Dansen kan tekenen van veroudering hersenen tegengaan
Uit een vergelijking tussen twee verschillende soorten
fitnesstraining blijkt dat die een anti-verouderingseffect hebben op
de hersenen bij ouderen, maar alleen dansen zorgt voor een meetbaar
verschil in gedrag.
FRONTIERS
Naarmate we ouder worden neemt de mentale en fysieke fitheid af.
Dit kan nog versterkt worden door aandoeningen zoals de ziekte van
Alzheimer. Een nieuw onderzoek, gepubliceerd in het openbaar
toegankelijke tijdschrift Frontiers in Human Neuroscience, toont aan
dat ouderen die geregeld meedoen aan fysieke oefeningen de tekenen
van hersenveroudering kunnen tegengaan, en bij dansen is dit effect
het sterkst.
“Lichaamsbeweging heeft als voordeel dat het de
leeftijdsgerelateerde achteruitgang van mentale en fysieke
capaciteiten vertraagt of zelfs tegengaat,” zegt dr. Kathrin
Rehfeld, hoofdauteur van de studie en werkzaam aan het Duitse
centrum voor Neurodegeneratieve aandoeningen te Maagdenburg. “In dit
onderzoek tonen we aan dat twee verschillende soorten
lichaamsbeweging, dansen en duurtraining, allebei het gebied in de
hersenen vergroten dat met de leeftijd afneemt. Uit vergelijking van
de twee trainingen bleek dat alleen dansen leidde tot merkbare
gedragsveranderingen in de vorm van een beter evenwicht.”
De deelnemers aan de studie waren oudere vrijwilligers met een
gemiddelde leeftijd van 68 jaar, die werden ingedeeld in een groep
die een danscursus van achttien weken lang volgden of in een groep
die duur- en flexibiliteitstraining kreeg. Beide groepen vertoonden
een groei van de hippocampus-regio in de hersenen. Dit is van belang
omdat dit gebied vaak onderhevig is aan leeftijdsgerelateerde
achteruitgang en achteruitgang door ziektes als Alzheimer. Het
speelt tevens een sleutelrol in het geheugen, bij het leren en bij
het evenwicht.
Hoewel uit eerder onderzoek blijkt dat fysieke training
leeftijdsgerelateerde hersenachteruitgang kan bestrijden, is het
niet bekend of de ene soort beweging beter is dan de andere. Om dit
te bepalen kregen de vrijwilligers verschillende oefeningen en
schema’s. Het traditionele fitnessprogramma bestond voornamelijk uit
steeds dezelfde bewegingen, zoals fietsen of Nordic walking, maar de
dansgroep werd elke week uitgedaagd met iets nieuws.
Dr. Rehfeld legt uit: “We probeerden onze deelnemers in de
dansgroep steeds veranderende dansoefeningen te geven, van
verschillende genres zoals jazz, square dancing, Latijns-Amerikaans
of line dancing. De pasjes, armbewegingen, volgordes, snelheden en
ritmes werden om de week veranderd om ze in een constant leerproces
onder te dompelen. Het meest uitdagende aspect vonden ze het
onthouden van de volgorde van de bewegingen onder tijdsdruk en
zonder aanwijzingen van de instructeur.”
Men denkt dat deze extra uitdagingen verantwoordelijk zijn voor
het merkbare verschil wat het houden van evenwicht betreft bij de
deelnemers van de dansgroep. Gebaseerd op dit onderzoek zijn Dr.
Rehfeld en haar collega’s bezig nieuwe fitnessprogramma’s te testen
die mogelijk de anti-verouderingseffecten op de hersenen kunnen
maximaliseren.
“Momenteel evalueren we een nieuw systeem genaamd ‘Jymmin’
(jamming en gymnastiek). Dit is een op sensoren gebaseerd systeem
dat melodieën en ritmes produceert gebaseerd op fysieke activiteit.
We weten dat demente patiënten sterk reageren als ze naar muziek
luisteren. We willen de veelbelovende aspecten van fysieke
activiteit en actief muziek maken combineren in een
haalbaarheidsstudie met demente patiënten.”
Dr. Rehfeld sluit af met een advies dat ons van de bank zou
kunnen krijgen en ons laat dansen op onze favoriete muziek. “Ik
geloof dat iedereen wel graag zo lang mogelijk een onafhankelijk en
gezond leven wil leiden. Een van de leefstijlfactoren die daaraan
kan bijdragen is fysieke activiteit, waarmee verschillende
risicofactoren kunnen worden tegengegaan en de achteruitgang door
veroudering kan worden vertraagd. Ik denk dat dansen een krachtig
instrument is om dit te doen; stel je lichaam en geest open voor
nieuwe uitdagingen, vooral op oudere leeftijd.”
Het onderzoek hoort tot een bredere verzameling onderzoeken naar
de cognitieve en neurale effecten van fysieke en cognitieve
activiteiten gedurende het hele leven.
Vertaling: Astrid Zwart
