Antibiotica gaat het gunstige effect van volkoren graan
tegen
AARHUS UNIVERSITEIT
Volgens de aanbevelingen van de Deense Veeartsenij en
Voedseladministratie zouden volwassen Denen minstens 75 g volkoren
meel per dag moeten consumeren. Het zijn echter niet alleen de
vitaminen, mineralen en vezels die volkoren graan producten, zoals
rogge brood en havermout zo gezond maken.
Verschillende studies hebben aangetoond dat er een omgekeerde
relatie is tussen eten van volkorengraan en het risico op het
ontwikkelen van levensstijlziekten, waaronder kanker, hart- en
vaatziekten en diabetes type 2. Dit betreft specifiek lignanen, die
diphenolische verbindingen zijn en in alle graan typen gevonden
worden. De niveaus van lignanen zijn hoger in volkoren graankorrels
dan in de geraffineerde korrels. Rogge bijv. heeft een bijzonder
hoog gehalte aan lignanen.
Eenmaal opgenomen, metaboliseren onze darmbacteriën de
plantaardige lignanen in enterolignanen, die een chemische structuur
hebben die vergelijkbaar is met oestrogeen. De structuur van
enterolignanen is de meest waarschijnlijke reden waarom deze een
positief effect hebben op de ontwikkeling van borstkanker.
Darmbacteriën worden negatief beïnvloed
Een grote studie die is uitgevoerd in samenwerking met de
Universiteit van Aarhus en de Deense Kankervereniging heeft nu
aangetoond dat het gebruik van antibiotica een reeks gunstige
effecten van het eten van volkoren granen kan tegengaan.
De studie is gebaseerd op gegevens uit een grote Deense
familieleden studie, "Diets, Cancer and Health", waar meer dan
57.000 Denen - in de periode 1993-1997 - gedetailleerde informatie
hebben verschaft over hun respectievelijke dieet en levensstijl,
evenals biologisch materiaal in de vorm van bloed, vetweefsel, urine
en teennagels. Vervolgens hebben meer dan 2200 deelnemers in de
periode van 1996 tot 2009 kanker ontwikkeld.
Deze specifieke groep mensen werd gedetailleerd onderzocht.
Enterolignaan niveaus werden gemeten in het bloed en de resultaten
werden samengevoegd met gegevens over hun antibiotica gebruik,
geregistreerd in de Deense Nationale recepten Registratie.
- Het blijkt dat er een significante correlatie bestaat tussen
het gebruik van antibiotica en de lagere enterolignaan concentraties
in het bloed, vooral bij vrouwen. Voor vrouwen die antibiotica
hebben gebruikt tot drie maanden voorafgaand aan het nemen van een
bloedmonster was de concentratie zeker 40 procent lager dan bij
vrouwen die geen antibiotica gebruikten, aldus professor Knud Erik
Bach Knudsen, afdeling Dier wetenschappen aan de Universiteit van
Aarhus.
Vermoedelijk zal dit ook van toepassing zijn op andere
geneesmiddelen
Hij verklaart verder dat de studie aangeeft dat enterolignaan
niveaus in het bloed is gekoppeld aan de tijd sinds het gebruik van
antibiotica.
Hij benadrukt dat zelfs na enkele maanden de concentratie nog
steeds verminderd is, wat aangeeft dat de bacteriën, die
plantaardige lignanen omzetten naar enterolignanen, nog langer
invloed hebben.
- De resultaten bevestigen onze hypothese, en wijzen ook op het
belang van een beperkt gebruik van antibiotica. U bereikt niet de
volledige gunstige effecten van volkoren wanneer de darmbacteriën
negatief beïnvloed worden door antibiotica. Waarschijnlijk is het
ook van toepassing op een aantal andere verbindingen die in het
dieet aanwezig zijn en die microbiële omzetting nodig hebben om een
positief effect op de gezondheid te hebben, zegt Knud Erik Bach
Knudsen.
Bevestigd in experimenten bij varkens
Om een grondiger inzicht te krijgen in de rol van antibiotica
bij lignaanmetabolisme, werd een gecontroleerde interventie studie
uitgevoerd bij varkens. Deze studie heeft ook aangetoond dat
antibiotica behandelingen resulteren in concentraties enterolignaan
in het bloed die 37 procent lager waren dan in een controlegroep die
niet werd behandeld met antibiotica.
- Dit is de eerste keer dat een dierproef een rechtstreekse
relatie tussen enterolignaanconcentraties en
antibioticabehandelingen bevestigt, zegt Knud Erik Bach Knudsen.
Voor zover we weten, is dit werk ook de eerste dat laat zien dat
het negatieve effect van antibiotica op enterolactonen afhankelijk
is van geslacht. Zo is er behoefte aan verdere studies om de redenen
voor dit verschil te identificeren.
Vertaling Shanti Onneweer