Een eenvoudige test, zoals de sterkte van de handgreep, kan worden gebruikt als een snelle, goedkope screeningstool om zorgverleners te helpen bij het identificeren van patiënten met een risico op diabetes type 2. In nieuw onderzoek hebben wetenschappers van de universiteiten van Bristol en Oost-Finland de spierkracht van 776 mannen en vrouwen zonder voorgeschiedenis van diabetes gedurende een periode van 20 jaar gemeten en aangetoond dat het risico op diabetes type 2 met ongeveer 50 procent is verminderd voor elke eenheid verhoging van de waarde van de handgreep sterkte. De bevindingen werden gepubliceerd in Annals of Medicine.
Diabetes in alle vormen is de negende belangrijkste doodsoorzaak ter wereld. Ongeveer 90 procent van de mensen met diabetes heeft type 2. Alleen al in UK leeft nu één op de tien mensen ouder dan 40 met de diagnose diabetes type 2. De verwachting is dat als er niets verandert, in 2025 meer dan vijf miljoen mensen diabetes zullen hebben ontwikkeld.
Hoewel oudere leeftijd, zwaarlijvigheid, familiegeschiedenis en levensstijlfactoren zoals lichamelijke inactiviteit, roken, ongezonde voeding en overmatig alcoholgebruik substantieel bijdragen aan het risico op het ontwikkelen van diabetes type 2, verklaren deze factoren alleen niet alle risico’s. Het lijkt erop dat er andere factoren bij betrokken kunnen zijn. Verminderde spierkracht, die kan worden gemeten aan de hand van de knijptest, is consequent in verband gebracht met vroegtijdig overlijden, hart- en vaatziekten en invaliditeit.
Tot voor kort was er inconsistent bewijs over de relatie tussen knijpkracht en diabetes type 2. In een recente literatuurstudie van tien gepubliceerde onderzoeken over dit onderwerp toonden dezelfde onderzoekers aan dat mensen met hogere waarden van de kracht van de handgreep 27 procent minder kans hadden op het ontwikkelen van diabetes type 2.
Hoewel de bevindingen van deze review suggereerden dat de kracht van de handgreep mogelijk zou kunnen worden gebruikt om diabetes type 2 te voorspellen, moesten onderzoekers dit formeel testen met behulp van individuele patiëntgegevens. In deze laatste studie volgden de onderzoekers van Bristol Medical School en het Oost-Finse Instituut voor Volksgezondheid en Klinische Voeding 776 mannen en vrouwen tussen 60 en 72 jaar zonder voorgeschiedenis van diabetes gedurende een periode van 20 jaar en maten ze de kracht van hun handgreep met behulp van een handgreep dynamometer. Patiënten werd gevraagd om met hun dominante hand de handvatten van de rollenbank met maximale isometrische inspanning in te drukken en dit gedurende vijf seconden vast te houden.
Een analyse van de resultaten toonde aan dat het risico op diabetes type 2 met ongeveer 50 procent werd verminderd voor elke toename van de waarde van de handgreep sterkte. Deze associatie bleef bestaan, zelfs nadat rekening werd gehouden met verschillende factoren die diabetes type 2 kunnen beïnvloeden, zoals leeftijd, familiegeschiedenis van diabetes, lichamelijke activiteit, roken, hypertensie, middelomtrek en nuchtere plasmaglucose. Toen informatie over de kracht van de handgreep werd toegevoegd aan deze gevestigde factoren waarvan al bekend is dat ze diabetes type 2 kunnen voorspellen, is de voorspelling van diabetes type 2 verder verbeterd.
Volgens hoofdauteur dr. Setor Kunutsor van de Musculoskeletal Research Unit in Bristol: “Deze bevindingen kunnen implicaties hebben voor de ontwikkeling van diabetes 2 preventie strategieën. Beoordeling van de handgreep is eenvoudig, goedkoop en vereist geen zeer bekwame expertise en middelen en kan mogelijk worden gebruikt voor de vroege identificatie van personen met een hoog risico op toekomstige diabetes type 2. ”
Belangrijk is dat de bevindingen duidelijk waren bij vrouwen in vergelijking met mannen in seksespecifieke analyses, wat suggereert dat vrouwen waarschijnlijk baat zullen hebben bij het gebruik van dit potentieel instrument.
Hoofdonderzoeker, professor Jari Laukkanen van de Universiteit van Oost-Finland, voegde eraan toe: “Deze resultaten zijn gebaseerd op een Finse populatie. Gezien het lage aantal gevallen in onze analyses, stellen we grotere studies voor om deze bevindingen te repliceren in andere populaties en met name bij mannen en vrouwen.” De auteurs voegen eraan toe dat verder onderzoek nodig is om vast te stellen of inspanningen om de spierkracht te verbeteren, zoals weerstandstraining, het risico op diabetes type 2 kunnen verminderen.
###
De studie werd gefinancierd door het National Institute for Health Research Bristol Biomedical Research Centre (NIHR Bristol BRC) aan de University Hospitals Bristol en Weston NHS Foundation Trust en de University of Bristol en de Finnish Foundation for Cardiovascular Research.
Studie
‘Handgrip strength improves prediction of type 2 diabetes: A prospective short study’ door Setor K. Kunutsor, Ari Voutilainen, Jari A. Laukkanen in Annals of Medicine.
‘Literatuuroverzicht: “Handgrip strength – a risk indicator for type 2 diabetes: systematic review and meta-analysis of observational short studies’ by Kunutsor SK, Isiozor NM, Khan H, Laukkanen JA, in Diabetes Metabolism Research and Reviews.
Vertaling persbericht Andre Teirlinck