Hormoon uit vet stimuleert stofwisseling bij zowel
beweging als kou
Beter begrip van signalen om energie te verbranden
kan uiteindelijk leiden tot behandelingen van obesitas.
JOSLIN DIABETES CENTER
Helaas maar waar, we reageren niet allemaal hetzelfde op
sporten. Onderzoekers van het Joslin Diabetes Center
hebben een nieuw soort aanwijzing blootgelegd met
betrekking tot deze gevarieerde reacties—een hormoon
waarvan de niveaus in de bloedbaan sterk hoger worden
bij zowel beweging als bij kou.
De bevinding kwam uit de eerste uitgebreide studie naar
vet-regulerende hormonen (bekend als ‘lipokines’) bij
beweging. “Dit is een heel nieuw gebied in het onderzoek
naar bewegingsmetabolisme, en het heeft er de schijn van
dat we een nieuw mechanisme gevonden hebben waarbij
beweging een gunstig effect heeft”, zegt Laurie
Goodyear, Ph.D., hoofd van Joslin’s Section on
Intergrative Physiology and Metabolism en seniorauteur
van een rapport over het werk, gepubliceerd in ‘Cell
Metabolism’.
Experimenten bij zowel mensen als muizen hebben
aangetoond dat niveaus van een lipokine, met de
omslachtige naam; 12,13-diHOME, significant stijgen bij
beweging, in tegenstelling tot de niveaus van andere
geanalyseerde lipokines.
De studie volgde op een onderzoek, vorig jaar
gepubliceerd in het gezamenlijke werk met het lab van
Joslin’s Yu-Hua Tseng, Ph.D. Deze samenwerking
onderzocht het vrijkomen van lipokines uit bruin vet,
hetgeen energie kan verbranden bij mensen of andere
zoogdieren die blootgesteld worden aan kou. Bij zowel
mensen als muizen, demonstreerden de onderzoekers dat
het 12,13-diHOME molecuul vrij kwam uit bruin vet
tijdens blootstelling aan kou en gunstige
stofwisselings-effecten bood.
We vonden het erg opvallend dat wanneer we destijds
lipokines bij beweging analyseerden, dezelfde lipokine
die bij kou toenam, ook bij beweging toenam, aldus
Goodyear, een Associate Professor in Medicine aan de
Harvard Medical School.
De Joslin-onderzoekers begonnen door de niveaus van
lipokines in het bloed van 27 gezonde mannelijke
vrijwilligers van gevarieerde leeftijd, te meten voor
het sporten, onmiddellijk na het sporten, en drie uur na
het sporten. Wanneer er onmiddellijk na het sporten
gemeten werd, “kwam 12,13-diHOME behoorlijk sterk naar
voren”, zegt Goodyear. De onderzoekers gingen verder
door een ander groep vrijwilligers te bestuderen; 12
gezonde jonge mensen (gelijk verdeeld in mannen en
vrouwen) zonder regelmatige sport-gewoonten. Wederom,
steeg het niveau van het lipokine over het algemeen
substantieel tijdens het sporten. Daarnaast ontdekten de
onderzoekers dat, in het algemeen, hoe meer fit de
mensen waren, hoe groter hun resterende niveaus van
12,13-diHOME.
Het team bestudeerde vervolgens lipokines bij muizen in
beweging en zag soortgelijke resultaten. ”Wanneer muizen
een enkele korte oefening doen, zien we een toename in
12,13-diHOME” zegt Goodyear. “We zagen ook een toename
na een training van oefeningen.”
Vervolgens, keken onderzoekers naar moleculaire
aanwijzingen richting de bron van de lipokine en
ontdekte dat bruin vet een voor de hand liggende
verdachte was. Dit werd bevestigd toen de wetenschappers
het meeste bruine vet bij muizen verwijderden en
ontdekten dat de 12,13-diHOME niveaus bij beweging flink
daalden. “Het lijkt het eerste voorbeeld van een
hormoon, vrijkomend uit bruin vet, dat enkele van de
stofwisselingseffecten van beweging zou reguleren” merkt
Goodyear op.
Onderzoekers van over de hele wereld zoeken naar
manieren om energieverbruik te verhogen, en zo dus
obesitas te verminderen, door activiteit van bruin vet
te stimuleren. “Het merendeel van onze gegevens
suggereert dat beweging het energieverbruik van bruin
vet niet opvoert, maar hier heeft beweging duidelijk een
effect op bruin vet”, aldus Goodyear.
Verder werk, bij spiercellen van zowel muizen als mensen
die 12,13-diHOME toegediend kregen, legde bloot dat de
lipokine zich gedraagt als een signaal om het gebruik
van vetzuren als brandstoffen te stimuleren, voegt
Goodyear nog toe.
Goodyear en haar collega’s zijn hun onderzoek naar de
rol van de lipokine, en andere lipokines die verminderen
tijdens beweging, aan het verbreden en verdiepen in een
grotere menselijke cohort- alsmede in verdere
proefdierstudies. “Hoe meer kennis we hebben over
beweging en hoe het werkt, hoe beter we kunnen begrijpen
hoe te strijden tegen stofwisselingsziekten”, zegt
Goodyear.
Vertaling: Arnoud