Relatie regelmatig gebruik desinfectiemiddelen verpleegsters
en ontwikkeling COPD
EUROPEAN LUNG FOUNDATION
Regelmatig gebruik van ontsmettingsmiddelen houdt
verband met een hoger risico op het ontwikkelen van COPD (chronic
obstructive pulmonary disease), zo blijkt uit een nieuw onderzoek
naar het voorkomen van de ziekte bij meer dan 55.000
verpleegkundigen in de VS.
Dr. Orianne Dumas (PhD) van INSERM, Villejuif in Frankrijk
vertelde afgelopen maandag 11 september op het congres van de
internationale European Respiratory Society, dat bepaalde taken
(zoals het schoonmaken van oppervlaktes), die veelvuldige
blootstelling aan bepaalde chemicaliën in ontsmettingsmiddelen met
zich meebrengen, samenhangen met een 22% tot 32% hogere kans op het
ontstaan van COPD.
Dr. Dumas en haar collega’s analyseerden de gegevens van 55.185
vrouwelijke geregistreerde verpleegsters die in de VS meedoen aan de
Nurses’ Health Study II, die begon in 1989. Zij onderzochten de
verpleegsters die in 2009 nog steeds dit werk deden en bij wie
eerder geen COPD was geconstateerd en volgden hen ongeveer acht jaar
lang tot mei 2017. Gedurende die tijd kregen 663 verpleegsters de
diagnose COPD. De blootstelling van de verpleegsters aan
desinfectiemiddelen werd geëvalueerd door middel van een enquête en
een matrix waarin de blootstelling aan deze middelen is geordend
naar karwei of taak. De resultaten werden gecorrigeerd voor factoren
die de uitkomst zouden kunnen beïnvloeden, zoals roken, leeftijd,
BMI en etniciteit.
“We zagen dat de verpleegsters die regelmatig een
desinfectiemiddel gebruikten, ten minste een keer per week, een 22%
hoger risico liepen op COPD,” zegt Dr. Dumas. “Er bleek ook een vage
link te zijn met het wekelijks ontsmetten van instrumenten, maar die
was niet statistisch relevant.”
De onderzoekers keken ook naar blootstelling aan specifieke
desinfectiemiddelen: glutaraldehyde (een sterk ontsmettingsmiddel
dat gebruikt wordt voor medische instrumenten), bleekwater,
waterstofperoxide, alcohol en quaternaire ammoniumverbindingen, die
bekend staan als “quats” en die vooral worden gebruikt voor het
desinfecteren van oppervlaktes zoals vloeren en meubels. Allemaal
hielden ze verband met een verhoogd risico op COPD van tussen de 24%
en 32%.
“In onze onderzoeksgroep gebruikte 37% van de verpleegsters een
ontsmettingsmiddel om oppervlaktes wekelijks schoon te maken en 19%
gebruikte een middel om medische instrumenten eens per week te
reinigen,” aldus Dr. Dumas.
Uit eerder onderzoek bleek al een samenhang tussen blootstelling
aan desinfectiemiddelen en ademhalingsproblemen zoals astma onder
gezondheidszorgmedewerkers. “De mogelijke nadelige gevolgen van
blootstelling aan desinfectiemiddelen op COPD kregen veel minder
aandacht, hoewel twee recente studies in Europa aantoonden dat
schoonmaakwerk verband hield met een hoger risico op COPD. Voor
zover we weten zijn wij de eersten die een verband zien tussen
desinfectiemiddelen en COPD onder medewerkers in de gezondheidszorg
en de tevens de eersten die specifieke chemicaliën onderzoeken die
aan de basis van deze samenhang kunnen liggen,” zegt zij.
“Onze bevindingen bieden verder bewijs van de effecten van
blootstelling aan ontsmettingsmiddelen op aandoeningen van de
luchtwegen en hiermee wordt nog eens onderstreept hoe enorm
belangrijk het is om arbeidsgezondheidsaspecten te integreren in
richtlijnen voor reiniging en desinfectie in zorginstellingen zoals
ziekenhuizen.”
“Het zijn nog voorlopige bevindingen; er is meer onderzoek nodig.
We moeten vooral nog onderzoeken welke invloed een levenslange
blootstelling aan chemicaliën via het werk heeft op COPD, en de rol
die elk specifiek middel daarbij speelt moet verduidelijkt worden.
Sommige van deze middelen, zoals bleekwater en quats, worden ook
veelvuldig gebruikt in gewone huishoudens en we weten niet wat de
mogelijke impact van huishoudelijk gebruik ervan is op de
ontwikkeling van COPD. Eerder onderzoek constateerde wel een link
tussen astma en blootstelling aan schoonmaakproducten en
ontsmettingsmiddelen in huis, zoals bleekwater en sprays, dus het is
belangrijk om hier verder onderzoek naar te doen.”
Dr. Dumas benadrukt dat de bevindingen niet kunnen aantonen dat
ontsmettingsmiddelen COPD veroorzaken, want dit is een
observationele studie. Dit toont alleen een verband aan tussen
sommige ontsmettingsmiddelen en de ontwikkeling van de ziekte.
De Nurses’ Health Study wordt gecoördineerd door: Channing
Division of Network Medicine, Brigham en het Women’s Hospital en
Harvard Medical School, Boston, Massachusetts in de VS.
Vertaling: Andre Teirlinck
