Zou dit veel gebruikte voedingsadditief coeliakie kunnen veroorzaken?

Onderzoek wijst uit dat coeliakie veroorzaakt kan worden door een bacterieel enzym dat wordt gebruikt om worsten, kaas, brood en andere voedingsproducten te vervaardigen.

Mythen over gluten zijn moeilijk te doorbreken. Intolerantie, allergie, gevoeligheid, overgevoeligheid. Wat is wat?

Coeliakie is geen van deze dingen. Het is een auto-immuunziekte, waar gluten het immuunsysteem triggeren om de darm aan te vallen. Het komt meer en meer voor, is voor levenslang en kan de gezondheid ernstig schaden - maar niemand weet precies wat de oorzaak is. Nu zegt een recensie in Frontiers in Pediatrics dat een gewoon voedseladditief deze auto immuunaanvallen zowel kan veroorzaken als triggeren, en verzoekt om waarschuwingen op voedseletiketten te plaatsen in afwachting van verdere tests.

Milieu veroorzaakt coeliakie - maar alleen bij gevoelige personen.

Glutenvrije diëten zijn populair geworden ondanks weinig of geen bewijs van het voordeel voor de meeste mensen. Maar voor de 1 op de 100 met coeliakie kan zelfs een mondvol brood een immuunreactie veroorzaken die de dunne darm beschadigt waardoor opname van voedingsstoffen wordt belemmerd.

Of een eiwit, gevonden in tarwe, rogge en gerst de oorzaak is, is onzeker. Specifieke mutaties in een belangrijk voor immuniteit gerelateerd gen genaamd HLA-DQ lijkt noodzakelijk te zijn voor het ontwikkelen van coeliakie, waarbij één van de twee HLA-DQ-varianten aanwezig is bij vrijwel elke patiënt, maar deze varianten zijn ook aanwezig bij ongeveer 30% van de algemene bevolking.

Dientengevolge werden ontelbare omgevingsfactoren verantwoordelijk geacht om te interageren met genetisch risico om coeliakie te veroorzaken. Deze omvatten infecties, voedsel en toxinen; vaccinatie, medicijnen en chirurgie. Meest recent werden ook additieven in levensmiddelen verantwoordelijk geacht. Hieronder microbieel transglutaminase - een bacterieel enzym dat veel wordt gebruikt in de industrie bij de verwerking van vlees, zuivelproducten, gebakken en andere voedingsproducten.

Hoe een bindmiddel onze ondergang zou kunnen zijn.

"Microbiële transglutaminase kan eiwitten aan elkaar lijmen wat verbetering van de textuur van het voedsel, de smakelijkheid en de houdbaarheid tot gevolg heeft, "zegt mede-auteur Aaron Lerner, gasthoogleraar aan het Aesku.Kipp-instituut in Duitsland. "Dit enzym functioneert zoals de transglutaminase geproduceerd door ons lichaam, dat bekend staat als het doelwit van auto-immuniteit bij coeliakie. "

Er is een directe positieve correlatie tussen toenemend gebruik van industriële enzymen in bakkerijproducten en toenemende incidentie van coeliakie in de afgelopen vier decennia, volgens Lerner en co-auteur Dr Matthias Torsten van de Aesku.KIPP Insritute, Duitsland. Maar als transglutaminase normaal geproduceerd wordt in onze weefsels - en door onze eigen darmmicroben - wat verschil zou iets meer daarvan in onze voeding maken?

“Het is meestal een kwestie van hoeveelheid”, betoogt Lerner. "Ons eigen transglutaminase heeft een andere structuur dan het microbiële type. En terwijl de relatief willekeurige microbiële transglutaminase wordt geproduceerd door enkele van onze normale darmbacteriën, zou de hoeveelheid van het enzym aanzienlijk kunnen zijn verhoogd wanneer deze microbiële populatie wordt veranderd door factoren zoals infectie, antibiotica of stress - of, inderdaad, door consumptie van industrieel verwerkt voedsel."

Wat verbindt gluten, transglutaminase, HLA-DQ-genen en auto-immuniteit?

Gluten zijn moeilijk volledig af te breken. Het is handig om gebak te doen rijzen en hun vorm te behouden, maar bij coeliakiepatiënten vormen ze een probleem.

"De gluten-eiwitfragmenten of 'peptiden' die overblijven na de spijsvertering zijn zeer gevoelig voor transglutaminase, die ze modificeert om een verscheidenheid van nieuwe peptiden te maken ", legt Lerner uit." Deze ongewone peptiden zijn in het bijzonder geneigd om verdere afbraak te weerstaan, en te worden herkend als 'vreemd' door HLA-DQ-immuunreceptoren in de darmwand - maar alleen bij degenen die de HLA-DQ-varianten dragen die geassocieerd zijn met coeliakie."

Componenten van gluten maken de verbindingen los tussen cellen die de darm bekleden, waardoor meer van gluten afgeleide eiwitten mogelijk zijn evenals microbiële transglutaminase die deze barrière kunnen doorbreken en inwerken op afweercellen.

"Microbiële transglutaminase zelf kan ook de permeabiliteit van de darmflora doen toenemen door proteïnen die de darmbarrière dicht houden direct te modificeren", voegt Lerner toe.

Humane studies impliceren microbiële transglutaminase

Dit alles roept de vraag op: als het gluten-afgeleide eiwitten zijn die immuuncellen stimuleren, waarom is het doelwit van de immuunrespons transglutaminasecysteïneresiduën? En wordt microbiële en menselijke transglutaminase van elkaar herkend door het immuunsysteem?

"In één van onze eigen onderzoeken hebben we antilichamen getest uit het bloed van coeliakiepatiënten. We ontdekten dat er meer antilichamen actief waren tegen complexen van transglutaminase gebonden aan glutenfragmenten, dan tegen de componenten op zich. Het aantal antilichamen was ook de beste voorspeller van darmbeschadiging bij deze patiënten. Dit gold voor zowel microbiële als menselijke transglutaminasecomplexen, waarvoor vergelijkbare antilichaamtellingen waren. "

Met andere woorden, microbiële transglutaminase (gebonden aan glutenfragmenten) zou in feite het doelwit kunnen zijn van de immuunrespons bij coeliakie - en de aanval op onze eigen transglutaminase is slechts een geval van vergissing in identiteit. Microbiële transglutaminase aanwezig in bewerkte voedingsmiddelen is dus een mogelijke oorzaak van coeliakie.

Is microbiële transglutaminase veilig?

Volgens Lerner is men er nog steeds niet uit. "Uiteindelijk is alles wat we tot nu toe weten: de associaties tussen microbieel transglutaminase en coeliakie. Om te testen of dit enzym immuunschade veroorzaakt of triggert bij coeliakie zal moeten worden geëxperimenteerd met diermodellen, darmcellijnen of biopsieën ". Desondanks zonder remedie voor coeliakie is de behandeling afhankelijk van preventieve maatregelen - namelijk het volgen van een glutenvrij dieet. "Tot er een duidelijker antwoord is, raden we transparantie en waakzaamheid aan met betrekking tot de etikettering van levensmiddelen die met behulp van microbiële transglutaminase zijn gemaakt.”

In Zwitserland moeten dergelijke producten bijvoorbeeld als ongeschikt worden aangeduid voor personen met coeliakie.

Vertaling: Andre Teirlinck