Muziek kan het herstel na een beroerte verbeteren

Dick Schrauwen [1]

Een recent onderzoek suggereert dat aandachtig luisteren naar muziek mensen na een beroerte kan helpen om hun verminderde cognitieve vermogens effectiever te laten herstellen.

In een nieuw artikel gepubliceerd in het International Journal of Stroke [2], rapporteren onderzoekers en clinici van de universiteiten van Glasgow, Edinburgh en East Anglia en NHS Greater Glasgow & Clyde over de resultaten van een studie die gericht was op het onderzoeken van het effect op het herstel na een beroerte van een combinatie van mindfulness-technieken en het luisteren naar muziek.

In de studie 'Het meten van de effecten van luisteren voor plezier op het herstel na een beroerte', of 'MELLO' [2], waren 72 deelnemers betrokken uit de afdelingen voor een acute beroerte in het gebied `Greater Glasgow en Clyde` in het VK. Elke patiënt had een ischemische beroerte [3] gehad. Een ischemische beroerte is het meest voorkomende type. Dit type beroerte treedt op als de bloedtoevoer naar de hersenen - bijvoorbeeld door een bloedstolselprop - wordt geblokkeerd.

In de studie werden de deelnemers willekeurig verdeeld in drie groepen. De ene groep werd gevraagd om naar muziek te luisteren, een andere groep luisterde naar muziek in combinatie met aandachtsoefeningen (mindfulness practice) en de derde groep luisterde naar audioboeken.

De deelnemers kregen een iPod en hun werd gevraagd om gedurende acht weken na het ontslag uit het ziekenhuis een uur per dag te luisteren terwijl ze thuis herstelden.

Elke deelnemer was vrij om hun favoriete muziek of hun favoriete luisterboeken te kiezen. De deelnemers hielden dagelijks een geschreven verslag bij van hun luisteractiviteit. Een keer per weekk regen de deelnemers een bezoek van het onderzoeksteam. Tijdens zo’n bezoek werd de voortgang gecontroleerd en verstrekte het teamlid nieuw luistermateriaal.

De deelnemers in de mindfulness-groep kregen onderricht in aandachtsoefeningen die waren ontworpen om hen aan te moedigen hun aandacht te richten op het huidige moment en zich te concentreren op het luisteren naar muziek als hun gedachten afdwaalden. De deelnemers voerden die oefeningen van 5 minuten twee keer per dag uit.

De onderzoekers wilden weten of het haalbaar was voor patiënten om dagelijks te luisteren en of het wel of niet acceptabel voor hen was. Ze voerden ook gestandaardiseerde tests uit van geheugen, aandacht en gemoedstoestand. Dit gebeurde aan het begin van de studie en de toetsen werden drie en zes maanden na het begin van de studie herhaald. Doel van het testen was om het effect van luisteren op de cognitieve functies en de gemoedstoestand vast te stellen. Daarmee konden ze ook de veranderingen bij elke deelnemer - als gevolg van het luisteren – achterhalen.

De onderzoekers ontdekten dat het haalbaar was voor de herstellende mensen om de dagelijkse luisteractiviteit uit te voeren. De deelnemers meldden ook dat ze het aangenaam (enjoyable) vonden.

Uit de interviews aan het einde van de luisterfase van acht weken meldden deelnemers aan de bewuste muziekluistergroep (muziek+mindfullness-groep) dat het luisteren hen hielp te ontspannen, zich te concentreren en hun emoties te beheersen.

Patiënten uit de muziekluistergroep (alleen muziek) zeiden vaak dat de muziek hun activiteitenniveau verhoogde. Deelnemers aan beide luistergroepen van muziek rapporteerden dat de muziek hun herinneringen stimuleerde.

Bij de gestandaardiseerde tests van de cognitieve functie vertoonden de deelnemers in beide muziekluistergroepen een beter herstel van de geheugenfuncties vergeleken met de audioboekgroep. In tegenstelling tot de positieve invloed op de gemoedstoestand die in de interviews werd gemeld, bleek er uit de gestandaardiseerde tests geen verschil in stemmingsverbetering tussen de drie groepen.

