Fracking* veroorzaakt een wereldwijde piek in methaan in de atmosfeer

Terwijl methaanconcentraties in de atmosfeer van de aarde toenemen, wijzen vchemisch vingerafdrukken op een waarschijnlijke bron: schalieolie en gas, volgens nieuw Cornell University-onderzoek vandaag gepubliceerd in Biogeosciences, een krant van de European Geosciences Union.

* Fracking, ook wel fraccing of hydraulic fracturing, is een methode om onder andere schaliegas en schalieolie uit de diepe ondergrond vrij te maken, door millimetergrote scheurtjes te creëren in het brongesteente waar het gas in opgesloten zit

Het onderzoek veronderstelt dat dit methaan minder koolstof-13 heeft ten opzichte van koolstof-12 (duiden op het gewicht van de methaanmolecuul) dan methaan uit conventioneel aardgas en andere fossiele grondstoffen, zoals steenkool.

Deze koolstof-13 handtekening betekent, dat sinds het gebruik van hoog volume hydraulische breuk – gewoonlijk fracking genoemd – schaliegas een toegenomen aandeel heeft in de wereldwijde aardgasproductie en meer methaan heeft vrijgegeven in de atmosfeer volgens de auteur van het document, Robert Howarth, the David R. Atkinson Professor 0f Ecology and Environmental Biology at Cornell University in the US.

Ongeveer twee derde van alle nieuwe gasproductie van de laatste tien jaar is schaliegas geproduceerd in de US en Canada, zegt hij.

Hoewel de methaanconcentraties in de atmosfeer sinds 2008 zijn gestegen, is de koolstofsamenstelling van het methaan ook veranderd. Methaan van biologische bronnen, zoals van koeien en moerassen hebben een koolstofarme (13) inhoud vergeleken met methaan uit de meeste fossiele brandstoffen. Uit eerdere studies werd ten onrechte geconcludeerd, dat de biologische brandstoffen de oorzaak zijn van de stijgende methaan, aldus Howarth.

Carbon dioxide en methaan zijn cruciale broeikasgassen, maar ze gedragen zich heel ander in de atmosfeer. Carbon dioxide dat vandaag wordt uitgestoten zal het klimaat eeuwenlang beïnvloeden, terwijl het klimaat langzaam reageert op vermindering van de hoeveelheden gas.

In tegenstelling tot de langzame reactie op carbon dioxide, reageert de atmosfeer snel op veranderingen van methaanuitstoot. “Vermindering van methaan nú kan een directe manier aanleveren om de opwarming van de aarde af te remmen en het doel van de United Nations om de planeet onder gemiddelde opwarming de 2-graden Celsius, te behalen”, zei Howarth, doelend op het Paris Agreement van 2015, die de wereldwijde response op dreigingen van de klimaatverandering wil stimuleren.

Atmosferische methaanlevels waren gedurende de laatste 2 decennia van de 20e eeuw gestegen, maar weer genormaliseerd in het eerste decennium van de 21e eeuw. Toen stegen de atmosferische methaanlevels dramatisch van 2008-2014, van plm. 570 teragram (570 miljard ton) jaarlijks naar plm 595 tergram, te wijten aan door de mens veroorzaakte uitstoot in de laatste 11 jaar.

“Deze recente stijging van methaan is gigantisch,” zei Howarth. “Het heeft wereldwijd grote invloed. Het heeft gedeeltelijk bijgedragen aan de opwarming van de aarde die we hebben waargenomen en schaliegas speelt een belangrijke rol.

Als we stoppen met het verspreiden van methaan in de atmosfeer, zal het verdwijnen. Het verdwijnt vrij snel vergeleken met carbon dioxide. Het is het laaghangende fruit voor het vertragen van de opwarming van de aarde.”

Vertaling Loes Vink

September 2019