Verband tussen PCB in het bloed en vroegtijdig overlijden

Dick Schrauwen [1]

Universiteit van Uppsala - Hoge niveaus van polychloorbifenylen (PCB's) [2] in het bloed zijn geassocieerd met vroegtijdige sterfte. Dit blijkt uit een multidisciplinaire studie gebaseerd op 1000 willekeurig geselecteerde 70-jarigen in Uppsala (Zweden), die onlangs werd gepubliceerd in het JAMA Open Network [3].

De studie is onderdeel van een reeks van onderzoeken door een langdurige multidisciplinaire samenwerking van meer dan 10 jaar tussen de professoren Lars Lind en Monica Lind van de Universiteit van Uppsala en milieuchemici aan de Universiteit van Örebro. Het onderzoeksproject toont aan dat er gezondheidsrisico's verbonden aan PCB's hoewel deze stoffen al lang zijn verboden.

Polychloorbifenylen (PCB's) zijn een groep van milieuverontreinigende stoffen die in veel landen aan beperkingen onderhevig zijn. Het verbod van PCB’s heeft de concentraties in het milieu verlaagd. Maar omdat deze stoffen erg langzaam uiteenvallen en worden opgeslagen in het vetweefsel blijven ze aanwezig in dieren en mensen. In het bijzonder worden PCB's met veel chlooratomen in het molecuul gevonden in het bloed van de meeste Zweden.

In de studie die bekend staat als PIVUS (Prospective Investigation of the Vasculature in Uppsala Seniors) [4] werden meer dan 1.000 willekeurig geselecteerde 70-jarigen in Uppsala gedurende een lange periode gevolgd. In het onderzoek met betrekking tot PCB's in bloed werden in 2001-2004 concentraties gemeten in het bloed van de proefpersonen en vervolgens opnieuw toen ze de leeftijd van 75 jaar bereikten.

Een follow-up onderzoek naar degenen die in een periode van 10 jaar overleden waren, toonde aan dat de personen met de hoogste PCB-niveaus met veel chlooratomen in het bloed een 50% grotere kans hadden op vroegtijdig overlijden - vooral door cardiovasculaire aandoeningen - vergeleken met de andere groepen. Dit komt overeen met ongeveer zeven extra sterfgevallen tijdens de follow-upperiode van 10 jaar.

 De resultaten waren onafhankelijk van andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten zoals hoge bloeddruk, diabetes, roken, obesitas, hoog cholesterol en een laag opleidingsniveau.

Eerdere studies hebben ook een verband aangetoond tussen hoge PCB-niveaus en atherosclerose bij zowel mensen als proefdieren. Volgens de onderzoekers betekenen deze bevindingen en de nieuwe gegevens dat de inname van PCB's via voedsel moet worden verminderd.

"Mensen krijgen de meeste PCB’s binnen via het voedsel dat ze eten. PCB’s lossen op in vet en komen vooral voor in het vet van voedsel van dierlijke oorsprong zoals vis, vlees en zuivelproducten. Volgens het Zweedse National Food Agency zijn bijzonder hoge concentraties van PCB's aanwezig in vette vis zoals Baltische haring en in het wild gevangen zalm uit vervuilde gebieden zoals de Baltische Zee, de Botnische Golf, en de meren Vänern en Vättern", zegt Monica Lind.

Verwijzingen

[1] Bewerking van onderstaand persbericht
- https://new.eurekalert.org/pub_releases/2019-04/uu-abh042319.php

[2] Polychloorbifenylen (PCB's)
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Polychloorbifenyl

[3] Monica Lind, et al. An Associaltion of Exposure to Persistent Organic
Pollutants With Mortality Risk. An Analysis of Data From the Prospective
Investigation of Vasculature in Uppsala Seniors (PIVUS) Study. JAMA
Network Open. 2019;2(4):e193070.
- https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2731690

[4] PIVUS (Prospective Investigation of the Vasculature in Uppsala Seniors)
- http://www.medsci.uu.se/pivus

Mei 2019