Micro-organismen kunnen rol spelen bij ontstaan hartaanval

Dick Schrauwen [1]

Micro-organismen in ons lichaam kunnen bijdragen aan de destabilisatie van coronaire plakvorming en de daaropvolgende hartaanvallen. Dit concludeert zojuist beschikbaar gekomen onderzoek dat werd gepresenteerd op het ESC Congress 2019 [2].

De studie wees uit dat - in tegenstelling tot darmbacteriën - de bacteriën in coronaire plaques ontstekingsremmend waren. Bovendien hadden patiënten met acuut coronair syndroom (hartaanval) andere bacteriën in hun darmen dan patiënten met een stabiele angina.

Voeding, roken, vervuiling, leeftijd en medicijnen hebben een grote invloed op de celfysiologie, het immuunsysteem en het metabolisme. Uit eerder onderzoek is gebleken dat deze effecten worden gemedieerd door micro-organismen in het darmkanaal. Deze studie onderzocht de bijdrage van de microbiota [5] aan de instabiliteit van coronaire plakvorming.

De studie omvatte 30 patiënten met acuut coronair syndroom en tien patiënten met stabiele angina. De onderzoekers isoleerden darmbacteriën uit faecesmonsters. Coronaire plaque-bacteriën werden geëxtraheerd uit angioplastiekballonnen (dotterbalonnen) [4].

Vergelijking van de microbiota in feces en coronaire plak onthulde een andere samenstelling in de twee locaties (darm en plak). Hoewel fecale bacteriën een heterogene samenstelling en een uitgesproken aanwezigheid van bacteroidetes en Firmicutes hadden, bevat de coronaire plakvorming voornamelijk microben met pro-inflammatoire fenotypes behorende tot Proteobacteria en Actinobacteria [3].

Eerste auteur Eugenia Pisano - verbonden aan de Katholieke Universiteit van het Heilig Hart, Rome, Italië - zegt: "Ons onderzoek suggereert een selectieve retentie van pro-inflammatoire bacteriën in atherosclerotische plakvorming die een ontstekingsreactie en het losscheuren van die plak kunnen veroorzaken".

De analyses onthulden ook verschillen in de darmflora tussen de twee groepen patiënten. Degenen met acuut coronair syndroom hadden meer Firmicutes, Fusobacteriën en Actinobacteriën terwijl Bacteroidetes en Proteobacteriën overvloediger waren in de onderzoeksdeelnemers met een stabiele angina.

Mevrouw Pisano zegt: "We vonden een andere samenstelling van het darmmicrobioom bij acute en stabiele patiënten. De verschillende chemicaliën die door deze bacteriën worden uitgestoten, kunnen de destabilisatie van plaque en de daaruit voortvloeiende hartaanval beïnvloeden. Meer onderzoek is nodig om te achterhalen of deze metabolieten de instabiliteit van de plak beïnvloeden".

Ze merkt op dat het onderzoek tot nu toe niet overtuigend heeft aangetoond dat infecties en de ontsteking die daaruit voortvloeit direct betrokken zijn bij het proces van plak-instabiliteit en het daardoor veroorzaakte optreden ??van een hartaanval. Zo verminderen antibiotica tegen Chlamydia Pneumoniae het risico op een hartaandoening niet.
Maar ze zegt ook: "Hoewel dit een kleine studie is, zijn de resultaten belangrijk omdat ze het vermoeden nieuw leven inblaast dat - in elk geval bij een subgroep van patiënten - infectieuze triggers een directe rol kunnen spelen bij de destabilisatie van de plakvorming. Verder onderzoek zal ons leren of antibiotica cardiovasculaire complicaties kan voorkomen bij bepaalde patiënten.

Mevrouw Pisano concludeert: "Microbiota in de darm en coronaire plakvorming kunnen een pathogenetische functie hebben in het proces van plakdestabilisatie en deze microbiota zijn wellicht potentieel therapeutisch doelwit ".
Verwijzingen

[1] Oorspronkelijke tekst
- https://www.escardio.org/The-ESC/Press-Office/Press-releases/microbes-may-play-a-role-in-heart-attack-onset

[2] Presentatie
The abstract "A different microbial signature in plaque and gut of patients presenting with ACS: a possible role for coronary instability” will be presented during the session Late Breaking Basic and Translational Science – Acute Coronary Syndromes and Heart failure" on Saturday 31 August at 13:50 to 15:00 CEST in room Pristina – Village 3
- https://tinyurl.com/y32d849u

[3] Bacteroidetes, Firmicutes, Proteobacteria, Actinobacteria
- https://help.ezbiocloud.net/firmicutes-to-bacteroidetes-ratio/
- https://www.hindawi.com/journals/bmri/2017/9351507/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Actinobacteria

[4] Angioplastiekballon
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Angioplastiek

[5a] Darmflora, Microbiata, Microbioom, Coronaire plaque microbioom
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Darmflora
- https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/microbioom.aspx
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20937873

September 2019