Ons brein verandert daadwerkelijk tussen begin en halverwege
volwassenheid
In tegenstelling tot wat aangenomen wordt, laat onderzoek zien
dat er structurele veranderingen plaatsvinden tussen het begin en
halverwege de volwassenheid
FRONTIERS
Wetenschappers in China hebben ontdekt dat er in het brein
belangrijke microstructurele veranderingen plaatsvinden van begin
tot halverwege de volwassenheid, waardoor het hen lukte om een zeer
accurate inschatting van iemands leeftijd te maken door de
hersenstructuur. Deze ontdekking is opvallend, omdat wetenschappers
tot nu toe dachten dat de hersenstructuur relatief stabiel was in
deze periode van volwassenheid.
Onderzoekers weten al een tijd dat ons brein verandert als we
ouder worden. Vanaf de oorspronkelijke vorming in de kindertijd tot
de achteruitgang bij ouderdom, hebben talrijke onderzoeken
aangetoond dat onze hersenen veranderen tijdens ons leven op het
gebied van structuur en activiteit.
Wetenschappers hebben zich vooral gericht op de snelle en
geleidelijke veranderingen die plaatsvinden in de eerste en laatste
levensfase en hebben op grote schaal nagelaten om de veranderingen
te bestuderen tijdens begin tot halverwege de volwassen fase, ervan
uitgaand dat onze hersenstructuur relatief stabiel is in deze
periode.
“De veranderingen in de hersenstructuur en functie van begin tot
halverwege volwassenheid zijn nagenoeg onbekend,” legt Lixia Tian
uit van de Beijing Jiaotong universiteit, en auteur van de studie,
recent gepubliceerd in Frontiers in Human Neuroscience. “De
motivatie voor deze studie was om meer te weten te komen over de
veranderingen in de hersenstructuur van begin tot eind van ons
leven.”
Omdat wetenschappers niet op de hoogte zijn van de veranderingen
in ons brein in deze levensperiode, houden zij er gewoonlijk geen
rekening mee als zij de hersenen bestuderen, waardoor dit kan leiden
tot een verkeerde interpretatie van hun resultaten. “Bij
hersenstudies van volwassenen over een lange leeftijdsspanne, zouden
wetenschappers mogelijke leeftijdsgevolgen zorgvuldig moeten
meewegen. Anders kunnen er schijnresultaten uitkomen, mogelijke
leeftijdsgevolgen beschouwend, in plaats van het resultaat van
onderzoek,” legt Tian uit.
Het team analyseerde een openbaar beschikbare serie
hersenscangegevens van een groep gezonde vrijwilligers die diffusie
tensor beelden hebben ondergaan, een gespecialiseerde manier van
magnetische resonantie beeldvorming. Diffusie tensor beeldvorming
maakt het wetenschappers mogelijk om hersenstructuren te
visualiseren en in kaart te brengen en parameters te berekenen zoals
fractionele anisotrofie, een meting gebaseerd op de diameter,
connectiviteit en verbinding van zenuwvezels in specifieke
hersengebieden.
De onderzoekers analyseerden een steekproef uit scans van 111
vrijwilligers van begin tot halverwege de volwassenheid (18-55
jaar). Ze ontdekten dat fractionele anisotrofie aanzienlijk minder
werd bij het ouder worden, en identificeerden specifieke
hersengebieden waar de eerste leeftijdsgerelateerde veranderingen
optraden. De veranderingen hadden zo’n sterk verband met leeftijd
dat de onderzoekers de leeftijd van een persoon simpelweg kon
inschatten door een analyse van hun hersenscan. Dit is frappant,
gezien wetenschappers er voorheen van uitgingen dat de
hersenstructuur van gezonde volwassenen relatief stabiel bleef voor
de ouderdom intrad.
Dus, wat betekenen deze veranderingen? “Onderzoekers hebben
vermindering in fractionele anisotrofie tot degeneratie van het
menselijk brein in verband gebracht met ziekte of ouderdom,” zegt
Tian. Hoewel de structurele veranderingen minimaal waren vergeleken
met eerder vastgelegde resultaten bij oudere mensen, werden de
hersengebieden met de eerste veranderingen in verband gebracht met
cognitieve achteruitgang tijdens de ouderdom, zoals verminderde
reactietijd, redeneringsvermogen en geheugen.
Het team heeft niet direct onderzocht of de veranderingen in
verband stonden met cognitieve achteruitgang bij deze volwassenen.
Deze veranderingen kunnen een weergave zijn van een aantal
allereerste tekenen van het ouder wordende brein, maar het is niet
duidelijk of zij samenvallen met het begin van leeftijdsgerelateerde
cognitieve achteruitgang.
Een van de beperkingen van de studie was dat het slechts een
momentopname was van de veranderingen in de hersenstructuur tijdens
volwassenheid. De onderzoekers zouden graag een langetermijn studie
willen organiseren bij dezelfde personen van begin tot einde
volwassenheid. “Zo’n langdurige studie zou nauwkeuriger de
microstructurele veranderingen in het menselijk brein kunnen
aantonen van begin tot halverwege de volwassen leeftijd,” zegt Tian.
Vertaling: Ellen Lam