Mogelijk verhoogd risico op kanker bij vrouwen met nachtdiensten

AMERICAN ASSOCIATION FOR CANCER RESEARCH

Volgens meta-analyse houdt nachtdiensten draaien verband met een hoger borstkanker-, huidkanker- en maagdarmkankerrisico

Gepubliceerd: In tijdschrift Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention van de American Association for Cancer Research, auteur Xuelei Ma, PhD, oncoloog bij State Key Laboratory of Biotherapy and Cancer Center, West China Medical Center of Sichuan University, Chengdu, China.

Achtergrond: Ma legt uit dat de meeste voorgaande meta-analyses zich richtten op begrip van het verband tussen vrouwelijke werkers met nachtdiensten en borstkankerrisico, omdat dit wereldwijd de vaakst voorkomende kankersoort is onder vrouwen, maar de conclusies waren niet eensluidend. Voortbouwend op eerdere studies, analyseerden Ma en zijn collega’s of langdurig nachtdiensten draaien bij vrouwen verband houdt met het risico op 11 soorten kanker.

Werkwijze van de studie: Ma en zijn team voerden een meta-analyse uit met gebruikmaking van data uit 61 artikelen, waarin 114.628 kankergevallen genoemd worden en waaraan 3.909.152 mensen uit Noord-Amerika, Europa, Australië en Azië deelnamen. De artikelen bestonden uit 26 cohortstudies, 24 case-controlestudies en 11 geneste case-controlestudies (nested case control, NCC). In deze studies werd gezocht naar verbanden tussen langdurig nachtdiensten draaien en het risico op 11 soorten kanker. Verder werd specifiek gekeken naar langdurig in nachtdienst werken en het risico op zes soorten kanker onder vrouwelijke verpleegsters.

Resultaten: Het risico op kanker nam onder vrouwen met 19 procent toe als gevolg van langdurig nachtdiensten draaien. Bij analyse van specifieke soorten kanker zagen de onderzoekers dat deze groep een verhoogd risico liep op huid- (41 procent), borst- (32 procent) en maagdarmkanker (18 procent), vergeleken met vrouwen die niet langdurig in nachtdiensten werkten. Na de deelnemers per locatie te hebben ingedeeld bleek dat een verhoogd risico op borstkanker alleen voorkwam onder vrouwelijke nachtdienstwerkers in Noord-Amerika en Europa.

“Het verraste ons dat de associatie tussen nachtdienstwerk en borstkanker alleen voorkwam bij vrouwen uit Noord-Amerika en Europa,” zegt Ma. “Het is mogelijk dat vrouwen daar hogere geslachtshormoonspiegels hebben. Het is bekend dat die positief geassocieerd zijn met hormoongerelateerde kanker zoals borstkanker.”

Van de vrouwelijke verpleegkundigen bleken degenen die in nachtdiensten werkten meer kans te hebben op borst- (58 procent), maagdarm- (35 procent) en longkanker (28 procent), vergeleken met verpleegsters die geen nachtdiensten draaiden. Van alle geanalyseerde beroepen bleek dat van verpleegster het hoogste risico te vormen op het ontwikkelen van borstkanker als in nachtdienst werd gewerkt.

“Verpleegsters die nachtdiensten draaiden hadden een medische achtergrond en misschien worden die vaker gescreend en onderzocht,” merkt Ma op. “Een andere mogelijke verklaring voor het hogere kankerrisico bij deze doelgroep kan te maken hebben met de vereisten van nachtdiensten draaien als verpleegsters; het zouden verhoudingsgewijs zwaardere diensten kunnen zijn.”

De onderzoekers deden ook een dosis-respons meta-analyse onder borstkankerstudies waarbij de blootstelling aan nachtwerk drie of meer niveaus bedroeg. De bevinding was dat het risico op borstkanker toenam met 3,3 procent voor elke vijf jaar van nachtdiensten draaien.

Opmerkingen auteur: “Door het integreren van een grote hoeveelheid bestaande data, konden we vaststellen dat nachtwerk positief geassocieerd is met verschillende veelvoorkomende kankersoorten bij vrouwen,” zeg Ma. “De resultaten van dit onderzoek suggereren dat er programma’s nodig zijn voor de bescherming van vrouwelijke nachtwerkers. Ons onderzoek wijst uit dat nachtwerk een risicofactor is voor kanker bij vrouwen,” zegt hij. “Deze resultaten zouden aanleiding kunnen zijn voor het treffen en implementeren van maatregelen ter bescherming van de vrouwen. Zij zouden regelmatig lichamelijk onderzocht dienen te worden en gescreend moeten worden op kanker.”

“Gegeven het feit dat nachtdiensten wereldwijd steeds vaker voorkomen en de zware maatschappelijke last van kanker, willen we met deze studie de aandacht vestigen op dit probleem, zodat er meer grote cohortstudies zullen worden uitgevoerd om de verbanden te bevestigen,” zo voegt hij toe.

Studiebeperkingen: Een beperking van dit werk is het gebrek aan consistentie tussen studies voor wat betreft de definitie van “langetermijn” nachtwerk, waarbij definities worden gehanteerd als “werken tijdens de nacht” en “ten minste drie nachten per maand werken”. Andere beperkingen zijn onder andere significante heterogeniteit tussen verschillende studieopzetten en vooringenomenheid (publication bias).

Vertaling: A Zwart