Kinderen die op school worden blootgesteld aan luchtvervuiling hebben meer risico op overgewicht en obesitas

Dick Schrauwen [1]

Barcelona Institute for Global Health (ISGLOBAL) [2]

Blootstelling aan luchtverontreiniging, met name op school, kan in verband worden gebracht met een groter risico op overgewicht en obesitas tijdens de kindertijd. Dit is de conclusie van een studie van het Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal), een denktank op gezondheidsgebied die wordt gesteund door "la Caixa" [3]. Bij het onderzoek waren 2660 kinderen tussen 7 en 10 jaar oud op 39 scholen in Barcelona betrokken.

Enkele studies hebben blootstelling van kinderen aan luchtverontreiniging in verband gebracht met een hoger risico op overgewicht en obesitas. Deze studies waren echter vooral gericht op de blootstelling thuis. De blootstelling op school werd buiten beschouwing gelaten.

De studie is gepubliceerd in Environment International [4] en uitgevoerd onder de paraplu van het BREATHE-project. De studie bekeek voor het eerst de relatie tussen het risico op obesitas en overgewicht en de mate van luchtverontreiniging op school en thuis, de twee omgevingen waar schoolkinderen de meeste tijd doorbrengen.

Aan de ene kant verzamelde het onderzoeksteam gegevens over het gewicht en de lengte van de kinderen en berekende hun body mass index (BMI) [5] en hun obesitas- en overgewichtstatus. Aan de andere kant gebruikten ze sensoren op het schoolplein om de mate van luchtvervuiling te meten. De onderzoekers maten gedurende een week in de zomer en de winter de hoeveelheden aan stikstofdioxide (NO2), elementaire koolstof (EC), fijnstof (PM2.5) en superfijnstof. De onderzoekers maakte ook een inschatting van blootstellingsniveaus aan NO2, NOx, en fijnstof (PM2.5, PM10 en PM-coarse) [6] op het huisadres.

"We hebben vastgesteld dat kinderen blootgesteld aan gemiddelde of hoge niveaus van luchtverontreiniging op school een hoger risico op obesitas en overgewicht dan kinderen die werden blootgesteld aan lagere niveaus", concludeert eerste auteur Jeroen de Bont, onderzoeker bij ISGlobal en IDIAP Jordi Gol.

Ook blootstelling aan hoge PM10-waarden thuis was geassocieerd met een hoger risico op obesitas of overgewicht tijdens de kindertijd. Aangetekend moet worden dat de analyse van de thuissituatie werd uitgevoerd op basis van schattingen.

"Het onderzoek heeft echter enkele beperkingen, wat betekent dat de resultaten voorzichtig moeten worden geďnterpreteerd", zegt Martine Vrijheid, ISGlobal-onderzoeker en studiecoördinator. "Omdat het een `cross-sectional onderzoek` [7] is, hebben we slechts gegevens van één bepaald moment en beschikken we over onvoldoende gegevens om de aard van de associatie vast te stellen. Om meer solide conclusies te trekken, hebben we nieuwe longitudinale onderzoeken [8] nodig die de deelnemers aan het onderzoek voor langere tijd volgen", voegt ze eraan toe.

"Met betrekking tot de mechanismen die luchtverontreiniging en overgewicht met elkaar in verband brengen, wijzen sommige dierstudies erop dat vervuiling oxidatieve stress, insulineresistentie en systemische ontsteking kan veroorzaken. Van deze factoren is bekend is dat ze bijdragen aan obesitas ", legt De Bont uit.

De meeste kinderen die betrokken waren bij de studie werden blootgesteld aan luchtvervuilingsniveaus die hoger waren dan de maxima die aanbevolen worden door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Dat gold voor de luchtvervuiling zowel op school als thuis. Zo werd meer dan 75% van de kinderen blootgesteld aan fijnstof (PM2.5) boven de aanbevolen waarden (10 ?g / m3) en meer dan 50% ademde lucht met NO2-niveaus boven de veiligheidsnorm (40 ?g / m3).

VERWIJZINGEN

[1] Bewerking van onderstaand persbericht
- https://www.isglobal.org/documents/10179/7035461/Obesidad+y+contaminacion+EnvInt_eng.pdf/d46e263c-40f2-4bc6-9de1-a62a3a90b548

[2] ISGLOBAL
- http://www.isglobal.org/en/

[3] La Caixa
- https://en.wikipedia.org/wiki/La_Caixa

[4] Publicatie: Jeroen de Bont, Maribel Casas, Jose Barrera-Gómeza, Marta Cirach, Ioar Rivas, Damaskini Valvi, Mar Álvarez, Payam Dadvand, Jordi Sunyer, Martine Vrijheid; Ambient air pollution and overweight and obesity in school-aged children in Barcelona, Spain. Environment International. January 2019.
- https://doi.org/10.1016/j.envint.2019.01.048.

[5] BMI, body mass index: BMI = gewicht_in_KG / (lengte_in_meter x lengte_in_meter)
- https://www.voedingscentrum.nl/nl/mijn-gewicht/heb-ik-een-gezond-gewicht/bmi-meter.aspx

[6] Fijnstof, superfijnstof, PMxx
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12746131

[7] Cross-sectional study
- https://en.wikipedia.org/wiki/Cross-sectional_study

[8] Longitudinale studie
- https://hulpbijonderzoek.nl/online-woordenboek/longitudinaal-onderzoek/