Nieuwe tactieken van tabaksindustrie om impact van reclameverbod te verminderen

UNIVERSITY OF STIRLING

Tabaksfabrikanten stimuleren winkeliers door middel van beloningen om reclame te maken voor hun producten, in een poging om de effecten te verzachten van het verbod tentoonspreiding ervan, zo blijkt uit een studie van de University of Stirling.

Uit het onderzoek blijkt dat tabaksfabrikanten beloningen uitdelen – zoals geldbonussen en iPads – aan kleine ondernemers die de verkoop van hun merken proberen te vergroten. Vierentwintig kleine onafhankelijke tabakswinkeliers in Schotland – waaronder kleine supermarkten, krantenkiosken en benzinestations – werden voor het onderzoek geďnterviewd, nadat het openlijk tonen van tabaksproducten in april 2015 in de ban was gedaan.

De winkeliers meldden dat zij een reeks voordeeltjes kregen als zij bijvoorbeeld toch een tabaksafdeling behielden, een voorraad aanhielden, de producten zo neerzetten dat ze het best opvielen, de verkoop bevorderden, nieuwe waren uitprobeerden of als specifieke merken werden aanbevolen door de winkelier.

Hoofdauteur Martine Stead, adjunct-directeur van het Institute of Social Marketing, zegt: “De tabaksindustrie heeft jarenlang beloningen uitgedeeld aan winkeliers om tabaksproducten in voorraad te hebben en te verkopen en om specifieke merken opvallend in de schappen te leggen. De verwachting was eigenlijk dat deze praktijken zouden afnemen, omdat het openlijk tonen niet meer mag en de klanten de producten dus niet meer kunnen zien. Maar onze studie suggereert dat dit niet het geval is. De tabaksfabrikanten zijn nu nog afhankelijker van de winkeliers voor de reclame, nu de schappen niet meer zichtbaar zijn. Ze bieden nog steeds geld en beloningen aan, zoals grote sommen geld ineens om specifieke producten mondeling aan te bevelen aan de klanten.”

Het onderzoek, dat werd uitgevoerd door het DISPLAY team, een samenwerking tussen de universiteiten van Stirling, St. Andrews en Edinburgh, en ScotCen, volgt op verhalen over soortgelijke praktijken van beloningen in Australië en Canada, waar eenzelfde soort verbod geldt.

Het Schotse team constateerde dat de beloningen vaak werden opgenomen in bestaande samenwerkingsverbanden of loyaliteitsverbindingen, waarbij punten gescoord konden worden voor geld of geschenken, zoals iPads en spullen voor de zaak. Sommige winkeliers kregen ook een geldbedrag als ze een schap voor tabaksproducten in hun winkel lieten staan.

Als onderdeel van een reclamecampagne kregen winkeliers te horen dat er een “mystery shopper” zou langskomen die om een rivaliserend merk zou vragen. Ondernemers die dan probeerden de klant van dat rivaliserende merk af te houden en het “eigen” merk aanraadden zouden als beloning een som geld ontvangen.

De meeste winkeliers – 17 van de 24 – kregen vlak voordat het verbod inging hulp van tabaksfirma’s om hun schappen zodanig aan te passen dat het binnen de wet viel, die voorschrijft dat tabaksproducten niet direct in het zicht liggen, maar achter deuren of rolluiken.

De onderzoekers geven toe dat de proef maar klein was, maar toch denken ze dat eruit blijkt dat “de strategieën die we tegenkwamen in onze studie waarschijnlijk ook zullen worden ingezet in andere landen waar al een uitstalverbod is, of waar men daartoe plannen heeft”.

Het team erkent ook dat het inzetten van prikkels om de verkoop binnen de tabaksindustrie te stimuleren geen nieuw verschijnsel is. Zij zagen echter wel dat bedrijven deze praktijken nu zodanig aanpassen dat ze “binnen de context van het uitstalverbod blijven”. “De reden achter een verbod op tabaksreclame en uitstallingen op verkooppunten is het verminderen van de mogelijkheden voor tabaksfirma’s om de winkelomgeving op deze manier te benutten,” schrijven zij. “Dit onderzoek toont echter aan dat het verbod op tentoonspreiding niet voorkomt dat alsnog wordt geprobeerd invloed uit te oefenen op winkeliers via hun vertegenwoordigers.”

Het team denkt dat die invloed zelfs nog crucialer wordt nu, in deze tijd van eenvoudige, effen verpakkingen, die in Schotland eerder dit jaar werden ingevoerd. Het onderzoek suggereert dat de praktijk zou kunnen stoppen door een volledig verbod uit te vaardigen op betalingen door bedrijven aan winkeliers, door het aantal winkels dat tabak verkoopt in elke regio te verminderen, door verkoop in de buurt van scholen te verbieden en door winkeliers te belonen als ze stoppen met de verkoop van tabak.

De interviews vonden plaats in vier Schotse gemeentes in juni en juli 2015 en in dezelfde periode in 2016. Het onderzoeksverslag, “Tobacco companies' use of retailer incentives after a ban on point-of-sale tobacco displays in Scotland”, staat gepubliceerd in het Tobacco Control journal van het British Medical Journal.

Vertaling: Astrid Zwart


Naar het overige nieuws en artikelen van vandaag


Omega 3 algen

Multivitamine

Spirulina

Probiotica