Een studie door de Universiteit van Konstanz toonde een positief effect aan op het eetgedrag door mobiele `voedingsapps`.
Wereldwijd hebben ongeveer twee miljard mensen overgewicht of obesitas. Overgewicht heeft gevolgen voor zowel de lichamelijke als de mentale gezondheid. Als je ook economische kosten in ogenschouw neemt dan is overgewicht een van de grootste gezondheidsproblemen van onze tijd.
Psychologen aan de Universiteit van Konstanz en het Duitse Instituut voor Menselijke Voeding hebben aangetoond dat interventies door smartphone-apps kunnen helpen om de steeds groter wordende obesitas-epidemie tegen te gaan. In een systematische review en meta-analyse van alle gegevens die momenteel beschikbaar zijn op het gebied van voeding, hebben ze aangetoond dat mobiele apps in het algemeen een positief effect hebben op zowel het voedingsgedrag als op de gezondheidsaspecten die te maken hebben met het voedingspatroon. Die gezondheidsfactoren zijn bijvoorbeeld lichaamsgewicht en verschillende lichamelijke gezondheidsindicatoren zoals cholesterolwaarden. De studie is onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Obesity Reviews [2].
Voordelen van app-gebaseerde mobiele interventies
De apps de studie betrekking heeft worden gebruikt door mensen die hun eetgedrag willen veranderen. Die apps maken gebruik van afbeeldingen en verstrekken informatie. Zo kunnen gebruikers bijvoorbeeld kunnen bijvoorbeeld hun eetgedrag vastleggen door hun maaltijden te fotograferen of te beschrijven. Op basis van die verstrekte info geeft de app feedback over diverse voedingsaspecten zoals de hoeveelheid calorieën en de soorten voedingsstoffen in hun maaltijd en/of eetpatroon.
De voordelen van app-gebaseerde mobiele interventies zijn talrijk. Er zijn meer dan vijf miljard smartphones ter wereld waardoor de apps veel mensen rechtstreeks kunnen bereiken. Verder werken ze ‘real time’ en ‘real life’. Dus in de juiste context en op het juiste moment. Bovendien zijn de mobiele interventies interactief. Dat betekent dat ze precies afgestemd kunnen zijn op het individuele eetgedrag en de persoonlijke behoeften. De voedingsapps zijn dan ook niet beperkt tot een bepaalde doelgroep. In principe kan iedereen er baat bij hebben.
Twee onderzoeksteams, de groep Psychological Assessment and Health Psychology van professor Britta Renner en de groep General Biological Psychology van professor Harald Schupp analyseerden in totaal 41 studies. Het doel van hun meta-analyse was om de doeltreffendheid te bepalen van voedingsgerelateerde smartphone-apps. De analyse had betrekking op in totaal ongeveer 6300 vrouwen en mannen tussen 14 en 68 jaar. De gemiddelde leeftijd was 41. De auteurs kwamen tot de conclusie dat “App-gebaseerde mobiele interventies effectief zijn voor het veranderen van voedingsgedrag en het verbeteren van voedingsgerelateerde gezondheidseffecten zoals zoals afvallen”.
Positieve effecten voor zowel gezonde als ongezonde mensen
Aangezien mobiele apps een positief effect hadden op zowel zieke als gezonde mensen kunnen ze worden ingezet om gezond gedrag in zeer verschillende gebruikersgroepen te promoten. De onderzoekers bekeken ook de strategieën om gedragsverandering te veranderen die werden toegepast door de ongeveer 30 verschillende apps. Hoewel de apps qua uiterlijk verschillen, gebruiken de apps in principe slechts vier verschillende strategieën om gedrag te veranderen: doelen stellen, feedback geven, sociale ondersteuning bieden en informatie beschikbaar stellen. Dit geldt voor zowel de commerciële apps als voor apps die werden ontwikkeld in een onderzoekskader. De apps verschilde niet systematisch wat betreft hun effectiviteit.
De studie toont aan dat app-gebaseerde mobiele interventies een groot potentieel hebben voor het veranderen van voedingsgedrag en het verbeteren van de gezondheidseffecten die met voeding samenhangen. De technische mogelijkheden van de apps zijn lang niet altijd volledig benut. Er is dus nog ruimte voor verbetering (en wellicht dus ook een verhoging van de effectiviteit).
Enkele feiten
– Meta-analyse van ongeveer 6300 vrouwen en mannen op basis van 41 individuele studies toont aan dat app-gebaseerde mobiele interventies een positief effect hebben.
– De deelnemende onderzoeksgroepen waren Psychologische Beoordeling en Gezondheidspsychologie van professor Britta Renner en Algemene Biologische Psychologie van professor Harald Schupp. Beide van de Universiteit van Konstanz.
– De studie werd financieel ondersteund door het (Duitse) Federale Ministerie van Onderwijs en Onderzoek (BMBF) en de Duitse Research Foundation (DFG).
Vertaling Dick Schrauwen [1]
Verwijzingen
[1] Bewerking van onderstaand persbericht
– https://tinyurl.com/t98lbog
[2] Publicatie
Karoline Villinger, Deborah R. Wahl, Heiner Boeing, Harald T. Schupp, Britta Renner: “The effectiveness of app-based mobile interventions on nutrition behaviours and nutrition-related health outcomes: A systematic review and meta analysis” In: Obesity Reviews
– https://doi.org/10.1111/obr.12903