Blootstelling aan nicotine bij de vader kan
problemen veroorzaken bij toekomstige generaties
UNIVERSITEIT FLORIDA STATE
TALLAHASSEE, Fla. - Terwijl vrouwen al lang zijn
gewaarschuwd voor de gevaren van roken tijdens de
zwangerschap, is er veel minder bekend over de risico's
voor de nakomelingen wanneer de vaders roken.
Een nieuw onderzoek bij muizen aan de Florida State
University College of Medicine stelt dat blootstelling
aan nicotine bij mannen kan leiden tot cognitieve
achterstanden bij hun kinderen en kleinkinderen. Verdere
studies moeten uitmaken of dezelfde resultaten bij
muizen ook gelden voor mensen.
"Onze gegevens bekrachtigen de stelling dat sommige
van de cognitieve beperkingen gevonden bij de huidige
generatie kinderen en volwassenen te wijten kunnen zijn
aan de nadelige milieu aantastingen één of twee
generaties ervoor, "zei Pradeep Bhide van de Jim and
Betty Ann Rodgers Eminent Scholar voorzitter van
Developmental Neuroscience aan het College of Medicine.
"Sigaretten roken kwam vaker voor en werd sneller
aanvaard in de jaren 1940, '50 en '60 vergeleken bij
vandaag. Zou dat kunnen dat deze blootstelling de
oorzaak is van een duidelijke stijging in de diagnoses
van neurologische aandoeningen zoals ADHD en autisme?"
De resultaten werden deze week gepubliceerd in het
open access tijdschrift PLOS Biologie.
De studie wees uit dat veranderingen in het sperma
van de vader die worden toegeschreven aan blootstelling
aan nicotine tot problemen leiden in de genen die een
rol spelen bij het geheugen en het leren. Er wordt
aangenomen dat deze epigenetische veranderingen
tijdelijk zijn, zei Bhide, hoewel sommige langdurig
kunnen uitvallen. Meer onderzoek is nodig om te
begrijpen hoe lang de veranderingen kunnen duren, zei
hij.
Bhide en collega’s van de College of Medicine,
Deirdre McCarthy en Cynthia Vied ontvingen onlangs een
driejarige beurs van National Institutes of Health voor
de ondersteuning van aanvullend werk over de effecten
van blootstelling van vaderlijke nicotine op de
onderliggende moleculaire mechanismen voor
transgenerationele transmissie.
De schadelijke effecten van nicotine op cellen in de
longen en hersenen zijn onderdeel van de hoeveelheid
bewijsmateriaal dat wordt aangehaald in de aanbevelingen
die artsen geven om roken te voorkomen. Afwezig in het
gesprek is onderzoek aangetoond hoe nicotine kiemcellen
beïnvloedt of het DNA in het sperma verandert.
Blootstelling aan nicotine voor vrouwen wordt erkend
als een belangrijke risicofactor voor gedragsstoornissen
zoals ADHD. Bij mannen is er niet zo’n voldoende bewijs
om genetische risicofactoren te scheiden van milieu
invloeden.
"Artsen kunnen mannen nog niet waarschuwen dat hun
roken schadelijk kan zijn voor hun ongeboren kind, zelfs
als de moeder nooit gerookt heeft, "zei Bhide." Ik
geloof dat dit door onze studie nu wel kan."
McCarthy stelde mannelijke muizen bloot aan lage
dosissen nicotine in hun drinkwater tijdens het stadium
van ontwikkeling wanneer zij sperma produceren. De
muizen werden vervolgens gekoppeld aan vrouwelijke
muizen die nooit aan nicotine waren blootgesteld
geweest.
Hoewel de vaders normale gedragstendensen vertoonden,
vertoonden zowel hun mannelijke als vrouwelijke
nakomelingen hyperactiviteit, aandachtstekort en
cognitieve inflexibiliteit.
"Bij het analyseren van de spermatozoa van de vader
vonden we meerdere genen met epigenetische
veranderingen, "zei McCarthy." Dit omvat het dopamine
D2-gen, dat een belangrijke rol speelt bij de
ontwikkeling van de hersenen en het leren. Dit is
waarschijnlijk de bron van de cognitieve gebreken die
bij hun nakomelingen gevonden worden. "
Terwijl de studie werd uitgevoerd bij muizen waren
eerdere studies naar maternale nicotine blootstelling
consistent, ongeacht of deze werd uitgevoerd op muizen
of bij vrouwen en kinderen.
"Ik geloof dat de bevindingen uit ons onderzoek
zonder meer kunnen worden geëxtrapoleerd naar mensen,"
zei Bhide.
Vertaling: Andre Teirlinck
