Verband ernstige tandvleesaandoeningen en risico
op (alvleesklier)kanker
In de grootste studie tot nu toe met behulp van
tandheelkundig onderzoek wordt ernstige parodontitis
geassocieerd met 24 procent verhoogd risico op kanker.
Volgens een nieuwe collaboratieve studie onder
leiding van epidemiologen Dominique Michaud aan Tufts
University School of Medicine en Elizabeth Platz of the
Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health en
Kimmel Cancer Center leveren gegevens verzameld tijdens
een lange termijn gezondheidstudie aanvullend bewijs
over het verband tussen een verhoogd risico op kanker
bij mensen met gevorderde tandvleesaandoeningen.
De studie gepubliceerd in het Journal of the National
Cancer Institute, gebruikte gegevens van uitgebreide
tandheelkundige onderzoeken die werden uitgevoerd op
7.466 personen uit Maryland, Minnesota, Mississippi en
North Carolina, als onderdeel van hun deelname aan het
onderzoek Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC), en
vervolgens gevolgd van 1990 tot 2012. Tijdens de
follow-up periode werden 1.648 nieuwe gevallen van
kanker gediagnosticeerd.
Het onderzoeksteam vond een toename van 24 procent
van het risico op het ontwikkelen van kanker bij
deelnemers met ernstige parodontitis, in vergelijking
met patiënten met milde tot geen parodontitis. Bij
patiënten die geen tanden hadden (edentulitis) - wat een
teken kan zijn van ernstige parodontitis - was de
toename van het risico 28 procent. Het hoogste risico
werd waargenomen voor longkanker, gevolgd door
colorectale kanker.
Toen de onderzoekers subgroepanalyses deden,
ontdekten ze dat deelnemers met ernstige parodontitis
meer dan dubbel risico hadden om longkanker te
ontwikkelen. Een 80 procent toename van het risico op
darmkanker werd, in overeenstemming met eerdere
bevindingen, waargenomen bij deelnemers met edentulitis.
Bij nooit rokers werd een dubbel zo hoog risico
opgemerkt voor deelnemers met ernstige parodontitis, in
vergelijking met degenen met geen of milde parodontitis.
"Dit is het grootste onderzoek naar de associatie van
tandvleesaandoeningen en het risico op kanker langs
tandheelkundige onderzoeken om tandvleesaandoeningen te
meten voorafgaand aan de diagnose van kanker," zei
hoofdauteur Dominique Michaud, Sc.D., hoogleraar
volksgezondheid en gemeenschapsgeneeskunde bij Tufts
University School of Medicine. "Aanvullend onderzoek is
nodig om te evalueren of de preventie en behandeling van
parodontale aandoeningen zou kunnen helpen de incidentie
van kanker te verminderen en het aantal sterfgevallen
als gevolg van bepaalde soorten kanker te verminderen."
Michaud merkte op dat de bevindingen vooral
interessant zijn in het licht van onderzoek, waaronder
een recente studie in Science, waarin werd vastgesteld
dat dikkedarmkankerweefsels bacteriën bevatten die in de
mond aanwezig zijn, waaronder bacteriën die met
parodontale aandoeningen zijn geassocieerd.
De onderzoekers onthulden ook een kleine toename van
het risico op alvleesklierkanker bij patiënten met
ernstige parodontitis. Hoewel niet statistisch
significant, is de associatie waargenomen in andere
vergelijkbare onderzoeken, waaronder een aantal
onderzoeken onder leiding van Michaud of Tufts.
Het onderzoeksteam wees ook op de impact van roken
bij de deelnemers, aangezien rokers vaker parodontitis
krijgen en roken het risico op long- en darmkanker
verhoogt.
"Toen we keken naar gegevens van de mensen die nooit
hadden gerookt, vonden we ook bewijs dat het hebben van
ernstige parodontitis gerelateerd was aan een verhoogd
risico op longkanker en dikkedarmkanker," zei Elizabeth
Platz, Sc.D., ondervoorzitter van de afdeling
epidemiologie van de Johns Hopkins Bloomberg School of
Public Health en co-leider van het Cancer Prevention and
Control Program in het Johns Hopkins Kimmel Cancer
Center.
De ARIC-gegevens waren vooral nuttig om te
bestuderen, omdat in tegenstelling tot de meeste eerdere
onderzoeken die tandvleesaandoeningen en het
kankerrisico met elkaar in verband brachten,
parodontitis werd bepaald op basis van tandonderzoeken
als onderdeel van de ARIC-studie in plaats van de
zelfrapportage door de deelnemers. De tandheelkundige
onderzoeken gaven gedetailleerde metingen van de dikte
van het tandvlees op verschillende plaatsen in de mond.
De ARIC-gegevens omvatten zowel Kaukasische als
Afro-Amerikaanse deelnemers.
De onderzoekers vonden geen verband tussen verhoogd
risico op borst-, prostaat- of bloed/lymfekanker en
parodontitis. Het verband tussen parodontitis en
verhoogd kankerrisico was zwakker of niet duidelijk bij
Afro-Amerikaanse deelnemers van de ARIC-studie, behalve
in gevallen van long- en colorectale kanker. "Aanvullend
onderzoek is nodig om rekening te houden met
kankersite-specifieke en raciale verschillen”, schreven
de auteurs. De onderzoekers waarschuwen dat het
onderzoek beperkt was in omvang voor subgroepanalyses en
minder vaak voorkomende kankers. De bevindingen
suggereren aldus de behoefte voor verder onderzoek.
Michaud en Platz zeiden dat de studie ook wijst op
het belang van uitbreiding van de tandartsverzekering
tot een grotere bevolkingsgroep. "Meer weten over de
risico's die kunnen voortvloeien uit parodontitis kan
meer steun geven voor een uitgebreide tandheelkundige
verzekering op zo’n manier dat we iedereen een
ziektekostenverzekering moeten aanbieden," zei Platz.
Geavanceerde tandvleesontsteking, ook wel
parodontitis genoemd, wordt veroorzaakt door een
bacteriële infectie die het zachte weefsel en het bot
dat de tanden ondersteunt, beschadigt. Eerder onderzoek
heeft al een verband aangetoond tussen parodontitis en
verhoogd kankerrisico, hoewel het mechanisme dat de twee
ziekten verbindt nog steeds onzeker is.
Vertaling: Andre Teirlinck
