ADHD gen kan rol spelen bij gebruik van verslavende middelen

UNIVERSITEIT VAN BARCELONA.

Volgens een artikel gepubliceerd in het tijdschrift Translational Psychiatry, van de Nature Publishing Grou, kunnen sommige variaties in het gen LPHN3 - geassocieerd met aandachtstekort/hyperactiviteitsstoornis (ADHD) bij kinderen en volwassenen aanleiding geven tot kans om te roken, alcoholgebruik, cannabisgebruik en gebruik van andere verslavende middelen.

De bevindingen zijn gebaseerd op een studie van ongeveer 2.700 patiënten - kinderen, adolescenten en volwassenen - uit de Verenigde Staten, Colombia en Spanje, die zal bijdragen tot het aanbieden van nieuwe genetische hulpmiddelen om de preventie van verslavend gedrag bij mensen met ADHD te voorkomen.

De nieuwe studie wordt geleid door de experts Mauricio Arcos Burgos en Maximilian Muenke, van de National Institutes of Health in Bethesda (Verenigd Staten).

Andere deelnemers aan de studie zijn de experts Bru Cormand en Noelia Fernàndez, van de Faculteit Biologie en het Instituut van Biomedicine van de Universiteit van Barcelona (IBUB), Institut de Recerca de Sant Joan de Déu (IRSJD) en de Rare Diseases Networking Biomedisch Onderzoekscentrum (CIBERER), Josep Antoni Ramos Quiroga en Marta Ribasés, van het onderzoeksinstituut Vall d'Hebron (VHIR) en het geestelijk gezondheidszorg Networking Biomedical Research Centre (CIBERSAM), en experts van de Universiteit van Antioquia en de Universiteit Simón Bolivar in Colombia en andere instellingen.

ADHD: een complexe aandoening die kinderen, adolescenten en volwassenen treft.

ADHD is één van de meest voorkomende aandoeningen bij kinderen en adolescenten - de toestand kan blijven tot de volwassenheid - en zijn eigenschappen zijn hyperactiviteit, impulsiviteit en aandachtstekort. Eén van de genen gerelateerd aan ADHD gevoeligheid is LPHN3, dat het eiwit latrophilin 3 codeert, “een molecule gerelateerd aan de vorming van synaptische verbindingen tussen bepaalde soorten neuronen, en daarom een goede kandidaat voor een psychiatrische aandoening", merkt de docent Bru Cormand, hoofd van de Onderzoeksgroep Neurogenetica van de Faculteit Biologie van de UB, op.

De verbinding tussen LPHN3 en ADHD is één van de meest bestudeerde met betrekking tot de etiologie van de stoornis. Dit gen heeft bovendien een impact op de reactie van de patiënten op de medicatie, de mate van ernst van de ziekte en storend gedrag. Echter, tot nu toe is de diepte van de relatie tussen het gen LPHN3 en verslaving aan de stof niet onderzocht.

In de nieuwe studie pasten de experts een innovatieve statistische methode toe (Recursive-partitioning Frameworks) waarin klinisch, demografische en genetische informatie over een specifieke aandoening - in dit geval ADHD- om een andere co-morbide stoornis (die samen voorkomt), zoals verslaving aan tabak, alcohol, cocaïne, cannabis en marihuana en anderen te voorspellen.

Conclusies merken op dat, binnen de groep van Spaanse patiënten met ADHD, een specifieke variatie van het LPHN3-gen het risico op nicotine afhankelijkheid verhoogt met 40% . Volgens de experts zijn de resultaten vergelijkbaar in de gevallen voor alcohol en illegale drugs, die samen zijn bestudeerd in het onderzoek.

Waarom gebruiken sommige patiënten verslavende middelen en andere niet?

Niet alle mensen met ADHD vertonen gedrag met een verslavend profiel. "We weten nu dat genetica hierin een belangrijke rol speelt. Dit helpt ons om toekomstige risico's bij kinderen en volwassenen met ADHD te voorkomen en preventie strategieën te verbeteren. ADHD-genetica echter zijn divers, er zijn veel betrokken genen en deze variëren bij de patiënten", merkt Cormand op.

75% van ADHD heeft een genetische basis en de resterende 25% is gerelateerd aan omgevingsfactoren die kunnen variëren, volgens de experts. Daarom kunnen externe factoren relevant zijn in het uiterlijk van verslavend gedrag bij mensen met ADHD. Bijvoorbeeld, bepaalde leefstijlen of sociale interacties kunnen een belangrijke rol spelen.

"Ook cocaïne en andere verslavende stoffen -waarschuwt Cormand- hebben een psychostimulante actie vergelijkbaar met die in de belangrijkste farmacologische behandeling voor ADHD. Dit zou verklaren waarom dit in sommige gevallen deze gebruikt worden door de getroffen mensen als zelfmedicatie omwille van de 'gunstige effecten".

Verslavend gedrag: klinische studies ter verbetering van preventiemaatregelen

Psychologische en farmacologische behandeling en psychopedagogische interventie zijn de gecombineerde strategieën die het meest efficiënt zijn bij ADHD behandeling. In de toekomst zullen we nieuwe klinische onderzoeken nodig hebben om het belang van genetica bij ADHD-gevoeligheid en verslavend gedrag dat de gezondheid van de patiënt kan beïnvloeden te analyseren.

"Het is moeilijk om toegang te krijgen tot patiënten met een ADHD-diagnose en records van drugsgebruik die toestemming geven voor deze onderzoeksstudies. Ook in genetische studies moeten populatiesamples homogeen zijn. Andere problemen zijn de moeilijkheid om gegevens van alle individuen te verkrijgen, of zelfs van degenen die kunnen liegen over hun gebruik van verslavende middelen”, concludeert onderzoeker Noèlia Fernàndez, van de afdeling Genetica, Microbiologie en Statistiek van de UB, en lid van de IBUB, CIBERER en IRSJD.

Vertaling: Andre Teirlinck