Big Pharma bespeelt het systeem om lucratieve financieringsdeals in centraal Europa veilig te stellen

Nieuw onderzoek, van een internationale groep van gezondheidsbeleid experts, geleid door de University of Bath (UK), laat een vermengd beeld zien van transparantie in openbare besluitvorming met betrekking tot het goedkeuren van nieuwe medicijnen in Polen, een van Europa's grootste farmaceutische markten.

Ondanks een verstoorde relatie met de Europese Commissie is Polen bejubeld als leider in het moderniseren van zijn beoordelingssystemen die vaststellen of nieuwe medicijnen een goede prijs-kwaliteitsverhouding hebben en significante overheidsinvesteringen waard zijn.

Op basis van uitgebreide analyses van meer dan 330 wetenschappelijke medicatie-beoordelingen, suggereren de nieuwe bevindingen dat de Polish Agency for Health Technology Assessment de 'gouden' transparantie-norm, vastgesteld door het National Institute for Health and Care Exellence (NICE) in Engeland bereikt heeft.

Verrassend genoeg, heeft de Polish Agency zelfs NICE overtroffen op bepaalde manieren, zoals in voorzien van details over de timing van de beoordelingsprocessen.

Maar, het is toch niet een compleet succesverhaal, aangezien er nog steeds gebieden zijn waar de Polish Agency significant achterloopt op NICE. Het onderzoek ontdekt dat de wetenschappelijke beoordelingsrapporten veel geredigeerde -of weggelaten- informatie omvatten, informatie over prijzen van medicatie, hetgeen gepast nauwkeurig openbaar onderzoek naar beslissingen met grote financiële consequenties voorkomt.

Daarnaast ontbeert het de Agency aan transparantie in het openbaar maken van potentiële belangenverstrengeling tussen haar experts en farmaceutische multinationals. Het is vaak onduidelijk hoeveel experts financiële banden hadden met de industrie, wat de aard daarvan was en of deze op gepaste wijze aangepakt zijn.

De bevinding wordt ondersteund door een ander onderzoek, afgelopen maand gepubliceerd door dezelfde onderzoeksgroep. Gebaseerd op meer dan 100 interviews en grondige analyses van sleutel-beleidsdocumenten, identificeren de auteurs een 'Fire Exit' syndroom, waar lager verdienende ambtenaren vertrekken bij publieke organisaties om dik betaalde banen te krijgen in de farmaceutische sector. Het ontdekt ook een patroon van Big Pharma die medische experts, werkend in een ondergefinacierde pulieke gezondheidssector coöpteert, hierbij gebruik makend van diverse soorten stimuli, zoals financieren van onderzoek.

De Polish Agency heeft daarom moeite om toegang te krijgen tot expertise die niet gezien zou worden als bevooroordeeld door belangen van de industrie. Om het nog erger te maken, staat de Agency ook nog bloot aan flinke druk door patiëntenorganisaties, vaak afhankelijk van farmaceutische financiën, bij gebrek aan geschikte overheidssubsidies.

Ondanks regelementen met betrekking tot belangenverstrengeling bij de overheid in de context van Polen, suggereert dit dat deze in feite averechts werken in de zin dat ze kunnen aanmoedigen om pogingen te doen om informele toegang te krijgen tot besluitvormers. Tegen de achtergrond van een wijdverspreide acceptatie van de invloed van de industrie op gezondheidszorg, suggereert het dat gezondheidsprofessionals, alsmede medische opleidingen, voordeel zouden hebben van een betere scholing op het gebied van bewustzijn van belangenverstrengeling.

Hoofdauteur, dr. Piotr Ozieranski van het Department of Social & Policy Sciences, legt uit: “Ons onderzoek suggereert dat ondanks de significante vooruitgang van de afgelopen jaren, het beoordelen van medische technologiën in Polen nog wel wat stappen te zetten heeft. Het bereiken van volledige transparantie met betrekking tot de origine en de omvang van potentiële belangenverstrengeling van medische experts is de weg om ons te verzekeren, als gewone burgers, dat beslissingen over financiering van nieuwe medicatie enkel zijn gebaseerd op het best mogelijke onafhankelijke wetenschappelijke bewijs.

Dit is belangrijk aangezien in Polen zowel artsen als patiënten bloot staan aan machtige beïnvloedings-mechanismen, ingezet door Big Pharma. Toegenomen transparantie is een belangrijke stap in het terugbrengen van enige bovenmatige invloed.

Deze bevindingen suggereren dat er meer gedaan moet worden om de publieke gezondheid in Polen te beschermen door meer open en transparant te zijn over potentiële belangenverstrengeling, waaronder ook nieuwe initiatieven tot informatieverstrekking bij medische opleidingen.”

Het laatste onderzoek bouwt verder op eerder onderzoek door te laten zien hoe Big Pharma in Polen en in het westen lobbyt. Het werd gefinancierd via subsidies van het Department of Sociology and St Edmunds's College, University of Cambridge.

Vertaling: Arnoud