Start de ziekte van Parkinson in de darmen?
AMERICAN ACADEMY OF NEUROLOGY
MINNEAPOLIS - De ziekte van Parkinson kan in de darmen beginnen
en zich via de vagus zenuw naar de hersenen verspreiden, geeft een
onderzoek aan dat gepubliceerd is in het online nummer van
Neurology®, het medisch tijdschrift van de American Academy of
Neurology. De vagus zenuw strekt zich uit van de hersenstam naar de
buik en controleert onbewuste lichaamswerkingen zoals hartslag en
voedselvertering.
Het vooronderzoek onderzocht mensen die een resectie operatie
(verwijdering van een deel van een orgaan, gewricht of zenuw) hebben
ondergaan, waarbij de hoofdtak van de vagus zenuw wordt verwijderd.
De operatie, vagotomie genoemd, wordt gebruikt bij mensen met
zweren. De onderzoekers gebruikten de nationale registers in Zweden
om 9430 mensen, die over een periode van 40 jaar een vagotomie
hebben ondergaan, te vergelijken met 377.200 mensen uit de algemene
bevolking. Gedurende die tijd ontwikkelden 101 mensen, 1.07%, die
een vagotomie hebben ondergaan de ziekte van Parkinson, in
vergelijking met 4829 mensen, 1,28%, in de controlegroep. Dit
verschil was niet significant.
Maar toen de onderzoekers de resultaten analyseerden bij twee
verschillende soorten vagotomiechirurgie vonden zij dat mensen die
minstens vijf jaar eerder een truncale vagotomie hadden ondergaan
minder kans hadden op de ziekte van Parkinson dan mensen die de
operatie niet hebben ondergaan en die minimaal vijf jaar werden
gevolgd. Bij een truncale vagotomie wordt de zenuwstam volledig weg
gesneden. Bij een selectieve vagotomie worden slechts enkele takken
van de zenuw weg gesneden.
Een totaal van 19 personen die tenminste vijf jaar eerder een
truncale vagotomie hebben onderaan ontwikkelden de ziekte, 0,78%,
vergeleken met 3932 mensen die geen operatie hebben ondergaan,
1,15%, en minstens vijf jaar werden gevolgd. Daarentegen
ontwikkelden 60 mensen die vijf jaar geleden een selectieve
vagotomie hebben ondergaan de ziekte van parkinson, 1,08%.
Na het aanpassen van factoren zoals chronische obstructieve
longziekte, diabetes, artritis en andere aandoeningen, vonden de
onderzoekers dat de mensen die een truncale vagotomie hadden
ondergaan 40% minder kans hadden om de ziekte van Parkinson te
ontwikkelen dan degenen die de operatie niet hebben gehad en
gedurende vijf jaar gevolgd werden.
“Deze resultaten leveren een voorlopig bewijs dat de ziekte van
Parkinson aan kan vangen in de darmen,” zei onderzoeksauteur Bojing
Lui, MSc, van het Karolinska Instituut in Stockholm, Zweden. “Andere
bewijzen voor deze hypothese zijn dat mensen met de ziekte van
Parkinson vaak maagdarmproblemen hebben, zoals constipatie, wat al
decennia voordat de ziekte zich ontwikkelt kan beginnen. Daarnaast
tonen andere studies aan dat mensen die later de ziekte van
Parkinson ontwikkelen een eiwit hebben die in de darmen een
belangrijke rol speelt bij de ziekte van Parkinson.”
De theorie is dat deze eiwitten zich op de verkeerde manier
kunnen vormen en die fout van cel naar cel kunnen verspreiden.
“Er is veel meer onderzoek nodig om deze theorie te testen en ons
te helpen begrijpen welke rol dit speelt bij de ontwikkeling van de
ziekte van Parkinson,” zei Liu. Bovendien kunnen er meerdere
oorzaken en wegen zijn, aangezien de ziekte van Parkinson een
syndroom is.
Hoewel het een groot onderzoek was gaf Liu aan dat er een
beperking was, kleine aantallen in bepaalde subgroepen. De
onderzoekers konden ook niet alle mogelijke factoren onderzoeken die
het risico op de ziekte van Parkinson kunnen
Vertaling: Lia Keizer