Veel vet in het bloed beschadigt nieren en bloedvaten

Hoge niveaus van triglyceriden in het bloed leiden tot ontstekingen die vaatziekten en schade aan de nieren veroorzaken.

Virale en bacteriële infecties zijn niet de enige oorzaken van ontsteking van lichaamsweefsel. Het is al langer bekend dat bepaalde vetmoleculen in onze bloedbaan ook ontstekingsreacties kunnen veroorzaken. Patiënten met verhoogde niveaus van deze vetten in hun bloed hebben een aanzienlijk grotere kans om vroegtijdig te overlijden door nierfalen en/of vaatziekten. Het oorzakelijk verband is nu onomstotelijk aangetoond door een internationaal team van onderzoekers onder leiding van Dr. Timo Speer van de Universiteit van Saarland (Universität des Saarlandes, Saarland University) [2].

Het onderzoeksteam toonde aan op welke manier vetmoleculen interacteren met lichaamscellen en hoe deze moleculen het immuunsysteem mobiliseren wat leidt tot schadelijk effecten. De bevindingen van de studie zijn onlangs gepubliceerd in het zeer gerespecteerde medische tijdschrift ‘Nature Immunology’ [3].

Overmatig (slecht) cholesterol – ook een vet – in het bloed is een algemeen bekende boosdoener die het risico op hart- en vaatziekten verhoogt. Een andere vetsoort in het bloed zijn de lipiden. Ook die vetsoort kan ernstige schade veroorzaken aan de gezondheid.

“Onze studie richtte zich op het bestuderen van een speciale groep lipiden: de triglyceriden. We hebben kunnen aantonen dat wanneer deze van nature voorkomende vetten in verhoogde concentraties aanwezig zijn, ze onze afweercellen zodanig kunnen beïnvloeden dat het lichaam vergelijkbaar reageert als bij een bacteriële infectie. Dit leidt tot ontsteking, die – als die ontsteking blijft voortduren (chronisch wordt) – de nieren kan beschadigen of atherosclerose kan veroorzaken.

Atherosclerose is een vernauwing van de slagaders veroorzaakt door een opeenhoping van afzettingen op de binnenste vaatwand. Atherosclerose is een van de belangrijkste oorzaken van hartaanvallen en beroertes”, legt Timo Speer uit. Speer is de hoofdauteur van de studie, werkt bij de Universiteit van Saarland en is gepromoveerd in zowel de geneeskunde als de biologie.

De grootschalige studie kon aantonen dat patiënten met verhoogde niveaus van triglyceriden in hun bloed een significant hoger sterftecijfer hadden dan groepen met een vergelijkbare gezondheidsgeschiedenis (zonder die hoge triglyceridenniveaus).

Timo Speer: “Met andere woorden: we kunnen nu stellen dat het volgen van een vetarm dieet de levensverwachting aanzienlijk kan verlengen bij mensen met een verhoogd risico, zoals bijvoorbeeld diabetespatiënten en mensen met een te hoge bloeddruk”.

Mensen met een vetrijk voedingspatroon hebben veel triglyceriden in het bloed. Timo Speer: “Door biochemische veranderingen krijgen de triglyceriden toxische eigenschappen die het immuunsysteem activeren. Die activering initieert een reeks zelfdestructieve processen. Eén van die processen is een aanval op de wanden van de slagaders waardoor die bloedvaten in diameter afnemen waardoor de bloedstroom minder wordt”.

De studie heeft een onomstotelijk verband vastgesteld tussen de chronische ontsteking die wordt veroorzaakt door een verhoogde triglycerideconcentratie in het bloed en afgeleide problemen zoals nierfalen of een hartaanval.

Speer: “We hopen de resultaten van onze studie zullen bijdragen aan het ontwikkelen van nieuwe strategieën voor de preventie en behandeling van deze levensbedreigende ziekten”.

De recente publicatie in Nature Immunology is een van de resultaten van een serie wetenschappelijke onderzoeken die worden uitgevoerd in het kader een transregionaal samenwerkingsverband tussen de Universiteit van Saarland en de RWTH Universiteit van Aken (RWTH Aachen University) [4]. De focus van het werk door dit Collaborative Research Center ligt op het achterhalen van de hart- en vaatziekten die kunnen worden veroorzaakt door chronische nierziekten.

De Duitse onderzoekstichting (German Research Foundation – DFG) [5] financiert dit belangrijke onderzoeksprogramma met tien miljoen euro gedurende een periode van drie jaar. Timo Speer is de hoofdonderzoeker bij een van de onderzoeksprojecten van dit programma. Hij is ook senior arts bij het Universitair Ziekenhuis van Saarland en directeur van het laboratorium voor experimentele en translationele nefrologie [6].

Vertaling: Dick Schrauwen [1]

Verwijzingen
[1] Oorspronkelijk persbericht, zie:
– https://tinyurl.com/t7epd2s

[2] Universität des Saarlandes, Universiteit van Saarland, Saarland University
– https://en.wikipedia.org/wiki/Saarland_University
– https://www.uni-saarland.de/en/

[3] Publicatie, zie:
– https://tinyurl.com/wttbud6

[4] RWTH Aachen University
– https://www.rwth-aachen.de/

[5] DFG
– https://www.dfg.de/en/

[6] Experimentele en translationele nefrologie (experimental and translational nephrology)
Het (proefondervindelijk) achterhalen van methoden om de nieren gezond te houden en nierproblemen op te lossen
– https://tinyurl.com/s4chul6
– https://tinyurl.com/uftuw2c