De Ombudsman van de Europese Unie, Emily O’Reilly, wil strengere regels voor commerciële sponsoring van het EU-voorzitterschap. De Ombudsman beveelt de Raad van de Europese Unie aan om de lidstaten richtlijnen te geven over de sponsoring van het voorzitterschap, ‘om de reputatierisico’s voor de EU te beperken’. Foodwatch is tevreden met dit antwoord op haar actie tegen de sponsoring van het Roemeense voorzitterschap door Coca-Cola.
Foodwatch: ‘De Ombudsman legt een ondubbelzinnige verklaring af: overduidelijke bedrijfssponsoring is gewoonweg onaanvaardbaar – ongeacht waar of op welk type van EU-vergadering.’ De Ombudsman maakt duidelijk dat ‘het voorzitterschap deel uitmaakt van de Raad en op neutrale en onpartijdige wijze moet optreden’. Eerder beweerde de Raad nog dat ze niet verantwoordelijk is voor kwesties rond commerciële sponsoring van het voorzitterschap. De Ombudsman doet dit echter af als ‘wanbeheer’.
Thilo Bode, directeur van foodwatch Internationaal: ‘Als je de EU-vlag ziet naast het logo van Coca-Cola, BMW of Google – dan is er maar één boodschap die naar buiten komt: belangenverstrengeling en commerciële lobby hebben invloed op het Europees beleid. Daarom is het nu tijd om de verantwoordelijkheid te nemen en duidelijke regels vast te stellen voor financiële transparantie en onafhankelijkheid van de voorzitterschappen. Het komende Duitse voorzitterschap moet dit tot een van zijn topprioriteiten maken.’
Coca-Cola partnerschap
In 2019 had foodwatch kritiek op de commerciële sponsoring van het Roemeense voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Coca-Cola was hierbij ‘platinum partner’. Samen met het Europees Parlement is de Raad verantwoordelijk voor wetgeving en begroting, onder meer over levensmiddelenwetgeving. Om de kosten van het voorzitterschap te dekken, doen lidstaten steeds vaker beroep op commerciële sponsoring.
In een open brief gesteund door een massaal getekende e-mailpetitie (met zo’n 70.000 handtekeningen uit Europa) riep de voedselwaakhond de voormalig voorzitter van de Europese Raad, Donald Tusk, en de toenmalige Roemeense premier op om het partnerschap van Coca-Cola onmiddellijk stop te zetten. De Europese Raad verwierp de klacht van foodwatch, met het argument dat de Raad alleen verantwoordelijk was voor gebeurtenissen die in Brussel plaatsvinden – niet voor gebeurtenissen in de lidstaten. Ombudsman O’Reilly weerlegt dit argument en stelt dat het aangevoerde administratieve onderscheid ‘niet waarneembaar of relevant is voor het grote publiek’. De Raad moet ‘reputatierisico’s uitsluiten of in ieder geval beperken’.
Transparantie en onafhankelijkheid
Sinds de klacht over sponsoring via de Ombudsman, is er grote steun van het Europees Parlement om regels op te stellen voor de voorzitterschappen van de Raad. Op 22 oktober vorig jaar stemde het Europees Parlement met een overweldigende meerderheid voor het aannemen van richtlijnen door de Raad om de financiële transparantie en onafhankelijkheid van de voorzitterschappen te bevorderen. Foodwatch roept ook het Nederlandse kabinet op om zich kritischer op te stellen over sponsoring van de EU door de industrie, nadat ze eerder nog het gevaar voor belangenverstrengeling weg wimpelde met: ‘het is aan het EU voorzitterschap zelf te bepalen hoe zij de sponsoring invullen.’ |