannen met hypertensie hebben bijna twee keer zoveel kans op een verminderde doorbloeding van de penis en op erectiestoornissen in vergelijking met mannen met een normale bloeddruk. Hoge bloeddruk beschadigt slagaderwanden waardoor ze verharden en dunner worden. Daardoor neemt de bloedtoevoer naar de penis af. Erectiestoornissen zijn een vroeg waarschuwingssignaal voor beschadigde bloedvaten.
Eerdere studies hebben echter aangetoond dat erectiestoornissen vaker voorkomen bij behandelde dan bij onbehandelde mannen met hoge bloeddruk. En bepaalde antihypertensiva – met name diuretica en bètablokkers – zijn in verband gebracht met een verslechtering van de seksuele functie. Deze recente studie onderzocht het verband tussen bloeddrukniveau en de doorbloeding van de penis en of bloeddrukverlagende medicatie een effect had op de (seksuele) relatie.
Aan de studie namen 356 mannen met erectiestoornissen en zonder voorgeschiedenis van diabetes of hart- en vaatziekten deel. Alle deelnemers hadden tussen 2006 en 2019 een kliniek bezocht. Het cohort werd op basis van bloeddruk onderverdeeld in drie categorieën: normaal, licht verhoogt en hoog (hypertensie). In totaal werden 164 (46%) patiënten behandeld met antihypertensiva (bloeddrukverlagers).
Alle patiënten ondergingen een Doppler-echografie het binnenste van de penis in beeld brengt. Dit is standaardmethode voor het evalueren van penisbloedvaten en erectiestoornissen. De methode behelst onder andere het injecteren van een medicijn in de basis van de penis om de bloedvaten te openen. Vervolgens de (maximale) bloedstroom gemeten. De bloedstroom van de penis wordt als verminderd beschouwd wanneer de snelheid lager is dan 25 cm per seconde.
Bij mannen die geen antihypertensiva kregen, nam de bloedstroomsnelheid van de penis progressief af met stijgende bloeddruk – dat wil zeggen dat de bloedstroom het snelst was bij mannen met een normale bloeddruk, langzamer bij mannen met een verhoogde bloeddruk en het langzaamst bij mannen met hypertensie. In de groep van 164 mannen die de antihypertensietherapie kregen was er geen verschil tussen de bloedstroomsnelheid in de penis tussen de drie bloeddrukcategorieën.
Professor Charalambos Vlachopoulos zegt: “De progressieve afname van de bloedstroomsnelheid van de penis over de drie bloeddrukcategorieën bij mannen die geen antihypertensiva gebruiken, duidt op significante structurele veranderingen in de bloedvaten van de penis als gevolg van langdurige hypertensie. De verschillen in bloedstroom tussen de drie bloeddrukcategorieën verdwenen met de behandeling wat duidt op een helend effect”.
Een aanvullende analyse vergeleek behandelde en onbehandelde mannen binnen elke bloeddrukgroep. In de categorie hypertensie hadden behandelde en onbehandelde patiënten vergelijkbare bloedstroomsnelheden in de penis. In de licht verhoogde categorie hadden behandelde mannen echter een slechtere doorbloeding van de penis dan onbehandelde mannen. Ook hadden behandelde mannen in de categorie normale bloeddruk een slechtere doorbloeding van de penis dan onbehandelde mannen.
Professor Vlachopoulos zei: “Deze resultaten impliceren dat hypertensieve patiënten al aanzienlijke structurele schade hebben in de bloedvaten van penis en het toevoegen van antihypertensiva de bloedstroom in de penis niet verder vermindert. Maar bij mannen met een normale of licht verhoogde bloeddruk hebben de penisslagaders minimale structurele schade en kunnen medicijnen een negatieve invloed hebben op de bloedstroom van de penis”.
Hij dringt erop aan dat mannen die bezorgd zijn over seksuele disfunctie dit bespreken met hun arts. Vlachopoulos: “Voor mannen met nog onbehandelde hypertensie zijn oudere medicijnen (bètablokkers en diuretica) niet ideaal en mogen ze alleen worden gebruikt als het absoluut niet anders kan.
Verder merkt hij op dat het veranderen van de bloeddrukmedicatie bij mannen met erectiestoornissen met de nodige voorzichtigheid moet gebeuren. “Als een co-existerende ziekte het gebruik van die oudere medicijnen vereist – bijvoorbeeld bètablokkers tegen coronaire hartziekte en diuretica (plaspillen) tegen hartfalen – dan wordt overschakeling niet aanbevolen. Alternatieven kunnen wel worden overwogen als patiënten dreigen te stoppen met de therapie vanwege de schadelijke gevolgen op hun (seks) leven door de voorgeschreven medicijnen.
Ten tweede biedt het overschakelen naar een ander type geneesmiddelen niet altijd herstel van de bloedvaten en leidt dus ook niet tot een verbetering van het erectievermogen. Dit moet van tevoren zorgvuldig aan de patiënten worden uitgelegd om geen onredelijke verwachtingen te wekken”.
Vlachopoulos concludeert: “Onze studie toont aan dat te hoge bloeddruk medicinaal kan worden behandeld zonder erectiestoornissen te veroorzaken. Een open discussie tussen patiënten en artsen is een voorwaarde om te komen tot de beste behandelingsoptie”.
Bewerking door Dick Schrauwen van https://tinyurl.com/y2syswh4. Professor Charalambos Vlachopoulos is werkzaam bij de Nationale en Kapodistrian Universiteit van Athene, Griekenland. De studie is op 28 augustus gepresenteerd op het ESC Congres 2020 (https://tinyurl.com/y9r383xu).