Grotere hersenen hebben hoger risico op kanker

Dick Schrauwen [1]

NOORWEGEN UNIVERSITEIT VAN WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE [2]

INLEIDING

Hoe meer hersencellen u heeft, hoe groter uw risico op hersenkanker. Het zou zelfs zo kunnen zijn dat het hebben van grote hersens de (belangrijkste, DS) oorzaak is. Dat is wat dokter en promovendus Even Hovig Fyllingen van de Noorse Universiteit voor Wetenschap en Technologie (NTNU) [2] en zijn collega-onderzoekers hebben bepaald.

Fyllingen zegt: "Agressieve hersenkanker is een zeldzame vorm van kanker, maar als je het eenmaal hebt, is de overlevingskans relatief laag".

LIFESTYLE DOET ER MINDER TOE

Voor sommige soorten kanker maakt levensstijl een groot verschil. Bijvoorbeeld: mensen die roken hebben een groter risico op longkanker dan niet-rokers. De levensstijl van een persoon is minder van invloed op de ontwikkeling van hersentumoren.

GROTE ORGANEN, GROTER RISICO

Een groot brein betekent meer hersencellen. En hoe meer cellen je hebt, des te meer celdelingen er fout kunnen gaan. Zo’n foute deling kan een mutatie veroorzaken die die tot kanker leidt.

Fyllingen: "Verschillende studies hebben aangetoond dat de grootte van het orgaan een belangrijke factor is bij de ontwikkeling van kanker. Bijvoorbeeld: vrouwen met grotere borsten hebben een groter risico op borstkanker. We wilden nagaan of dit ook het geval is voor hersentumoren."

ONDERZOEK

Om die onderzoeksvraag te beantwoorden werden de resultaten van een over de tijd gespreide studie, HUNT [3], gebruikt. HUNT biedt toegang tot gezondheidsgegevens en bloedmonsters van duizenden Noren in de regio Nord-Trøndelag. Deze data zijn verzameld tussen 1984 en nu.

Het doel van het onderzoek is om erachter te komen waarom sommige mensen ziek worden terwijl anderen gezond blijven. Wat is van invloed op onze gezondheid en hoe beïnvloedt onze gezondheid ons leven?

Fyllingen gebruikte de derde versie (HUNT-3) van de enquête. Hij vergeleek de data uit HUNT-3 met de dataverzameling van de neurochirurgieafdeling van het St. Olavs ziekenhuis. Uit die dataverzameling haalde hij de gegevens over iedereen die tussen 2007 en 2015 was geopereerd voor primaire gliomen (hersentumoren) [5]. Hij vergeleek die data met een controlegroep van gezonde mensen afkomstig uit de HUNT-studie.

De onderzoekers gebruikten MRI-scans om de grootte van de hersenen te meten. Van die scans werden 3D-modellen gemaakt zodat het intracraniale hersenvolume tot op de milliliter nauwkeurig kon worden bepaald.

VROUWEN MET EEN GROOT HOOFD LOPEN HET GROOTSTE RISICO

De studie toont ook aan meer mannen dan vrouwen hersentumoren ontwikkelen. Fyllingen:
"Mannen hebben een groter brein dan vrouwen omdat het lichaam van mannen over het algemeen groter is. Dit betekent niet dat mannen slimmer zijn, maar dat je meer hersencellen nodig hebt om een ??groot lichaam te besturen. Dit is ook het geval bij dieren. Bij grote dieren zijn alle organen groter. Dat geldt voor het hart, de longen en ook de hersenen."

Uit de studie blijkt ook dat dat vrouwen met een groot brein een groter risico hebben op het ontwikkelen van hersentumoren dan mannen met even grote hersenen. Fyllingen: "Mannen hebben zeventig procent meer kans dan vrouwen op het ontwikkelen hersentumoren. Maar als we corrigeren voor de grootte van het hoofd dan is het niet langer gunstig om vrouw te zijn.

Het blijkt dat vrouwen met grote hersenen juist bijzonder vatbaar zijn voor hersenkanker. Waarom dat zo is? Ik heb geen idee."

VERWIJZINGEN

[1] Vertaling bewerking van persbericht
- https://www.eurekalert.org/pub_releases/2018-10/nuos-bba102918.php

over het wetenschappelijk artikel (abstract): `Does risk of brain cancer increase with intracranial volume? A population-based case control study`; Even Hovig Fyllingen en anderen, zie:
- https://academic.oup.com/neuro-oncology/article-abstract/20/9/1225/4937539

[2] NORWEGIAN UNIVERSITY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY
- https://www.ntnu.edu/

[3] Nord-Trøndelag Health Study (HUNT)zie:
- https://www.ntnu.edu/hunt

[4] St Olav ziekenhuis, neurochrurgie
- https://www.ntnu.edu/inb/neurosurgery

[5] Primaire glioom
- https://tinyurl.com/y7gw9nhj