Bergbeklimmen gevaarlijker door klimaatverandering
Klimaatverandering vergroot het gevaar op vallend gesteente in de Alpen en
andere berggebieden, waardoor de risico’s voor klimmers toenemen. Dit
concludeert Arnaud Temme van Wageningen University in een onderzoek op basis van
oude gidsen samengesteld door bergbeklimmers in een vervlogen verleden.
Bij opwarming van het klimaat in de bergen trekken gletsjers zich terug en
ontdooit de permafrost. Grote hoeveelheden smeltwater van gletsjers kunnen zelfs
tot overstromingen leiden. Ook komt er gesteente bloot te liggen, waardoor
stenen minder goed verankerd zijn aan de ondergrond en kunnen gaan rollen of
vallen.
Als de permafrost in een gebied verdwijnt wisselen bevriezing en ontdooiing
van het water in scheuren en spleten elkaar af. Telkens als het water bevriest
zet het uit, waardoor scheuren langzaam groeien totdat er een stuk steen
afbreekt. Hogere temperaturen leiden zo tot instabieler gesteente en daarmee een
verhoogd risico op vallende stenen.
Oude klimgidsen
In zijn onderzoek haalde Arnaud Temme van Wageningen University informatie over
de veiligheid van bergroutes uit zgn. klimgidsen. Deze boekjes zijn van de hand
van zeer ervaren klimmers die de routes voor alpinisten in een bepaald
berggebied, zoals de Berner Alpen, beschrijven.
De informatie over een klimroute in de klimboekjes is aangevuld met gegevens
over gevaar voor vallend gesteente. Van alle routes zijn eigenschappen vermeld,
zoals type gesteente of oriëntatie, plus een indicatie over gevaren op de route.
Tot voor kort waren er maar weinig manieren om aan informatie te komen over
vallend gesteente: wat er beschikbaar was richtte zich op grote, zeldzame
steenlawines of op kleine hellingen. In de klimgidsen noteerden generaties
klimmers ook de alledaagse gevaren voor een heel gebergte. De gidsen gaan
bovendien ver terug in de tijd; de oudste gids uit de tientallen gidsen die voor
het onderzoek zijn gebruikt, is 146 jaar geleden geschreven. Hierdoor is het
mogelijk om veranderingen gedurende een lange periode te volgen, waardoor een
verband met klimaatverandering is te leggen.
Voorspelling
Klimaatopwarming vergroot het gevaar in de bergen niet op een egale manier. Ook
andere factoren spelen een rol. Zo is de oriëntatie van de helling van belang om
gevaren in te schatten. De oost- en westkanten van een berg zijn risicovoller
vanwege de grotere temperatuurschommelingen. Ook is gevaar groter op plekken met
veel omringend gesteente en hellingen van de gesteentes graniet en amfiboliet.
Deze kennis geeft de mogelijkheid om voorspellingen te doen: de eigenschappen
van een bepaalde plek zeggen veel over eventuele gevaren. De verzamelingen van
gebiedseigenschappen kunnen in de toekomst verwerkt worden tot een kaart waarop
gevaarlijke locaties aangegeven zijn, zelfs als er op deze plekken geen
onderzoek is verricht. Zo draagt de historische kennis bij aan het voorspellen
van toekomstige gevaren in de bergen.
Publicatie
Using Climber's Guidebooks to Assess Rock Fall Patterns Over Large Spatial and
Decadal Temporal Scales: An Example from the Swiss Alps
Arnaud J.A.M. Temme. (2015)
DOI: 10.1111/geoa.12116
Steun ons werk, bezoek eens de Leefbewust webwinkel
De Leefbewust webwinkel richt zich voornamelijk op plantaardige
produkten zoals bessen, kruiden, grassen, algen, algenolie, zaden,
een natuurlijke multivitamine en de krenten uit de pap qua
voedingssupplementen. We zijn eigenlijk altijd op zoek naar de beste
versies van produkten. Zo hebben we schone Chlorella uit
binnenkweek, Spirulina gekweekt in bassins in de woestijn van
California en de betere kwaliteit tarwegras uit Nieuw Zeeland.
Bezoek de webwinkel