Dr. Satu Baylan, van het Institute of Health and Wellbeing van de Universiteit van Glasgow, is de hoofdauteur van het artikel. Dr. Baylan zegt: "Mensen die een beroerte hebben gehad, hebben vaak cognitieve problemen die van invloed zijn op het vermogen om zich te concentreren en informatie te onthouden. Er is echter weinig tot geen rehabilitatie-behandeling voor die patiënten beschikbaar. Veel mensen lijden ook een slecht humeur en hebben angstgevoelens. Dit kan een negatief effect hebben op hun herstel en het deelnemen aan alledaagse activiteiten. "

Baylan: "Eerder onderzoek heeft gesuggereerd dat dagelijks naar muziek luisteren na een beroerte het geheugen en de concentratie kan verbeteren. Van mindfulness is bekend dat het de gemoedstoestand verbetert bij mensen in het algemeen en dat het heilzame werking heeft en bij mensen met een depressie. Er is echter zeer weinig onderzoek gedaan naar mindfulness bij mensen na een beroerte. We wilden graag onderzoeken of de combinatie van mindfulness en muziek luisteren mensen zou kunnen helpen bij het verminderen van enkele van de problemen die vaak spelen na een beroerte met een aanpak die zowel aangenaam als toegankelijk is. "

"De resultaten wijzen erop dat dit inderdaad het geval kan zijn. We ontdekten dat deelnemers uit alle groepen bereid waren om regelmatig te luisteren en ze vonden het luisteren leuk om te doen. We waren erg blij dat deelnemers aan de bewuste muziekgroep het gevoel hadden dat ze hun aandacht beter konden focussen. We denken dat de opzettelijke focus van mindfulness tijdens het luisteren - die mensen aanmoedigt om zichzelf in het hier en nu te plaatsen wanneer hun gedachten afdwalen - mensen met een beroerte kan helpen hun concentratie te verbeteren, het malen in negatieve gedachten en gevoelens te verminderen en hun vermogen te verbeteren om informatie uit het geheugen op te roepen. "

Professor Jonathan Evans is de hoofdonderzoeker van het artikel en de auteur verantwoordelijk voor de communicatie over de studie. Professor Evans: "Hoewel meer onderzoek nodig is, suggereren de bemoedigende resultaten van de MELLO-studie dat deze goedkope interventie - die thuis kan worden uitgevoerd - positieve voordelen kan hebben voor mensen die herstellende zijn van een beroerte. Bijzonder positief is dat onze resultaten consistent zijn met een andere studie die in Finland is uitgevoerd. Deze Finse studie toonde ook aan dat het dagelijks luisteren naar muziek het geheugen en de concentratie verbeterde in vergelijking met luisteren naar audioboeken of de gebruikelijke zorg.

"We zijn erg benieuwd naar het mogelijke voordelen van bewust (mindful) luisteren naar muziek in een groter onderzoek. We willen ook onderzoeken of muziek luisteren met of zonder mindfulness eerder in de ziekenhuisomgeving zou kunnen worden toegepast.

Evans: "Veel van de bewuste (mindful) luisteraars kozen voor klassieke muziek of `easy listening`. Pop en rock waren favoriet in de andere muziekgroep. We willen ook graag onderzoeken of muziek met gezongen tekst (music with lyrics) patiënten met afasie (taalstoornis) [4] kan helpen waardoor hun vermogen om woorden te begrijpen en te gebruiken sneller kan herstellen. "

Het artikel, getiteld 'Meten van de effecten van recreatief luisteren op het herstel na een beroerte (MELLO): een pilot gerandomiseerde gecontroleerde studie van aandachtige naar muziek luisteren', is gepubliceerd in het International Journal of Stroke [2].

Verwijzingen

[1] Bewerking van onderstaand persbericht
- https://www.gla.ac.uk/news/headline_645270_en.html

[2] Publicatie: ‘Measuring the effects of listening for leisure on outcome after stroke’ (MELLO)
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30940047

[3] Ischemische beroerte
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Cerebrovasculair_accident

[4] Afasie
- https://www.logopedie.nl/paginas/openbaar/wat-is-logopedie/taal/afasie

April 2019