Immuuncellen helpen vet om te gaan met milieu
uitdagingen
HELMHOLTZ ZENTRUM MÜNCHEN - DUITSE ONDERZOEKSENTRUM VOOR
MILIEUGEZONDHEID
Immunosuppressieve regulerende T-cellen spelen een
belangrijke rol in het functioneren van vetweefsel. Dit is
de ontdekking van wetenschappers uit het Helmholtz Diabetes
Centre (HDC) in Helmholtz Zentrum München en de Technische
Universiteit München (TUM). Hun bevindingen zijn
gepubliceerd in het tijdschrift Cell Metabolism.
Het aantal zwaarlijvige mensen en mensen met diabetes
type 2 neemt wereldwijd toe. Beide aandoeningen zijn
geassocieerd met metabolische veranderingen, waaronder
versterkte ontstekingsreacties in vetweefsel. "Vorige
onderzoeken hebben aangetoond dat immunosuppressieve
regulerende T-cellen - of Tregs - een belangrijke rol spelen
in deze processen", legt de leider van de studie Dr. Carolin
Daniel, groepsleider bij het Institute for Diabetes Research
(IDF) van het Helmholtz Zentrum München en wetenschapper in
het Duitse Centrum voor Diabetesonderzoek (DZD, uit . "We
wilden nu gedetailleerder onderzoeken hoe deze immuuncellen
de vetfunctie kunnen ondersteunen."
In een experimenteel model heeft Daniel, samen met mede
hoofdauteurs, Dr Stefanie Kälin en Maike Becker en
collega's, vastgesteld dat het aantal Tregs in vetweefsel
toeneemt in reactie op verschillende milieu-stimuli. Deze
stimuli omvatten een koudebehandeling op korte termijn,
stimulatie van het sympathische zenuwstelsel
(β3-adrenoreceptoren) of hoge calorische blootstelling op
korte termijn. "Al deze stimuli ondersteunen die
immunosuppressieve cellen direct in het vetweefsel", zegt
Becker.
Vetverbranding geactiveerd.
De grootte van de toename in Tregs verschilde afhankelijk
van het soort vetweefsel; het was vooral uitgesproken in
bruin vet, iets zwakker in subcutaan vet en het zwakst in
visceraal vet. Om de specifieke functie van Tregs te
onderzoeken bepaalden de onderzoekers hoe gen expressie
verandert in vetweefsel. Vooral in bruin vet werden genen
geactiveerd die de warmteproductie (thermogenese)
bevorderen, evenals die welke gebruikt worden voor de
afbraak (lipolyse) en verbranding (oxidatie) van vetzuren.
Uit verdere experimenten bleek dat de signaalmoleculen Stat6
en Pten een essentiële rol spelen in dit proces.
"Een betere kennis van de immunologische mechanismen die
bij het doelweefsel betrokken zijn, is cruciaal voor de
ontwikkeling van gepersonaliseerde interventies om de
vetweefselfunctie te verbeteren bij zwaarlijvigheid en
diabetes", zegt de leider van de studie Carolin Daniel.
"Onze experimenten tonen voor het eerst aan dat Tregs dikke
depots kunnen ondersteunen bij het omgaan met
milieu-uitdagingen."
"Onze bevindingen wijzen op de complexe interacties
tussen ons lichaam en het milieu. We weten al een tijd dat
hormonen hier een sleutelrol spelen, maar nu moeten we
accepteren dat immuuncellen even belangrijk kunnen zijn voor
een evenwichtig metabolisme," aldus Prof. Dr. Matthias
Tschöp. Hij is wetenschappelijk directeur van de HDC in
Helmholtz Zentrum München en heeft de leerstoel voor
stofwisseling bij de TUM. "Deze inzichten helpen ons enorm
bij het ontwerpen van efficiëntere manieren om therapeutisch
te optimaliseren wanneer en hoe men calorieën opslaat."
Prof. Dr. Matthias Mann van het Max Planck Instituut voor
Biochemie in Martinsried, evenals de groep PD Dr. Benno
Weigmann van Universitätsklinikum Erlangen hebben ook
belangrijk bijgedragen aan de studie.
Vertaling: Andre Teirlinck