Chemotherapie kan leiden tot vroege menopauze bij jonge vrouwen met longkanker

Dick Schrauwen [1]

CLEVELAND, Ohio (29 augustus 2018)

SAMENVATTING

Deze studie is de eerste die het aantal vrouwen (percentages) met amenorroe (uitblijven van de menstruatie) [2] beschrijft bij vrouwen die jonger zijn dan 50. De auteurs concluderen dat vrouwen met longkanker die in de toekomst kinderen willen krijgen moeten worden voorgelicht over risico's en opties voordat ze met een behandeling (chemotherapie, DS) beginnen.

ACHTERGROND

De onderzoeksresultaten worden vandaag (2018-08-29) online gepubliceerd in `Menopause`, het tijdschrift van The North American Menopause Society (NAMS) [3].

Volgens de Mayo Clinic [4] is het aantal mannen waarbij longkanker wordt vastgesteld sinds 1975 met 32% gedaald. Bij vrouwen is het aantal longkanker-diagnoses met 94% procent gestegen. Er sterven meer vrouwen aan longkanker dan aan borstkanker en longkanker is nu de belangrijkste doodsoorzaak bij Amerikaanse vrouwen.

Longkanker komt vaker voor bij ouderen. Maar longkanker treft vrouwen vaker op een jongere leeftijd dan mannen. In de VS wordt per jaar de diagnose `longkanker` gesteld bij ongeveer 5000 vrouwen die nog steeds menstrueren.

Uit onderzoek naar menstruatie-effecten bij borstkanker blijkt dat bij 40 tot 80 procent van vrouwen de menopauze vroegtijdig intreedt. Voor longkanker zijn die effecten onvoldoende onderzocht.

We maken ons zorgen omdat vrouwelijke patiënten die longkanker hebben overwonnen met chemotherapie vaak lijden onder een vroegtijdige menopauze. Menopauze leidt niet alleen tot opvliegers, een droge vagina en aantasting van de botten maar ook tot onvruchtbaarheid.

Daarom moeten we vrouwen met een kinderwens en die lijden aan longkanker wijzen op de mogelijkheden om hun eicellen of embryo te bewaren [5].

STUDIE

Bij de studie waren 182 vrouwen betrokken die nog niet in de menopauze zaten. Het project `Mayo Clinic Epidemiology and Genetics of Lung Cancer Research Program` volgde vrouwen met longkanker tussen 1999 en 2016. Vanaf de diagnose (gemiddelde leeftijd 43 jaar) vroeg het project jaarlijks aan de vrouwen hoe het stond met hun menstruatie. Ook werd het type behandeling geregistreerd. De onderzoekers berekenden voor elke jaarlijkse enquête het aantal vrouwen die zeiden dat hun menstruatie was gestopt.

De resultaten van de studie verschijnen in het artikel "Amenorroe na behandeling van longkanker" [6]. Hoewel de studie klein is, gaf 64% van de 85 vrouwen die chemotherapie kregen, aan dat ze binnen een jaar na diagnose in de menopauze zaten. Slechts 15% van de 94 patiënten die geen systemische therapie (chemo-, immuun-, of hormonale therapie) [6] kregen, rapporteerde dat ze last hadden van de menopauze. Drie patiënten kregen alleen een gerichte therapie [7]. Twee van deze drie vrouwen gaven bij de laatste enquête (gemiddeld 3 jaar na de diagnose) aan dat de menopauze niet was ingetreden. Deze resultaten suggereren dat chemotherapie bij patiënten met longkanker die de ziekte te boven komen een verhoogd risico hebben dat hun menstruatie uitblijft.

 "Hoewel er meer onderzoek nodig is, wijzen de resultaten erop dat premenopauzale vrouwen die chemotherapie krijgen tegen longkanker een vergelijkbaar risico lopen op amenorroe, vroege menopauze en verlies van hun vruchtbaarheid als vrouwen die chemotherapie krijgen tegen borstkanker of lymfoom", aldus Dr. JoAnn Pinkerton, uitvoerend directeur van NAMS. "Ik ben het ermee eens dat premenopauzale patiënten met longkanker moeten worden voorgelicht over het risico op amenorroe door chemotherapie voordat die therapie wordt gestart. Ook moet er worden gewezen op de gevolgen van amenorroe zoals het verlies van de vruchtbaarheid en de gangbare overgangsverschijnselen (opvliegers, vaginale droogheid en botverlies).