Een nieuwe methode versterkt het vermogen van de hersenen om herinneringen te bewaren
Een proces dat geur gebruikt, kan herinneringen versterken die in één kant van de hersenen zijn opgeslagen. Dat is de conclusie van een gezamenlijke studie van onderzoekers van de Tel Aviv University (TAU) en van het Weizman Institute of Science (WIS). De studie leverde een innovatieve methode voor het versterken van geheugenprocessen in de hersenen tijdens de slaap. De studie werd op 5 maart gepubliceerd in Current Biology.
De methode is gebaseerd op een geheugen oproepende geur toegediend in een enkel neusgat. Het doel van de studie om meer inzicht te krijgen hoe slaap het geheugen helpt. In de toekomst zou de nieuwe aanpak wellicht kunnen helpen om het vermogen van het geheugen te herstellen na hersenletsel. De aanpak kan wellicht ook een rol spelen bij de behandeling van mensen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS).
De nieuwe studie werd geleid door Ella Bar, een PhD-student aan TAU en WIS: “We weten dat tijdens de slaap een consolidatieproces van het geheugen plaatsvindt. Dat proces speelt zich af in de hersenen. De hippocampus dient als tijdelijke buffer voor nieuwe herinneringen. Voor langdurige geheugenopslag verplaatsen de herinneringen zich naar de neocortex. Maar hoe deze overgang precies in zijn werk gaat, blijft een mysterie.
Bar: “Door tijdens de slaap de consolidatieprocessen in slechts één hersenhelft te activeren, konden we de activiteit in de twee hersenhelften vergelijken en zodoende het proces van geheugenverplaatsing isoleren. Naast het bevorderen van fundamenteel wetenschappelijk begrip, hopen we dat deze methode in de toekomst ook klinische kan worden toegepast. Zo zien we bijvoorbeeld bij posttraumatische patiënten een hogere activiteit in de rechterhersenhelft”.
“De techniek die we hebben ontwikkeld, kan wellicht de emotionele stress verminderen die gepaard gaat met het her oproepen van de traumatische gebeurtenis uit het geheugen. Verder kan de methode verder worden ontwikkeld om te helpen bij de revalidatie na schade aan een van de twee hersenhelften door een beroerte”.
De onderzoekers begonnen met de wetenschap dat herinneringen die verband houden met locaties aan de linkerkant van een persoon, meestal worden opgeslagen in de rechterhersenhelft en omgekeerd (rechterkant, linkerhersenhelft). Terwijl ze werden blootgesteld aan de geur van een roos, werd de deelnemers aan het onderzoek gevraagd om de locatie te onthouden van woorden die aan de linker- of rechterkant van een computerscherm werden getoond. De deelnemers werden vervolgens getest op hun herinnering van de plaats (rechts versus links op het scherm) van de woorden. Daarna gingen de deelnemers slapen. Tijdens hun slaap werd de geur van rozen opnieuw toegediend, maar deze keer slechts aan één neusgat.
Met deze “eenzijdige” geurstimulatie waren de onderzoekers in staat om herinneringen die waren opgeslagen in een specifieke hersenhelft te stimuleren en opnieuw te activeren.
Het team registreerde ook de elektrische hersenactiviteit tijdens slaap met behulp van EEG. De EEG liet zien dat de “eenzijdige” rozengeur leidde tot verschillende slaapgolven in de twee hersenhelften. De hersenhelft die de geur ontving, liet betere elektrische handtekeningen zien van het consolidatieproces. Ten slotte kregen alle proefpersonen na het wakker worden een tweede geheugentest.
Bar: “Onze bevindingen tonen aan geheugenconsolidatie zich waarschijnlijk afspeelt in een nachtelijke ‘dialoog’ tussen de hippocampus en specifieke regio’s van de hersenschors. Het geheugen van de proefpersonen was aanzienlijk beter voor woorden opgeslagen in de geurhelft dan in de geurloze helft van de hersenen. Onze bevindingen benadrukken dat het consolidatieproces van het geheugen kan worden versterkt door externe signalen, zoals geuren. Door gebruik te maken van de specifieke inrichting van de ‘reukroutes’ kunnen we herinneringen manipuleren die zich in één hersenhelft bevinden”.
Dick Schrauwen (bewerking van https://tinyurl.com/vvydjvx)