Effecten van diepe hersenstimulatie bij patiënten
met de ziekte van Parkinson
Verbeterde effecten op de motoriek en minder
bijwerkingen mogelijk
Onderzoekers van Charité - Universitätsmedizin Berlin
hebben de motorische en cognitieve effecten van diepe
hersenstimulatie bij patiënten met de ziekte van
Parkinson bestudeerd. Hierbij bleek dat de ongunstige
cognitieve effecten van diepe hersenstimulatie zijn
gekoppeld aan een andere neurale route dan die
verantwoordelijk voor de gewenste bewegingseffecten van
de behandeling. Deze bevinding zal helpen bij het
optimaliseren van behandelingen voor patiënten met de
ziekte van Parkinson. De resultaten van dit onderzoek
zijn gepubliceerd in Brain.
Diepe hersenstimulatie (DBS – deep brain stimulation)
is een effectief behandelingsalternatief voor patiënten
met de ziekte van Parkinson die onvoldoende reageren op
behandeling met medicatie. DBS richt zich op de nucleus
subthalamicus, die deel uitmaakt van het diencephalon,
een onderdeel van de voorhersenen. De nucleus
subthalamicus integreert informatie van verschillende
neuronen en is primair verantwoordelijk voor motorische
processen, maar speelt ook een belangrijke rol in
cognitieve processen, zoals het maken van beslissingen
en hoe te reageren.
Onderzoekers van Charité's afdeling Neurologie op de
Campus Charité Mitte hebben het effect van DBS op zowel
cognitieve als motorische trajecten bestudeerd. Door het
combineren van gedragsexperimenten met brain mapping
(het in kaart brengen van de hersengebieden) en
berekende modellering, konden de onderzoekers aantonen
dat effecten op de motorische functie - zoals
verbeteringen in motorische controle – tot stand komen
via verschillende neurale paden naar degene die
verantwoordelijk zijn voor ongewenste cognitieve
effecten, zoals voortijdige acties in situaties met een
besluitvormingsproces.
Deze bevindingen vergroten ons begrip van de
neuronale netwerken die zijn aangetast door de ziekte
van Parkinson, leveren inzichten in de pathofysiologie
van de ziekte van Parkinson en stellen ons in staat om
conclusies te trekken met betrekking tot het
werkingsmechanisme van DBS. "Alleen een beter begrip van
het werkingsmechanisme van de behandeling zal ons in
staat stellen om diepe hersenstimulatie effectiever te
maken, waardoor we de levenskwaliteit van patiënten met
de ziekte van Parkinson kunnen verbeteren door een
vermindering in de bijwerkingen van de behandeling",
verklaart de hoofdauteur van deze studie, Dr.
Wolf-Julian Neumann, onderzoeker bij de afdeling
Neurologie.
Als volgende stap hopen de onderzoekers van de
werkgroep bewegingsstoornissen metingen van neurale
activiteit te gebruiken om onderscheid te maken tussen
ziektespecifieke patronen van neurale activiteit en
patronen gevonden bij gezonde individuen. "Dit zal ons
in staat stellen om behandelingen via hersenstimulatie
aan te passen aan de behoeftes van de individuele
patiënt op dat moment. Het is een belangrijke stap op
weg naar de ontwikkeling van een intelligente,
gepersonaliseerde en aan de vraag aangepaste
behandeling, "zegt Prof. Dr. Andrea A. Kühn,
werkgroepleider bij de afdeling Neurologie.
Vertaling: Gerda Gjaltema