Studie ziet link tussen ontstoken hersenen en suïcidale
gedachten bij depressie
De hersenen van patiënten met een ernstige depressieve stoornis
bevatten een verhoogd niveau van een activeringsmarker in de
microglia, wat volgens een nieuw onderzoek in Biological Psychiatry
een teken van ontsteking is. In deze studie van de University of
Manchester zagen dr. Peter Talbot en zijn collega’s de toegenomen
ontstekingsmarker vooral in patiënten met ernstige depressieve
stoornissen en suïcidale gedachten. Dit wijst erop dat inflammatie
een rol speelt bij suïcideneigingen en niet zozeer van belang is
voor een diagnose van een depressie op zichzelf.
“Onze bevindingen zijn de eerste resultaten bij levende
depressieve patiënten die laten zien dat deze activering van de
microglia het meest prominent aanwezig is bij degenen met
zelfmoordgedachten,” zegt dr. Talbot. Eerdere studies die dit
verband suggereerden, verlieten zich op hersenweefsel dat na de dood
bij patiënten werd afgenomen.
“Dit onderzoek is een belangrijke aanvulling op het idee dat
inflammatie een kenmerk is van de neurobiologie van een subklasse
van depressieve patiënten, in dit geval de groep met
zelfmoordgedachten,” aldus dr. John Krystal, redacteur van
Biological Psychiatry. “Deze waarneming is vooral van belang in het
licht van recent bewijs dat een gepersonaliseerde medische
benadering voorstaat bij depressie, met andere woorden:
ontstekingsremmende medicatie zou antidepressieve effecten kunnen
hebben, maar alleen bij patiënten met een aantoonbare ontsteking.”
In het onderzoek stelden hoofdauteur dr. Sophie Holmes en haar
collega’s inflammatie vast bij 14 patiënten met matige tot ernstige
depressie, die op dat moment geen antidepressiva slikten.
Immuuncellen genaamd microglia worden geactiveerd als onderdeel van
de ontstekingsreactie van het lichaam, dus de onderzoekers
gebruikten een hersenscantechniek om een stof te meten die toeneemt
bij geactiveerde microglia.
Het bewijs voor immuunactivering was het best te zien in de
anterieure cingulate cortex, een hersengebied dat betrokken is bij
stemmingsregulering en te maken heeft met de biologische oorsprong
van depressie, waarmee de resultaten van een eerdere studie werden
bevestigd, die voor het eerst een veranderde microglia-activering
constateerde bij patiënten met ernstige depressie die geen
medicijnen slikten. Kleinere toenames werden ook in de insula en de
prefrontale cortex gevonden.
“Er zijn nu twee onafhankelijke rapporten op dit gebied: ons
onderzoek en het onderzoek uit 2015 van Setiawan en collega’s uit
Toronto. Beide tonen in essentie hetzelfde aan: dat er bewijs is
voor ontsteking, specifiek microglia-activering, in de hersenen van
levende patiënten tijdens een ernstige depressieve periode,” aldus
dr. Talbot.
Deze samenhang suggereert dat neuro-inflammatie bij depressieve
patiënten een factor kan zijn die bijdraagt aan het risico op
suïcidale gedachten of gedrag. Volgens dr. Talbot ‘benadrukken de
bevindingen het belang van verder onderzoek naar de vraag of nieuwe
behandelingen die zorgen voor een verminderde microglia-activering
effectief kunnen zijn bij ernstige depressie en suïcidaliteit.”
Vertaling: A. Zwart