Diverse manieren om het verbruik van suikerhoudende dranken te verminderen

Dick Schrauwen [1]

Een nieuw overzichtsartikel van Cochrane [2, 3] beoordeelt het bewijs achter verschillende manieren om de consumptie van suikerhoudende dranken te verminderen

Consumptie van suikerhoudende dranken wordt beschouwd als een belangrijke aanjager achter de wereldwijde obesitas-epidemie en wordt ook in verband gebracht met tandbederf, diabetes en hartziekten.

Veel volksgezondheidsinstanties - waaronder de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) -hebben een beroep gedaan op regeringen, de voedings- en drankenindustrie, onderwijsinstellingen, ondernemingen en maatschappelijke organisaties om bij te dragen aan het verminderen van met suiker gezoete drankjes.

Dit recente overzichtsartikel vat het bewijs samen uit bijna 60 studies die verschillende manieren onderzoeken om de consumptie van suikerdranken door de bevolking als geheel te verminderen.

Een team van onderzoekers uit Duitsland en het Verenigd Koninkrijk heeft gekeken naar de resultaten van 58 onderzoeken die verschillende benaderingen en strategieën beoordeelden. Die verschillende aanpakken waren gericht op het veranderen van de fysieke of sociale omgeving waarin mensen suikerdrankjes consumeren of kopen te veranderen.

De onderzoeken werden uitgevoerd in verschillende locaties zoals scholen, cafés, restaurants, woningen en winkels.

De onderzoeken beoordeelden een breed scala aan verschillende benaderingen om het suikerdrankverbruik te verminderen zoals etikettering en prijsstelling van met suiker gezoete dranken en hun gezondere tegenhangers. De studies keken ook naar bredere beleidsinitiatieven, zoals gemeenschapsgerichte campagnes om gezondere keuzes aan te moedigen.

De onderzoeken werden uitgevoerd in 19 verschillende landen uit Noord- en Zuid-Amerika, Australië, Europa en Zuidoost-Azië.

De bestudeerde interventies kunnen worden ingedeeld in de volgende brede categorieën: etikettering, voedingsnormen, prijsinterventies (prijsstijging en subsidie), interventies gericht op de thuissituatie, interventies gericht op de hele voedselvoorziening, de detailhandel en de cateringsector en intersectorale benaderingen zoals voedselvoordeelprogramma's en handels- en investeringsbeleid. Binnen deze categorieën varieerde de zekerheid van het bewijs achter de specifieke maatregelen van zeer laag tot matig.

Op basis van het beschikbare wetenschappelijke bewijs identificeerden de auteurs van de publicatie een aantal maatregelen die de consumptie van suikerhoudende dranken vermindert. Deze maatregelen omvatten:

• Gemakkelijk te begrijpen labels zoals stoplicht (rood, geel, groen) labels, sterlabels en cijferlabels (die de gezondheid van dranken met sterren of cijfers aangeven)
• Beperking van de beschikbaarheid van suikerhoudende dranken op scholen
• Prijsverhoging van suikerhoudende dranken in restaurants, winkels en recreatiecentra
• Kindermenu's in ketenrestaurants met standaard gezondere dranken in plaats van suikerhoudende dranken
• Promotie voor en een betere positie in het schap van gezondere dranken in supermarkten
• Overheidsondersteuningen van voedselaankopen (bijvoorbeeld voedselbonnen) die niet kunnen worden gebruikt om suikerhoudende dranken te kopen.
• Campagnes onder specifieke bevolkingsgroepen gericht op het ondersteunen van gezonde drankkeuzes
• Maatregelen die de beschikbaarheid van caloriearme dranken in thuissituatie verbeteren - bijvoorbeeld via thuisbezorging van gebotteld water en dieetdranken.

Uit eerder onderzoek is gebleken dat gezondheidseducatie en belastingheffing op met suiker gezoete dranken [4] ook kunnen helpen om de consumptie daarvan te verminderen. Deze benaderingen zijn in de huidige evaluatie niet meegenomen.

Belastingheffing op suikerhoudende dranken, onbewerkte suiker en voedingsmiddelen waaraan suiker is toegevoegd zal worden onderzocht in twee toekomstige Cochrane Reviews.

Auteur Hans Hauner, hoogleraar voedingsgeneeskunde aan de Technische Universiteit van München in Duitsland en een van 's werelds toonaangevende experts op het gebied, zegt: "Het aantal mensen met obesitas en/of diabetes stijgt wereldwijd. Deze trend zal niet worden omgekeerd zonder brede en effectieve actie. Overheden en vooral het bedrijfsleven moeten hun steentje bijdragen om gezonde keuzes voor de consument gemakkelijker te maken. Dit overzichtsartikel licht belangrijke maatregelen uit die kunnen helpen om dit te bereiken. "

Auteur Eva Rehfuess, hoogleraar onderzoek van de volksgezondheid en gezondheidszorg op LMU München [5], voegt hieraan toe: "Deze beoordeling belicht essentiële bouwstenen voor een alomvattende strategie ter ondersteuning van gezonde drankkeuzes gericht op de gehele bevolking. We moeten echter meer doen om te begrijpen wat het beste werkt in specifieke omgevingen, zoals op scholen en werkplekken, voor mensen met verschillende sociaal-economische en culturele achtergronden en in landen met verschillende niveaus van economische ontwikkeling. Deze kennis kan ons helpen de bestaande benaderingen verder te verbeteren. Daarom moeten beleidsmakers en de mensen die dergelijke maatregelen implementeren samenwerken met onderzoekers om kwalitatief hoogwaardige evaluaties mogelijk te maken. "

Hoofdauteur van de review, Peter von Philipsborn, onderzoeksmedewerker bij de LMU in München, zegt: "Suikerhoudende dranken vormen een wereldwijd probleem en vooral middeninkomenslanden zoals Zuid-Afrika, Mexico en Brazilië worden getroffen. De maatregelen die in deze beoordeling worden benadrukt zouden wereldwijd door beleidsmakers in overweging moeten worden genomen.

Verwijzingen

[1] Bewerking van onderstaand persbericht
- https://www.cochrane.org/news/featured-review-different-ways-reduce-consumption-sugary-drinks

[2] Publicatie
- https://www.cochranelibrary.com/cdsr/doi/10.1002/14651858.CD012292.pub2/full

[3] Cochrane
- https://netherlands.cochrane.org/over-ons
- https://www.cochrane.org

[4] Suikertax
In het VK is in 2018 een suikertax op frisdranken ingevoerd
- https://www.metronieuws.nl/in-het-nieuws/2018/04/suikertaks-in-groot-brittannie-is-een-groot-succes
- https://www.diabetes.co.uk/nutrition/2018-uk-sugar-tax.html

[5] LMU München
- https://de.wikipedia.org/wiki/Ludwig-Maximilians-Universit%C3%A4t_M%C3%BCnchen

Juli 2019