Hoe een mediterraan dieet osteoporose kan
verminderen
University of East Anglia (UEA)
Volgens nieuw onderzoek kan een mediterraan dieet
botverlies tegengaan bij mensen met osteoporose. De
nieuwe bevindingen, die vandaag gepubliceerd werden,
wijzen uit dat bij een dieet met veel fruit, groenten,
noten, ongeraffineerde granen, olijfolie en vis het
botverlies in de heup al binnen 12 maanden afgenomen kan
zijn.
De studie is de eerste langetermijn, pan-Europese
klinische studie die onderzoekt wat de invloed van een
mediterraan dieet is op de botgesteldheid bij ouderen.
Er deden meer dan 1000 mensen tussen de 65 en 79 mee aan
de proef, en de vrijwilligers werden in twee
willekeurige groepen verdeeld; een die een mediterraan
dieet volgde en een controlegroep die dat niet deed.
De botdichtheid werd gemeten bij het begin en na 12
maanden. Het dieet had geen merkbare invloed op de
deelnemers met een normale botdichtheid, maar wel op
degenen met osteoporose. Bij de mensen in de
controlegroep nam de botdichtheid op de manier af die
gebruikelijke is bij veroudering, maar bij degenen die
het mediterrane dieet volgden nam de botdichtheid op een
plek in het lichaam toe: het bovenste uiteinde van de
femur (dijbeen), waar dit bot vastzit aan de afgeronde
kop, die in het heupgewricht past.
Hoofdonderzoeker in Engeland prof. Susan
Fairweather-Tait, van UEA Norwich Medical School, zegt:
“Dit is een zeer gevoelige plek voor osteoporose omdat
botverlies daar vaak de oorzaak is van een heupfractuur,
die veel voorkomt bij ouderen met osteoporose.
“Het duur lang voordat bot gevormd wordt, dus hoewel
de studie met 12 maanden best lang duurde, is het
relatief kort om al invloed te kunnen zien. Het feit dat
we een duidelijk verschil konden waarnemen tussen de
groepen is dus significant, ook al was het maar op een
plek.”
Aan het door Europa gefinancierde onderzoek, geleid
door de University of Bologna, namen 1142 mensen deel
uit vijf centra in Italië, Engeland, Nederland, Polen en
Frankrijk. Degenen die een mediterraan dieet volgden
gingen meer fruit, groenten, noten, ongeraffineerde
granen, olijfolie en vis eten, aten kleine hoeveelheden
zuivel en vlees en waren matig met alcohol. Degenen in
deze interventiegroep kregen voeding zoals olijfolie en
volkorenpasta, om ze aan te moedigen zich aan het dieet
te houden en ook kregen ze een beetje vitamine D als
supplement om de effecten van verschillende hoeveelheden
zonlicht op te heffen tussen de verschillende landen.
Aan het begin en eind van de proef werd bloed
afgenomen om daarin bepaalde biomarkers op te sporen. De
botdichtheid werd bij meer dan 600 deelnemers uit beide
groepen gemeten bij de lumbale wervelkolom en de
dijbeenkop. Van die deelnemers bleek iets minder dan 10%
aan het begin van de studie osteoporose te hebben.
Dr. Amy Jennings, onderzoeker van de UEA, zegt:
“Hoewel dit een klein aantal is, is het genoeg om de
veranderingen in de dichtheid van de dijbeenkop tussen
de twee groepen als statistisch significant te
beschouwen. Degenen met osteoporose verliezen veel
sneller bot dan anderen, dus zul je eerder veranderingen
bij deze vrijwilligers zien dan bij degenen bij wie het
botverlies langzamer gaat, door normale veroudering. Bij
een langere proef zouden we misschien veranderingen
hebben opgemerkt bij degenen met een normale
botdichtheid. Maar we vonden het al aardig moeilijk om
de vrijwilligers te bewegen een jaar lang hun dieet te
veranderen, als het langer had geduurd zou het
moeilijker geweest zijn vrijwilligers te vinden en er
zouden er meer zijn afgehaakt.”
De onderzoekers zouden graag een soortgelijke maar
liefst wel langere proef willen doen met patiënten met
osteoporose, om de bevindingen bij een grotere groep te
kunnen bevestigen en te zien of de invloed ook op ander
plekken in het lichaam merkbaar is. Als de aandoening
met voeding zou kunnen worden verlicht, dan zou dat een
welkome aanvulling zijn op de huidige behandeling met
medicijnen tegen osteoporose, die ernstige bijwerkingen
kunnen hebben.
In de tussentijd is er volgens de onderzoekers geen
reden voor degenen die zich zorgen maken hierover om hun
dieet niet alvast aan te passen.
“Het mediterrane dieet blijkt ook al op andere
gebieden gunstig te zijn voor de gezondheid. Het
verlaagt onder andere het risico op cardiovasculaire
ziekte, op parkinson, alzheimer en kanker,” zegt prof.
Fairweather-Tait. “Het dieet heeft dus geen nadelen, of
je nu osteoporose hebt op niet.”
Het onderzoek: “A Mediterranean-like dietary pattern
with vitamin D3 (10 μg/day) supplements reduced rate of
bone loss in older Europeans with osteoporosis at
baseline: results of a one year randomised controlled
trial”, is verschenen in het tijdschrift American
Journal of Clinical Nutrition op 11 juli 2018.
Vertaling: A Zwart
