Slapende stamcellen kunnen helpen bij het herstel
van de hersenen
UNIVERSITEIT VAN CAMBRIDGE
Wetenschappers van het Wellcome Trust/Cancer Research
UK Gurdon Institute, University of Cambridge, hebben een
nieuw type stamcellen in de hersenen ontdekt waarvan ze
zeggen dat ze een groot potentieel hebben voor herstel
na hersenletsel of hersenziekte.
Een belangrijk doel van regeneratief onderzoek is het
efficiënt herstellen van de hersenen na een blessure,
bijvoorbeeld als gevolg van een beroerte, de ziekte van
Alzheimer of hoofdtrauma, ziekte of veroudering. De
hersenen zijn slecht in het zichzelf herstellen; het kan
echter mogelijk worden om de reparatie zonder chirurgie
te verbeteren door zich te richten op stamcellen die
zich in de hersenen van de patiënten bevinden.
Stamcellen hebben de unieke capaciteit om alle cellen in
de hersenen te produceren, maar worden normaal inactief
gehouden in een vorm van cellulaire 'slaap' die bekend
staat als rust. Rustende cellen prolifereren niet of
genereren geen nieuwe cellen. Dus elke regeneratieve
therapie gericht op stamcellen moet ze eerst doen
ontwaken uit hun rust.
In een in het tijdschrift Science gepubliceerde
studie rapporteren promovendus Leo Otsuki en zijn
supervisor professor Andrea Brand de ontdekking in het
brein van een nieuw type rustende stamcel (bekend als
'G2 ruststamcel') met een hoger regeneratief potentieel
dan rustende stamcellen die eerder zijn geïdentificeerd.
Belangrijk is dat G2 ruststamcellen ontwaken om de
belangrijkste soorten cellen in de hersenen - neuronen
en glia - veel sneller aan te maken dan bekende rustende
stamcellen, waardoor ze aantrekkelijke doelen zijn voor
een therapeutisch ontwerp.
"Het brein is niet goed in het repareren van
zichzelf, maar deze nieuw ontdekte stamcellen laten zien
dat er misschien een manier is om het vermogen ervan te
verbeteren", zegt professor Brand. "Deze stamcellen
bevinden zich in een rusttoestand, maar eenmaal wakker
zijn ze in staat om belangrijke hersencellen te
genereren."
Door de fruitvlieg (Drosophila) te bestuderen,
identificeerden de auteurs een gen dat bekend staat als
tribbles en selectief G2-rustige stamcellen reguleert.
Het DNA van fruitvliegjes heeft veel overeenkomsten met
dat van de mens waardoor ze een bruikbaar model zijn om
de menselijke biologie te begrijpen; 60% van de
menselijke genen geassocieerd met ziekte worden ook
gevonden in de Drosophila. Het tribbles-gen heeft
tegenhangers in het zoogdiergenoom die worden gevonden
in stamcellen in de hersenen. De onderzoekers geloven
dat medicijnen die tribbles boosten een manier kunnen
zijn om G2-stille stamcellen te doen ontwaken.
"We hebben het gen gevonden dat ervoor zorgt dat deze
cellen rustiger worden", voegt Otsuki toe. "De volgende
stap is het identificeren van potentiële medicijnachtige
moleculen die dit gen blokkeren en de stamcellen wakker
maken.
"We geloven dat er vergelijkbare rustende stamcellen
in andere organen aanwezig zijn en deze ontdekking zou
kunnen helpen bij het verbeteren of ontwikkelen van
nieuwe regeneratieve geneesmiddelen."
Vertaling: Andre Teirlinck
